Trong đó, kim ngạch xuất khẩu sang Thái Lan đạt khoảng 3,07 tỉ USD, kim ngạch nhập khẩu từ Thái Lan đạt 6,57 tỉ USD. Như vậy, Việt Nam nhập siêu từ Thái Lan là 3,5 tỉ USD, tăng 15,6% so với cùng kỳ năm ngoái.
Áp đảo thị trường Việt
Từ đầu năm đến nay, doanh nghiệp (DN) Việt nhập khẩu rất nhiều chủng loại hàng hóa của Thái Lan, trong đó có những loại hàng trong nước đã sản xuất được.
Trước hết, xét về cơ cấu hàng hóa, nhìn chung các DN hai nước sản xuất nhiều chủng loại sản phẩm khá giống nhau. Vì vậy, bản thân cơ cấu hàng hóa đã đẩy DN Việt vào thế phải cạnh tranh trực tiếp với hàng Thái, là căn nguyên dẫn đến mức nhập siêu khá lớn như trên.
Nhưng, hầu hết sản phẩm của ta chưa thể cạnh tranh với sản phẩm của Thái Lan, do hạn chế về chất lượng và giá bán.
Về thói quen tiêu dùng, người dân Việt Nam đã làm quen và có cảm tình nhất định đối với hàng Thái Lan, như hàng điện tử, xe máy, hàng công nghiệp nhẹ... Đây là điều dễ hiểu, vì hàng Thái Lan duy trì sự có mặt ở thị trường Việt Nam trong nhiều thập kỷ qua và khẳng định được ưu thế về chất lượng, giá cả, mẫu mã, nhất là sự tương ứng về thị hiếu với giới tiêu dùng Việt Nam.
Theo đại diện một số DN bán lẻ, thời gian qua, đã có một số nhà đầu tư Thái Lan thâm nhập thị trường phân phối Việt Nam và làm chủ một số siêu thị, trung tâm thương mại.
Theo tâm lý thông thường, họ sẽ ưu tiên nhập hàng của Thái Lan về bán, chủ động bày hàng nước này lên kệ ở những vị trí bắt mắt nhất. Ngoài ra, họ còn áp dụng chính sách bán hàng linh hoạt và bài bản hơn các siêu thị trong nước nên ngày càng thu hút khách nội địa.
Đây cũng là cách để xây dựng lòng tin khách hàng và thực tế hàng Thái Lan đang chiếm lĩnh một phần không nhỏ tại thị trường Việt Nam. Đến nay, trái cây và hàng điện máy Thái Lan đang ồ ạt thâm nhập thị trường nước ta cùng nhiều loại sản phẩm khác.
Xu hướng này sẽ còn tiếp diễn theo tiến trình hội nhập, nhất là khi thuế suất phần lớn hàng hóa xuất nhập khẩu giữa các nước ASEAN lui về mức 0%, đặc biệt thuế suất nhập khẩu ô tô sẽ là 0% vào năm 2018.
Sẽ tiếp tục tăng mạng
Dự báo, mức nhập siêu từ Thái Lan sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới, chủ yếu do hàng Việt Nam đuối sức cạnh tranh và khắc phục hạn chế này không thể một sớm một chiều. Việc nhập siêu khá lớn trong giao thương sẽ để lại hệ lụy không nhỏ đối với đời sống kinh tế - xã hội trong nước.
Trước hết, do đuối sức cạnh tranh nên lượng hàng Việt bán ra không nhiều, từ đó DN khó mở rộng sản xuất. Sau đó là nguy cơ mất việc làm của một bộ phận người lao động, đồng nghĩa với sự ảnh hưởng về an sinh xã hội.
Tiếp theo, nhập siêu gây ra sự mất cân bằng cán cân thương mại, cán cân thanh toán, dẫn đến nguy cơ tiêu tốn hoặc thiếu ngoại tệ của đất nước (trong bối cảnh thiếu vốn đầu tư cho mục tiêu phát triển). Mặt khác, nhập siêu chính là sự thể hiện tình trạng “lép vế” của nền kinh tế trong quan hệ thương mại quốc tế...
Để tiến tới cân bằng kết quả giao thương với Thái Lan nói riêng, nâng cao sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam nói chung, các chuyên gia đưa ra một số gợi ý.
Đó là DN trong nước cần tổ chức lại sản xuất, hướng mạnh vào hoạt động đầu tư cho dây chuyền công nghệ hiện đại để gia tăng chất lượng hàng hóa, từ đó lấy lại uy tín đối với người tiêu dùng.
Tiếp theo, cần sẵn sàng, đẩy mạnh sự liên kết chặt chẽ giữa các hoạt động sản xuất và khu vực phân phối để khép kín chuỗi sản xuất - phân phối giữa các DN trong nước…
Ngoài ra, bản thân mỗi DN cũng cần nâng cao sức cạnh tranh để “tự cứu mình”, tìm hướng đi phù hợp, đồng thời tôn cao ý thức trách nhiệm với cộng đồng, tăng chất lượng phục vụ và các biện pháp khuyến mãi, chăm sóc khách hàng để từng bước gia tăng thị phần.
Ngành chức năng cần tăng tốc thực hiện cải cách, nâng cao hiệu quả công tác quản lý và xác lập môi trường kinh doanh minh bạch, thông thoáng, bình đẳng, trong đó tập trung hỗ trợ DN kịp thời, bám sát mục tiêu tiết giảm chi phí cho DN.
