Về nội dung này, Bộ GD&ĐT cho biết: Tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư (GS, PGS) được quy định cụ thể tại Chương II (từ Điều 4 đến Điều 8) của Quyết định số 37/2018/QĐ-TTg ngày 31/8/2018 của Thủ tướng Chính phủ quy định tiêu chuẩn, thủ tục xét công nhận đạt tiêu chuẩn và bổ nhiệm chức danh GS, PGS (Quyết định 37). Thủ tục xét công nhận đạt tiêu chuẩn và bổ nhiệm chức danh GS, PGS được quy định cụ thể tại Chương III (từ Điều 9 đến Điều 27) của Quyết định 37. Trong quá trình thực hiện xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2019, các Hội đồng Giáo sư (HĐGS) và Văn phòng Hội đồng Giáo sư Nhà nước (HĐGSNN) đã thực hiện nghiêm các quy định tại Quyết định 37.
Theo đó, các ứng viên phải sử dụng thành thạo ít nhất một ngoại ngữ phục vụ cho công tác chuyên môn và có khả năng giao tiếp bằng tiếng Anh (Khoản 4 Điều 4) và chi tiết tại Khoản 5, 6 Điều 2 Quyết định 37. Trong quá trình thực hiện xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2019, việc đánh giá năng lực ngoại ngữ được thực hiện theo quy trình: HĐGS cơ sở phối hợp với cơ sở giáo dục ĐH lập hội đồng đánh giá năng lực ngoại ngữ, rà soát các văn bằng, chứng chỉ và quá trình công tác có liên quan đến ngoại ngữ. Hầu hết các HĐGS cơ sở tổ chức cho ứng viên báo cáo khoa học tổng quan bằng tiếng Anh để đánh giá năng lực sử dụng ngoại ngữ trong chuyên môn. Văn phòng HĐGSNN tổ chức rà soát văn bằng, chứng chỉ ngoại ngữ của ứng viên đã được HĐGS cơ sở đề nghị xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS và thông báo đến các HĐGS ngành, liên ngành lưu ý thẩm tra. HĐGS ngành, liên ngành đánh giá trình độ giao tiếp bằng tiếng Anh thông qua việc ứng viên trình bày trực tiếp báo cáo khoa học tổng quan bằng tiếng Anh.
Về công bố kết quả nghiên cứu khoa học, các ứng viên phải đáp ứng đầy đủ quy định tại Điều 5 đối với ứng viên GS và Điều 6 đối với ứng viên PGS. Năm 2019, việc xem xét công bố kết quả nghiên cứu khoa học của ứng viên trên các tạp chí quốc tế có uy tín đã được thực hiện theo quy định tại Phụ lục I của Quyết định 37. Theo đó, các HĐGS ngành, liên ngành đề xuất Danh mục các tạp chí uy tín phù họp với tính chất của ngành, chuyên ngành xét công nhận đạt tiêu chuẩn GS, PGS và HĐGSNN đã phê duyệt Danh mục tạp chí khoa học được tính điểm năm 2019, làm cơ sở để các HĐGS thẩm định các bài báo khoa học của các ứng viên.
Việc thanh tra, kiểm tra được quy định tại Điều 33 Quyết định 37 và Điều 4 Quy chế tổ chức và hoạt động của HĐGSNN, các HĐGS ngành, liên ngành và HĐGS cơ sở. Trong quá trình thực hiện năm 2019, Bộ GD&ĐT ban hành Kế hoạch số 377/KH-BGDĐT ngày 6/5/2019 về việc giám sát, kiểm tra việc thực hiện quy trình xét công nhận đạt tiêu chuẩn và bổ nhiệm chức danh GS, PGS theo Quyết định số 37 và Quyết định 2233/QĐ-BGDĐT ngày 8/5/2019 về việc thành lập đoàn giám sát, kiểm tra việc thực hiện quy trình xét công nhận đạt tiêu chuẩn, bổ nhiệm chức danh GS, PGS năm 2019.
Thực hiện việc thanh tra, kiểm tra trong năm 2019, Văn phòng HĐGSNN phối hợp với HĐGS ngành, liên ngành thực hiện giám sát hoạt động tại 68/92 HĐGS cơ sở. Rà soát toàn bộ hồ sơ và kết quả xét của các HĐGS cơ sở, thông báo những trường hợp cần lưu ý đến các HĐGS ngành, liên ngành. Thực hiện giám sát các cuộc họp của HĐGS ngành, liên ngành. Phối hợp với Thanh tra Bộ GD&ĐT rà soát các hồ sơ ứng viên và kết quả xét của các HĐGS ngành, liên ngành. Kết quả được trao đổi với các HĐGS ngành, liên ngành trước khi trình xét tại HĐGSNN.
Năm 2019, thực hiện chỉ đạo của Thường trực HĐGSNN về việc thanh tra, kiểm tra nêu trên, các HĐGS cơ sở xét đề nghị lên HĐGS ngành, liên ngành xét 556 ứng viên/725 ứng viên đăng ký (đạt 72,5%); các HĐGS ngành, liên ngành xét đề nghị lên HĐGSNN 441 ứng viên trong 556 ứng viên được đề nghị từ các HĐGS cơ sở (đạt tỷ lệ 79,3%); HĐGSNN đã xét loại 16 ứng viên do không đáp ứng tiêu chuẩn quy định.
Để bảo đảm thực hiện nghiêm túc các quy định đã ban hành, trong thời gian tới Bộ GD&ĐT phối hợp với HĐGSNN tiếp tục thực hiện các quy trình, quy định tại Quyết định 37 và hoàn thiện quy trình kiểm tra, thanh tra, cập nhật Danh mục tạp chí... để kiểm tra, giám sát chặt chẽ hơn, trợ giúp cho HĐGS các cấp thực hiện nghiêm minh xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS.
