Trước đó, ngày 15/11, tại Hà Nội, Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương phối hợp Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hội đồng Lý luận Trung ương, Tạp chí Cộng sản và Hội Người cao tuổi Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học “Kinh tế bạc ở Việt Nam trong kỷ nguyên mới”.
Dự hội thảo có Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng; Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị; Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan; Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản Hoàng Trung Dũng; cùng đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương, địa phương, các tổ chức quốc tế. Hội thảo được tổ chức tại Hà Nội và kết nối trực tuyến với 33 điểm cầu trên toàn quốc.
Phát biểu chỉ đạo, ông Nguyễn Xuân Thắng nhận định Việt Nam đang đối mặt “cơn bão già hóa dân số mạnh nhất châu Á”. Dự kiến cuối năm 2025, nước ta có khoảng 16 triệu người từ 60 tuổi trở lên, chiếm hơn 16% dân số; Con số này có thể đạt 18 triệu vào năm 2030. Mặc dù tạo áp lực lên hệ thống y tế và an sinh xã hội, nhưng nó cũng mở ra cơ hội khai thác “nguồn lực nội sinh” từ tri thức, kinh nghiệm và nhu cầu tiêu dùng đặc thù của người cao tuổi.
Theo đó, phát triển kinh tế bạc không chỉ là mở rộng dịch vụ chăm sóc người cao tuổi mà còn là kiến tạo một xã hội nhân văn, văn minh, nơi người cao tuổi trở thành động lực phát triển chứ không phải gánh nặng. Ông đề nghị hội thảo tập trung làm rõ sáu vấn đề lớn: Biến kinh tế bạc thành động lực tăng trưởng; Cơ chế phát huy đóng góp tự nguyện – hiệu quả – bền vững của người cao tuổi; Lựa chọn phân khúc thị trường ưu tiên; Kết hợp giá trị gia đình Việt Nam với mô hình chăm sóc hiện đại; Huy động doanh nghiệp – khu vực tư nhân – FDI; Hoàn thiện giải pháp về nhân lực, dữ liệu sức khỏe, công nghệ và hạ tầng.
Với 96 tham luận gửi đến hội thảo, nhiều chuyên gia thống nhất quan điểm phải chuyển mạnh từ tư duy “ứng phó” sang “thích ứng chủ động” với già hóa dân số. Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đề xuất sớm xây dựng chiến lược quốc gia về kinh tế bạc, tích hợp vào chiến lược phát triển kinh tế – xã hội và chương trình dân số; ban hành tiêu chuẩn cho sản phẩm, dịch vụ thân thiện với người cao tuổi; đồng thời xác định mục tiêu rõ ràng về tỷ trọng đóng góp của khu vực này.
Nhiều ý kiến cũng cho rằng cần thiết kế các chương trình việc làm bán thời gian, tư vấn, cố vấn cho người về hưu; Xây dựng mạng lưới “câu lạc bộ tri thức”, “hội quán cao niên” để kết nối đa thế hệ và khuyến khích người cao tuổi tham gia giáo dục, bảo tồn văn hóa, khởi nghiệp cộng đồng. Bên cạnh đó, đa dạng hóa nguồn vốn, thúc đẩy xã hội hóa, khuyến khích quỹ hưu trí tự nguyện, miễn giảm thuế cho doanh nghiệp cung cấp dịch vụ phù hợp với người cao tuổi, ưu tiên tín dụng cho các dự án y tế, du lịch và nhà ở thích ứng tuổi già.
Chủ tịch Hội Người cao tuổi Việt Nam Nguyễn Thanh Bình nhận định: “Kinh tế bạc” không phải mới trên thế giới, nhưng vẫn là vấn đề khó ở Việt Nam, nhất là trong bối cảnh nước ta sẽ bước vào giai đoạn dân số già vào năm 2036.
Kết quả hội thảo sẽ làm cơ sở để Ban Chỉ đạo và Hội Người cao tuổi Việt Nam xây dựng báo cáo kiến nghị gửi Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ và Quốc hội, nhằm biến kinh tế bạc thành trụ cột trong phát triển kinh tế – xã hội, nơi người cao tuổi vừa được chăm lo tốt hơn vừa góp tạo giá trị mới cho đất nước.
