Sáng 29/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đã giải trình, làm rõ vấn đề cho vay đặc biệt lãi suất 0%, không có tài sản đảm bảo.
Thống đốc cho biết, theo Luật Các tổ chức tín dụng cũ trước khi sửa đổi năm 2024, việc cho vay đặc biệt được thực hiện theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
Ngân hàng Nhà nước sẽ quy định có hay không có tài sản đảm bảo, có lãi suất hay không có lãi suất.
Khi sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng 2024, trong quá trình thảo luận và hoàn thiện dự thảo Luật, đặt ra đưa thẩm quyền cho vay đặc biệt không có tài sản đảm bảo, lãi suất 0% lên Thủ tướng.
Tuy nhiên, theo Thống đốc, trước thực tiễn biến động của hệ thống các tổ chức tín dụng trên thế giới cũng như Việt Nam, cần phải có cơ chế xử lý nhanh các vấn đề.
Đây là một trong các lý do cho đề xuất chuyển quyền quyết định cho vay đặc biệt không có tài sản đảm bảo, lãi suất 0% cho Ngân hàng Nhà nước.
Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, việc cho vay không có tài sản đảm bảo và lãi suất bằng 0% không phải là việc làm thường xuyên, liên tục mà là trường hợp rất đặc biệt. Luật đã thiết kế nhiều quy định để phát hiện từ sớm, từ xa vấn đề này.
Theo bà Nguyễn Thị Hồng, cho vay đặc biệt chỉ có 2 trường hợp: Một là xảy ra rút tiền hàng loạt, hai là tổ chức tín dụng bị kiểm soát đặc biệt.
Với trường hợp cho vay đặc biệt khi xảy ra rút tiền hàng loạt, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, đã rút tiền hàng loạt thì sẽ lan truyền rất lớn, nếu không kịp thời ngăn chặn sẽ gây hệ lụy đối với hệ thống.
Bà cho biết, đối với các tổ chức tín dụng rất khó khăn, khi cho vay đặc biệt chủ yếu để đảm bảo cho mục đích an toàn hệ thống.
Vì vậy, những đề án tái cơ cấu các ngân hàng "0 đồng" vừa qua chuyển giao bắt buộc thường là giải pháp đưa lãi suất về 0% vì họ đã rất khó khăn và hoạt động không sinh lời.
Với trường hợp trên, bà Hồng cho rằng nếu cho vay lãi suất thì các ngân hàng sẽ càng khó khăn và có thể khó thực hiện đề án tái cơ cấu.
Vì vậy, Thống đốc cho rằng, vấn đề là rủi ro nhiều khi không phải xuất phát từ yếu kém của các tổ chức tín dụng mà đôi khi do tin đồn, sự cố công nghệ… đều dẫn đến rút tiền hàng loạt. Khi vấn đề này xảy ra, cần phải xử lý rất nhanh.
Do đó, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng yêu cầu các tổ chức tín dụng phải có quy trình nội bộ để việc thu giữ tài sản đảm bảo được minh bạch, thể hiện theo đúng quy định pháp luật.
