Giáo dục ĐH có nhiều chuyển biến tốt
Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ khẳng định: Tự chủ đại học là xu thế tất yếu. Trước đó, Chính phủ đã có nghị quyết cho thí điểm 23 cơ sở giáo dục ĐH. Quá trình thực hiện đã cho thấy ưu điểm nổi trội của việc thực hiện tự chủ ĐH. Từ đó, Bộ GD&ĐT tham mưu Chính phủ đề xuất Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục ĐH. Năm 2018, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục ĐH (Luật 34) đã được Quốc hội chính thức thông qua. Và mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành 1 số điều của Luật sửa đổi, bổ sung 1 số điều của Luật Giáo dục ĐH.
Theo Bộ trưởng, trên nền tảng xu hướng của tự chủ ĐH, dù với điểm xuất phát thấp, đầu tư thấp, phần lớn các cơ sở giáo dục ĐH sống bằng học phí, nhưng giáo dục ĐH cũng đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Trong các bảng xếp hạng ĐH uy tín trên thế giới và khu vực, đều có tên của cơ sở giáo dục ĐH Việt Nam, tuy chưa nhiều. Bên cạnh đó, về kiểm định quốc tế với chương trình đào tạo, với cơ sở giáo dục cũng gia tăng nhanh…
Bên cạnh kết quả đạt được, Bộ trưởng đồng thời cho biết, thực hiện tự chủ ĐH cũng đặt ra một số thách thức, như một số trường thực hiện tự chủ nhưng năng lực còn hạn chế, thực hiện chưa nghiêm, dẫn đến nhiều vấn đề nảy sinh…
“Rõ ràng, bên cạnh cơ hội cũng đặt ra nhiều vấn đề phải chấn chỉnh, xử lý, để giáo dục ĐH tiến tới minh bạch về chất lượng, bình đẳng trong cạnh tranh và tiếp cận đến chất lượng thực và chất lượng quốc tế” – Bộ trưởng nhấn mạnh.
 |
| Đại biểu tham dự hội nghị tại điểm cầu Hà Nội. |
Những vấn đề quan trọng cần thống nhất nhận thức
Tại hội nghị, Bộ trưởng gợi ý một số nhóm vấn đề quan trọng cần cùng thống nhất nhận thức trong Luật 34, Nghị định 99:
Theo đó, trước hết liên quan đến cơ cấu tổ chức nhà trường, thành lập trường trong ĐH, trường ĐH; điều kiện từ trường ĐH sang ĐH.
Nhóm 2 liên quan đến thiết chế Hội đồng trường. Hội đồng trường phải thực quyền, chỉ như vậy thì Luật 34 và Nghị định 99 mới đi vào cuộc sống. Hiện do nhiều lý do khác nhau mà Hội đồng trường tại nhiều cơ sở giáo dục ĐH chưa thực quyền, nhưng tới đây không thể chấp nhận tình trạng này.
Ngoài ra là một số vấn đề liên quan đến văn bằng, các trình độ đặc thù; tên giao dịch quốc tế của trường, trách nhiệm của Hội đồng trường với tên gọi thế nào và giải trình trước xã hội, trước Bộ GD&ĐT…
Theo đó, cũng thống nhất tới đây, phân công trách nhiệm thế nào các bên liên quan. Trong đó nhấn mạnh việc Bộ GD&ĐT tập trung vào quản lý nhà nước, không can dự sâu hành chính vào các trường, các cơ quan chủ quản cơ sở giáo dục ĐH khác cũng vậy; cùng với đó là trách nhiệm của địa phương trên địa bàn quản lý cơ sở giáo dục ĐH và các cơ quan tổ chức liên quan đều cùng phải vào cuộc, phải chịu trách nhiệm theo phân công. Quan trọng nhất là trách nhiệm của các cơ sở giáo dục ĐH.
“Lãnh đạo các cơ sở giáo dục ĐH cần quán triệt sâu cho cán bộ, giảng viên, viên chức, người lao động trong đơn vị mình để hiểu rõ Luật 34 và Nghị định 99, cũng như quyền, trách nhiệm của đơn vị mình, của từng cá nhân. Tự chủ không phải chỉ với cơ sở giáo dục ĐH mà phải ngấm đến từng bộ phận, từng giảng viên viên” – Bộ trưởng đề nghị.
Bộ trưởng cũng lưu ý, thực hiện tự chủ nhanh nhưng phải bền vững, chắc chắn, tranh có xáo trộn, đổ vỡ. “Tôi tin, năm 2020 là năm bản lề chúng ta thực hiện Luật 34, Nghị định 99, để giai đoạn 2021-2025 chúng ta có những đột phá” – Bộ trưởng tin tưởng.
Hội nghị này để chúng ta thống nhất nhận thức. Đây là vấn đề tuy không mới về quan điểm, thậm chí nhận thức, nhưng rất mới về tổ chức thực hiện. Nên chúng tôi xét thấy, thống nhất nhận thức, nâng cao trách nhiệm để thực hiện theo quy định Luật 34 và Nghị định 99 các bên liên quan, các chủ thể là hết sức quan trọng, đặc biệt là các cơ sở giáo dục ĐH. Nếu chúng ta không cùng nhau thống nhất nhận thức về những quy định trong Luật 34 và Nghị định 99 thì cách hiểu khác nhau, thực hiện khác nhau.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ
