Trong làn sóng chuyển đổi số và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, giáo dục STEM, đặc biệt là Robotics, đang trở thành hướng đi tất yếu giúp học sinh Việt Nam tiếp cận tri thức toàn cầu. Và giữa miền non cao biên giới, Trường THPT Chuyên Cao Bằng đã viết nên câu chuyện kỳ diệu khi ba năm liên tiếp góp mặt và giành giải thưởng tại các đấu trường robot lớn nhất hành tinh.
Từ ý tưởng đến hành trình chinh phục thế giới
Câu lạc bộ STEM Robotics của Trường THPT Chuyên Cao Bằng được thành lập từ năm học 2020-2021 với mong muốn giúp học sinh “học đi đôi với hành”, rèn tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề thực tiễn.
Từ những giờ học lắp ráp robot ban đầu, niềm đam mê công nghệ của các em ngày càng lớn, để rồi chỉ sau hai năm, cái tên “Đội 11 Cao Bằng” đã xuất hiện trên bản đồ Robotics thế giới.
Năm học 2022-2023, đội tuyển lần đầu tiên tham gia Giải VEX IQ Robotics toàn quốc và lập tức giành ba giải thưởng: Social Star Award, People’s Choice Award và Create Award, qua đó giành suất dự VEX Robotics World Championship 2023 tại Hoa Kỳ - giải đấu lớn nhất hành tinh quy tụ hơn 3.000 đội từ 70 quốc gia.
Tại đây, Đội thi của Trường với tên “Đội 11” đã gây ấn tượng khi xếp hạng 183 thế giới ở nội dung kỹ năng lái robot và lập trình tự động; xếp thứ 30/70 đội vòng bảng ở nội dung điều khiển robot.
Sang năm học 2023-2024, hành trình ấy được nối dài với việc Nhà trường không ngừng tìm tòi, nghiên cứu và luyện tập ở nội dung mới là Robot VEX V5 để tham gia giải vô địch Quốc gia. Ở Giải vô địch quốc gia VEX Robotics 2024, “Đội 11” giành ba giải thưởng danh giá: Excellence Award, Học bổng Fulbright và Teamwork Champion.
Sáu học sinh đại diện cho Cao Bằng đã mang mô hình robot tự thiết kế sang Mỹ tranh tài tại VEX Robotics World Championship 2024, xuất sắc xếp hạng 49/820 đội, chỉ sau các đội đến từ Mỹ, Canada, Trung Quốc, Đức và đứng trên 768 đội đến từ 31 quốc gia.
Năm 2025 - “Cú hat-trick” lịch sử của học sinh Cao Bằng
Năm học 2024–2025 đánh dấu bước ngoặt rực rỡ. Trong vòng chưa đầy sáu tháng, đội tuyển Robotics của Trường THPT Chuyên Cao Bằng liên tiếp gặt hái ba giải thưởng quốc tế: Sportsmanship Award tại Giải Vô địch Robot VEX Châu Á Mở rộng 2025 (Trung Quốc) ghi nhận tinh thần thi đấu fair play và thái độ thể thao mẫu mực; Giải Nhất Student Leadership in Advancing STEM Advocacy do VEX World (Hoa Kỳ) tổ chức - tôn vinh những sáng kiến nổi bật trong thúc đẩy giáo dục STEM; Giải Judges’ Award tại Giải vô địch thế giới Robot VEX 2025 ở Dallas, Texas (Hoa Kỳ) - giải thưởng đặc biệt của Ban giám khảo dành cho đội thể hiện phẩm chất, tinh thần và nỗ lực vượt trội trong hơn 2.400 đội đến từ 60 quốc gia.
Ba giải thưởng liên tiếp, “cú hat-trick” lịch sử, đã đưa tên tuổi THPT Chuyên Cao Bằng sánh vai cùng những trường hàng đầu thế giới trong lĩnh vực Robotics.
Tầm nhìn đến hành động
Đằng sau những tấm huy chương là cả một chiến lược bài bản về phát triển giáo dục STEM và đào tạo Robotics mà Trường THPT Chuyên Cao Bằng kiên trì thực hiện suốt 5 năm qua.
Theo ông Hà Tiến Sỹ, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Cao Bằng, Nhà trường xác định STEM không chỉ là phong trào, mà là định hướng lâu dài trong đổi mới giáo dục.
“Chúng tôi không đào tạo học sinh để đi thi, mà để các em biết sáng tạo, biết giải quyết vấn đề. Robot chỉ là phương tiện, còn mục tiêu là hình thành tư duy khoa học, khả năng hợp tác và bản lĩnh hội nhập.” - ông Hà Tiến Sỹ nhấn mạnh.
Để hiện thực hóa mục tiêu đó, Nhà trường triển khai đồng bộ nhiều giải pháp gồm: Xây dựng môi trường học tập STEM toàn diện; bồi dưỡng đội ngũ giáo viên nòng cốt; khuyến khích học sinh nghiên cứu và trải nghiệm thực tiễn; hợp tác và hội nhập quốc tế…
Nhà trường đã thiết kế các phòng STEM - Robotics với nhiều thiết bị để học sinh nghiên cứu và thử nghiệm; các tiết học tích hợp liên môn giữa Toán, Lý, Tin, Công nghệ được đưa vào giảng dạy thường xuyên, các câu lạc bộ thực hành, thực nghiệm, STEM Robotics được thành lập và hoạt động động hiệu quả giúp học sinh học qua trải nghiệm thực tế, phát triển năng lực sáng tạo.
Khẳng định vị thế STEM Robotics của Cao Bằng
Trong các cuộc làm việc, đặc biệt tại Hội thảo quốc tế về thúc đẩy giáo dục STEM chủ đề Robotics tại Lào, bà Nguyễn Ngọc Thư, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Cao Bằng đánh giá cao kết quả giáo dục STEM Robotics của tỉnh mà nòng cốt là Trường THPT Chuyên Cao Bằng.
“Trong ba năm liên tiếp, học sinh Trường THPT Chuyên Cao Bằng đã tham gia thi đấu robot quốc tế, đạt nhiều giải thưởng uy tín, góp phần đưa tên tuổi tỉnh lên bản đồ thế giới về STEM Robotics.
Thành tích của “Đội 11” không chỉ là niềm tự hào của ngành giáo dục Cao Bằng, mà còn là minh chứng rằng: dù ở nơi đâu, khi có đam mê, sáng tạo và khát vọng, mọi ước mơ đều có thể thành hiện thực.” - Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Cao Bằng Nguyễn Ngọc Thư nhấn mạnh.
Từ những lớp học nơi miền biên viễn, các em học sinh THPT Chuyên Cao Bằng đã mang khát vọng và trí tuệ Việt vươn ra thế giới. Hành trình của Trường THPT Chuyên Cao Bằng chính là minh chứng sống động cho tinh thần giáo dục đổi mới và hội nhập, nơi mỗi học sinh đều có cơ hội trở thành công dân toàn cầu trong kỷ nguyên số.
