1.890 nhà ở xây dựng mới so với chỉ tiêu 119 căn

Ngày 29/7, bà Nguyễn Thị Phương Ngọc, Trưởng Phòng Dân tộc, Ban Dân tộc Tôn giáo, Sở Nội vụ TP Huế cho biết, căn cứ Quyết định số 04/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 23/02/2023 về mức hỗ trợ và cơ chế hỗ trợ sử dụng vốn đầu tư công để thực hiện một số nội dung thuộc Dự án 1 và Tiểu dự án 1, Dự án 4 của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021- 2030, giai đoạn I từ năm 2021 đến năm 2025.

Chỉ tiêu ban đầu được giao xây mới 119 nhà ở các huyện A Lưới, Nam Đông, Phú Lộc và thị xã Hương Trà. Trung ương cấp ngân sách 40 triệu đồng, địa phương 4 triệu đồng. Ban Dân tộc (cũ) tỉnh Thừa Thiên Huế đã tham mưu UBND trình HĐND để tăng mức hỗ trợ từ địa phương lên 20 triệu đồng. HĐND tỉnh Thừa Thiên Huế (nay là TP Huế) đã ban hành Nghị quyết số 08/2023/NQ-HĐND ngày 12/05/2023 về việc quy định định mức hỗ trợ nhà ở thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.

Theo đó, giai đoạn I từ năm 2021 đến năm 2025 từ nguồn ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế (nay TP Huế) được hỗ trợ xây nhà ở là 60 triệu đồng/hộ (ngân sách trung ương 40 triệu đồng; ngân sách địa phương 20 triệu đồng). Cộng với việc, địa phương tìm nguồn vay từ Ngân hàng chính sách xã hội cho bà con đồng bào dân tộc thiểu số, nên tối đa mỗi người được vay thêm 40 triệu nữa, tổng cộng mỗi nhà xây mới được hỗ trợ và vay 100 triệu đồng. Chính điều này đã kích thích cho nhiều hộ đồng bào xây nhà mới.

“Nhà ở xây theo tiêu chí của Bộ Xây dựng với ‘3 cứng’ là nền cứng, khung tường cứng và mái cứng. Với nguồn tiền 100 triệu đồng đủ để mua vật liệu xây dựng, cộng với gia đình mỗi người phụ một tay để xây, nên nhiều hộ dân đã dựng được nhà ở chắc chắn, khang trang từ nguồn lực giúp sức của Nhà nước” – bà Ngọc trao đổi.

Sau khi được hỗ trợ, từ năm 2023 đến nay, có đến 1.890 hộ xây mới nhà ở (huyện A Lưới 1.775 nhà; huyện Phú Lộc 115 nhà). Đến 20/7/2025, số nhà chưa hoàn thành từ 2023 đến nay là 29 nhà, trong đó số nhà được khởi công phê duyệt sau tháng 8/2024 còn 24 nhà. Dự kiến hoàn thành trước 31/7 năm nay.

So với 119 căn nhà theo kế hoạch ban đầu, TP Huế đã vượt chỉ tiêu hơn gấp 15 lần. Cho đến nay, UBND TP Huế đã phân bổ đủ kinh phí thực hiện, không phát sinh nhu cầu đề xuất kinh phí.

Tiêu chí thoát nghèo của toàn huyện A Lưới

Theo bà Ngọc, nếu không có đủ nguồn lực thì chưa chắc người dân tiến hành xây nhà ở mới với số lượng nhiều như hiện tại. Do được Chính phủ, Nhà nước, địa phương quan tâm sát sao nên tạo cho đồng bào dân tộc thiểu số có được suy nghĩ khác. Việc này đã tác động vào nhận thức. Họ nghĩ phải tích góp, hành động để có được căn nhà khang trang. Vì có an cư mới lạc nghiệp”.

Trong số ít những nhà chưa hoàn thành, có nhiều nguyên nhân như trong quá trình xây nhà, người dân bị lừa đảo; hay theo phong tục tập quán không thể làm 2 việc cùng lúc như đang lúc xây nhà có việc tang gia, hỷ sự; hoặc không tính toán trước, xây nhà to quá nên hết tiền phải đi vay mượn thêm. Theo bà Ngọc, những hộ này vẫn đang được cán bộ vận động để xong nhà đúng thời hạn.

Theo ông Lê Xuân Hải – Phó Giám đốc Sở Nội vụ TP Huế, việc xóa nhà tạm, xây nhà ở mới cho đồng bào dân tộc thiểu số đã tác động rất lớn đến đời sống bà con, tạo điều kiện cho nhiều gia đình có cuộc sống ổn định, không còn phải lo cảnh nhà dột nhà tạm. Đây cũng chính là một trong những tiêu chí để bà con thoát nghèo.

Đơn cử tại huyện A Lưới, với 1.775 căn nhà ở xây mới, đã là một chỉ tiêu rất quan trọng, giúp toàn huyện này thoát nghèo vào tháng 9 năm 2024 vừa qua; từ đó giúp hoàn thiện bộ tiêu chí của tỉnh Thừa Thiên Huế lên Thành phố Huế trực thuộc Trung ương vào đầu năm 2025.