Nhóm này chuyên cướp bóc cơ sở vật chất, trang thiết bị trường học.
Trong lớp 4 của cô giáo Maria Soto, gần 50% học sinh chưa biết đọc. Vấn đề bắt nguồn từ xu hướng tội phạm trong trường học đang diễn ra trên khắp Mexico.
Cô Soto cho biết Trường Tiểu học Eduardo O’Gorman, nằm ở khu vực nghèo khó của bang Guadalajara, liên tục xảy ra những vụ cướp từ năm 2020. Vụ mới nhất xảy ra từ tháng 10 năm ngoái.
Những tên trộm lần lượt lấy đi đồ nội thất, thiết bị điện, ống nước, cho đến bồn cầu, bồn rửa tay trong phòng tắm... Chúng để lại những phòng học trơ trụi và học sinh không có đủ trang thiết bị, cơ sở vật chất để học tập.
Nhà trường đã nhiều lần huy động trợ cấp từ chính quyền liên bang, cho phép trường sửa chữa ở mức tối thiểu. Nhưng mỗi khi ngôi trường được tu sửa, những tên trộm lại xuất hiện và lấy cắp đi mọi đồ vật giá trị.
Vì nhà trường không đủ khả năng sửa chữa thêm nên học sinh vẫn tiếp tục học trực tuyến sau dịch Coivd-19. Các lớp học trực tiếp chỉ mở lại từ năm 2022 nhờ sự hỗ trợ của chính phủ và quyên góp từ khu vực tư nhân.
Gần 4 năm sau dịch Covid-19, ngôi trường vẫn đang vật lộn để duy trì hoạt động. Có những ngày học sinh phải ra về giữa chừng vì bồn nước hỏng, nhà vệ sinh không sử dụng được. Trường không có kinh phí để tu sửa nhà vệ sinh, vốn bị bọn trộm “khoắng” sạch những vật dụng cần thiết.
“Chúng tôi dặn dò học sinh cố chịu đựng cho đến cuối ngày học. Sau mỗi ngày nghỉ cuối tuần hoặc nghỉ lễ, tôi rất sợ khi trở lại trường phải chứng kiến trường bị mất cắp”, cô Soto cho hay.
Vấn đề xảy ra tại Trường Tiểu học Eduardo O’Gorman cũng là bài toán chung trên cả nước. Một năm sau dịch Covid-19, Liên minh Công nhân Giáo dục quốc gia Mexico (SNTE), hiệp hội giáo viên lớn nhất Mexico, ước tính, khoảng 40 – 50% trường học trên toàn quốc bị cướp hoặc phá hoại.
Trộm cắp làm trầm trọng thêm những khó khăn của ngành Giáo dục Mexico khi dịch Covid-19 đi qua. Ước tính, 35% trẻ em trên toàn quốc không biết đọc.
Ông Fernando Ruíz, điều tra viên tại tổ chức giáo dục phi lợi nhuận Mexicanos Primero, cho biết, các vụ cướp trường học vẫn diễn ra với tỷ lệ cao trong suốt năm 2023, ảnh hưởng đến 11 nghìn trường học trên toàn quốc. Thiệt hại của các vụ trộm cắp có thể khiến các cơ sở giáo dục đóng cửa vô thời hạn.
“Có những trường học gần như bị bỏ hoang”, ông Fernando Ruíz cho hay.
Theo ông Ruíz, những trường học có khả năng phục hồi tốt nhất sau nạn trộm cắp là rất hiếm. Ở đó có sự vào cuộc, chung tay của phụ huynh, giáo viên và quan chức địa phương nhưng không phải trường nào cũng đạt được sự liên kết chặt chẽ này.
Hầu hết trường học đều gặp khó khăn khi xây dựng mối quan hệ bền chặt với phụ huynh hay các quan chức địa phương. Nhiều địa phương không có hành động bảo vệ hoặc bảo trì trường học bất chấp nạn trộm cắp hoành hành. Do đó, ở nhiều trường học, giáo viên phải quyên góp tiền để tu sửa cơ sở vật chất.
Khảo sát của Mexicanos Primero cho rằng, những vụ cướp xảy ra do tình hình kinh tế của Mexico chưa lấy lại ổn định sau dịch Covid-19. Nước này còn đối mặt với những băng đảng tội phạm chuyên nghiệp, lâu đời mà không dễ dàng triệt phá. Do đó, để trường học thực sự an toàn, nền kinh tế Mexico cần tìm lại sự ổn định và phát triển trong tương lai.
