Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) là thể chế đa phương quốc tế đầu tiên công bố dự báo về tăng trưởng kinh tế thế giới, khu vực và những nền kinh tế lớn nhất trên thế giới sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump kích hoạt vòng xung khắc thương mại mới.
Theo đó, ông Trump đã áp thuế quan bảo hộ thương mại đối với Canada, Mexico và Trung Quốc, đồng thời sẽ hành động tương tự với EU và nhiều đối tác khác trong thời gian tới.
Những dự báo của OECD không phải là tin tốt lành đối với kinh tế và thương mại thế giới nhưng đồng thời cũng sẽ làm ông Trump không hài lòng. Theo OECD, tăng trưởng kinh tế thế giới và kinh tế Mỹ trong năm 2025 và 2026 đều sẽ không được như dự báo gần đây nhất là hồi tháng 12 năm ngoái.
Trong khi thế giới tiếp cận dự báo của OECD một cách khách quan thì ông Trump chắc chắn sẽ phản bác quyết liệt. Bởi Tổng thống Mỹ sẽ không tin rằng chính việc áp thuế quan bảo hộ thương mại đối với đối tác bên ngoài lại gây ra tác động bất lợi cho tăng trưởng kinh tế Mỹ.
Nếu như phân tích và dự báo của OECD sát với sự thật thì thế giới không thể không quan ngại sâu sắc trong khi ông Trump sẽ càng ngày càng thêm khó xử về chính trị đối nội ở nước Mỹ đến mức rồi sẽ phải cài số lùi trong chuyện gia tăng xung khắc thương mại với các đối tác kinh tế và thương mại của Mỹ.
Theo OECD, kinh tế thế giới chỉ có thể tăng trưởng được 3,1% trong năm 2025 và 3,0% năm 2026 sau khi có được mức độ tăng trưởng 3,2% trong năm 2024. Với kinh tế Mỹ, OECD dự báo mức độ tăng trưởng năm 2025 là 2,2% và 2026 là 1,6%.
Trong khi đó, vào tháng 12 năm ngoái, OECD đã dự báo kinh tế Mỹ tăng trưởng 2,4% năm 2025 và 2,1% năm 2026, kinh tế thế giới tăng trưởng năm 2025 và 2026 đều 3,3%. Trong dự báo này của OECD, mức độ suy giảm tăng trưởng của cả kinh tế thế giới và kinh tế Mỹ đều không lớn nhưng chiều hướng biến động là suy giảm liên tục.
Theo OECD, có hai nguyên nhân chính đưa đến chiều hướng và mức độ suy giảm tăng trưởng kinh tế. Thứ nhất là gia tăng rào cản thương mại và giá cả sinh hoạt ảnh hưởng tiêu cực đến nhu cầu nội địa và tiêu dùng ở các nền kinh tế.
Ở đây phải đặc biệt kể đến việc Tổng thống Trump sử dụng biện pháp áp thuế quan bảo hộ thương mại nhằm nhiều mục đích chứ không phải chỉ để khắc phục tình trạng nhập siêu của Mỹ. Thứ hai là diễn biến chính trị, an ninh trên thế giới, chiến tranh và xung khắc, bất đồng và bất hòa trong quan hệ giữa các quốc gia và đối tác.
Dự báo của OECD không lạc quan nhưng tổ chức này lưu ý rằng nếu hai nguyên nhân nói trên chuyển biến trong thời gian tới theo hướng tích cực thì khả năng đảo chiều biến động của tăng trưởng kinh tế thế giới và nhiều nền kinh tế lớn không phải không có.
Chấm dứt xung khắc thương mại giữa các nền kinh tế và chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine sẽ làm cho dự báo này của OECD sẽ không trở thành hiện thực. OECD đã điều chỉnh mức độ dự báo về tăng trưởng kinh tế thế giới nói chung và cho các nền kinh tế riêng lẻ trên thế giới nói riêng. Tới đây, Quỹ Tiền tệ Quốc tế và Ngân hàng Thế giới rồi cũng sẽ điều chỉnh tương tự.
