Nợ Nhà nước hàng trăm tỷ
Thanh tra TPHCM vừa có thông báo kết luận việc chấp hành các quy định pháp luật trong công tác quản lý sử dụng đất đai và sử dụng vốn Nhà nước. Nhiều công ty hoạt động không hiệu quả trong chính lĩnh vực thuộc thế mạnh của mình. Công tác quản lý nguồn vốn còn lỏng lẻo, dẫn đến thua lỗ kéo dài.
Công ty TNHH MTV Cây trồng TPHCM trong năm 2018 kinh doanh lãi hơn 2,1 tỉ đồng. Nguồn lãi này đến chủ yếu từ tiền lãi gửi ngân hàng. Các mảng sản xuất chính đều bị thua lỗ. Chỉ tiêu doanh thu trên nguồn vốn chủ sở hữu chỉ đạt 30,6%. Công ty này chưa trích lập quỹ dự phòng công nợ khó đòi số tiền hơn 4,6 tỉ đồng. Thực hiện đối chiếu công nợ chưa đầy đủ đối với khoản nợ hơn 3,7 tỉ đồng (chiếm 56% nợ phải thu). Về thực hiện nghĩa vụ ngân sách Nhà nước, còn nợ tiền thuê đất hơn 200 tỉ đồng.
Công ty Cây trồng TPHCM được giao quản lý, sử dụng hơn 2.486,8 ha, chủ yếu là đất sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, quá trình sử dụng đất còn nhiều thiếu sót như cho thuê tài sản gắn liền với đất chưa đúng quy định. Bàn giao 5,7 ha đất cho một số hộ dân khi giải quyết khiếu nại nhưng chưa làm thủ tục đăng ký biến động đất đai.
Bàn giao 7,609 ha đất theo các văn bản đề nghị của UBND huyện Bình Chánh khi chưa có quyết định thu hồi đất, giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất… Diện tích đất đã bàn giao 296,493 ha để thực hiện các dự án Bệnh viện Chợ Rẫy (cơ sở 2), Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3… đến nay vẫn chưa lập thủ tục đăng ký biến động đất theo quy định.
Công ty TNHH MTV Bò sữa TPHCM hiệu quả sản xuất kinh doanh năm 2018 đạt thấp. Lợi nhuận chủ yếu từ tiền lãi gửi ngân hàng. Ngành sản xuất kinh doanh chính (chăn nuôi, trồng trọt) đều thua lỗ. Lợi nhuận trước thuế chỉ đạt 12,8% kế hoạch. Chi phí quản lý doanh nghiệp so với doanh thu chiếm tỉ trọng lớn 15,37%. Nếu loại trừ lợi nhuận từ lãi gửi ngân hàng 15,4 tỉ đồng thì ngành chăn nuôi thua lỗ 21,5 tỉ đồng. Công tác quản lý, đối chiếu, xác nhận, đôn đốc thu hồi nợ chưa đầy đủ theo quy định. Có những khoản nợ phải thu để kéo dài nhiều năm.
Công ty Bò sữa TPHCM được giao quản lý, sử dụng hơn 3.392,7 ha, chủ yếu là đất sản xuất nông nghiệp (chiếm trên 99%). Việc thực hiện dự án “Chăn nuôi bò giống, bò thịt” tại huyện Đức Trọng (tỉnh Lâm Đồng) không hiệu quả, thua lỗ nhiều. Dự án sử dụng 236,987 ha đất theo hình thức trả tiền thuê đất hàng năm. Thanh tra cho biết lỗ lũy kế tại dự án trên đến năm 2015 là hơn 11 tỉ đồng.
Cũng liên quan đến dự án này, Công ty Bò sữa TPHCM chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính chuyển mục đích sử dụng 2.838 m2 đất nông nghiệp sang đất chuyên dùng và xin phép thiết kế xây dựng mà tiến hành xây dựng văn phòng làm việc, chuồng trại, nhà kho… Khi chuyển nhượng dự án và chuyển đàn bò về lại TPHCM (năm 2016), Công ty Bò sữa TPHCM và Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn không báo cáo UBND TPHCM.
Đặc biệt, dự án trồng cao su tại Lào không hiệu quả (10.000 ha, thực hiện từ năm 2006). Dự án không thực hiện theo phương án đề ra. Diện tích lúc đầu là 10.000 ha, sau đó giảm xuống còn 6.000 ha. Thực tế chỉ trồng được 2.800 ha cao su nhưng sau đó đã thanh lý hơn 1.800 ha do bị chết. Hiện chỉ quản lý, khai thác 1.000 ha cây cao su. Số vốn mà Công ty Bò sữa TPHCM đã góp đến ngày 31/12/2018 là 27 tỉ đồng.
Yêu cầu truy thu tiền sai phạm
Từ những thiếu sót của hai công ty trên, Thanh tra đã kiến nghị và được Chủ tịch UBND TP kết luận, chỉ đạo giao Chủ tịch Hội đồng thành viên và Giám đốc công ty chấn chỉnh công tác quản lý tài chính kế toán. Quản lý, đối chiếu công nợ phải thu đúng theo quy định. Có biện pháp đôn đốc, thu hồi các khoản nợ phải thu khó đòi phát sinh.
Thực hiện trích lập dự phòng đầy đủ, đúng tỉ lệ quy định đối với các khoản nợ phải thu khó đòi. Yêu cầu Thanh tra TP kiểm tra, truy thu số tiền hơn 342 triệu đồng là doanh thu từ hoạt động cho thuê mặt bằng, nhà đất không đúng quy định của Công ty Cây trồng TPHCM.
Chủ tịch UBND TPHCM cũng chỉ đạo Giám đốc Sở Nội vụ TP phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức kiểm điểm, đề xuất hình thức xử lý các tổ chức, cá nhân thời kỳ có liên quan của Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn, Công ty Cây trồng TPHCM về các sai phạm liên quan trong quản lý, sử dụng đất đai, quản lý vốn… Sở Nội vụ TPHCM phải tham mưu UBND TP sớm kiện toàn bộ máy lãnh đạo quản lý, tổ chức nhân sự của Công ty Cây trồng TPHCM đảm bảo đủ năng lực quản lý, điều hành công ty nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, hiệu quả sử dụng vốn tài sản Nhà nước, đất đai…
Về phía Công ty Bò sữa TPHCM, ông Nguyễn Thành Phong yêu cầu Chủ tịch Hội đồng thành viên và Giám đốc công ty tăng cường kiểm tra, kiểm soát việc quản lý tài chính, quản lý vốn, tài sản tiết kiệm, chống lãng phí. Nhanh chóng xây dựng phương án củng cố quản lý thanh lọc đàn gia súc, rà soát chi phí, xây dựng định mức phù hợp với tình hình thực tế.
Chủ tịch UBND TP đặc biệt lưu ý Công ty Bò sữa TPHCM xây dựng kế hoạch, phương án chuyển đổi cây trồng, chăn nuôi, áp dụng mô hình nông nghiệp chất lượng cao, trong chăn nuôi để nâng cao năng suất. Giao Giám đốc Sở Nội Vụ TP phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức kiểm điểm. Đề xuất hình thức xử lý các tổ chức, cá nhân liên quan của Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn, Công ty Bò sữa TPHCM về các sai phạm…
