Mới đạt 1/5 chỉ tiêu
Tại SEA Games 30, thể thao Việt Nam (TTVN) giành 98 HCV (mục tiêu ban đầu chỉ là 65). Trong 33 môn thể thao Olympic (231 nội dung), chúng ta giành được 56 HCV, hơn Philippines và Thái Lan đến 12 huy chương. Điền kinh vẫn là môn đạt nhiều huy chương nhất với 16 HCV, 12 HCB, 10 HCĐ. Đáng chú ý, Nguyễn Thị Oanh giành 3 HCV cá nhân ở cự ly 1.500m, 3.000m vượt chướng ngại vật và 5.000m; hay Nguyễn Thị Huyền giành 2 HCV nội dung chạy 400m và 400m rào cực kỳ ấn tượng. Đội tuyển bơi Việt Nam cũng tạo được dấu ấn đậm nét với 10 HCV, 6 HCB, 9 HCĐ. Đặc biệt, với việc giành cả 2 HCV nam - nữ tại SEA Games 30, bóng đá đã tạo dấu mốc lịch sử cho TTVN.
Mặc dù vậy, sau năm bản lề 2019, TTVN bước vào năm 2020 với thách thức rất lớn ở đấu trường cao hơn và khó hơn rất nhiều là Olympic Tokyo. Tại hội nghị tổng kết công tác năm 2019 và triển khai nhiệm vụ năm 2020, Bộ trưởng VH,TT&DL Nguyễn Ngọc Thiện đặt ra mục tiêu giành HCV hoặc ít nhất có huy chương cho TTVN ở Olympic Tokyo. Ngoài ra, phải phấn đấu có 20 VĐV giành vé góp mặt ở sân chơi đỉnh cao thế giới. Cho đến thời điểm hiện tại, TTVN mới có 4 tuyển thủ giành vé đến Olympic, đạt 1/5 chỉ tiêu về số lượng VĐV đến Nhật Bản.
5 kỳ Olympic gần đây, số lượng VĐV của TTVN tham dự Olympic có sự thăng tiến đáng kể. Cụ thể, 7 VĐV (Sydney 2000); 11 (Athens 2004); 13 (Bắc Kinh 2008); 18 (London 2012) và 23 (Rio 2016). Trong đó, năm 2000, nữ võ sĩ Taekwondo Trần Hiếu Ngân giành HCB, tấm huy chương đầu tiên của TTVN tại sân chơi cao nhất. Năm 2008, Hoàng Anh Tuấn giành HCB môn cử tạ. Olympic 2016, Hoàng Xuân Vinh đã tạo nên kỳ tích cho thể thao Việt Nam với 1 Huy chương Vàng, 1 Huy chương Bạc ở môn bắn súng.
Theo Vụ trưởng Vụ Thể thao thành tích cao I (Tổng cục TDTT) Hoàng Quốc Vinh, việc mới giành 4 suất tham dự Olympic 2020 cho thấy những khó khăn của TTVN. Trong 6 tháng còn lại trước khi Olympic 2020 diễn ra, mục tiêu giành thêm 16 suất chính thức sẽ là thách thức rất lớn. Tổng cục trưởng Tổng cục TDTT Vương Bích Thắng chia sẻ, đang có những khó khăn nhất định. Kinh phí thi đấu quốc tế cũng có hạn, việc tạo điều kiện để VĐV góp mặt ở mọi giải đấu tích điểm dự Olympic vẫn khó khả thi với thể thao Việt Nam.
Ai gánh trọng trách huy chương?
Không chỉ khó khăn trong việc hoàn thành chỉ tiêu 20 VĐV đến Nhật Bản, trọng trách giành huy chương Olympic 2020 của TTVN đến thời điểm hiện tại chưa thể xác định được đặt vào gương mặt nào, ở môn nào. Trong số 4 VĐV đạt chuẩn đến Olympic, Huy Hoàng từng giành HCV nội dung 800m tự do tại Olympic trẻ 2018, thế nhưng thành tích này không có gì đảm bảo anh sẽ tranh chấp được với những tay bơi xuất sắc nhất thế giới tại Tokyo. Cơ hội huy chương của Lê Thanh Tùng (thể dục dụng cụ) càng khó hơn nữa. Phi Vũ và Ánh Nguyệt (bắn cung nội dung cung 1 dây) cũng khó có hy vọng đua tranh huy chương.
Cách đây 4 năm tại Olympic Rio 2016, xạ thủ Hoàng Xuân Vinh đã giành được 1 HCV và 1 HCB. Nhưng từ đó, thành tích của tuyển thủ sinh năm 1974 tuột dốc thê thảm, không còn là chính mình tại các giải đấu khu vực và châu lục. Thậm chí, anh còn thất bại ở nội dung sở trường tại SEA Games 30 và đến thời điểm hiện tại, Hoàng Xuân Vinh vẫn chưa giành được vé đến Tokyo. Kình ngư Ánh Viên, từng là hy vọng lớn của TTVN góp mặt tại Thế vận hội, nhưng ở 2 nội dung tham dự Giải vô địch bơi lội thế giới 2019, cô đạt thành tích rất thấp và đều không đạt chuẩn tham dự Olympic 2020.
Tại giải điền kinh vô địch châu Á 2019, VĐV Quách Thị Lan giành HCV 400m rào nữ với thành tích 56 giây 10 và trước đó là tấm HCB Asiad 2018, sau cô gái người Thanh Hóa được đôn lên giành HCV vì đối thủ dính doping. Tuy nhiên, thành tích của tấm HCV châu Á vừa qua của Lan vẫn còn kém chuẩn A Olympic 2020 tới 10% giây. Trong khi đó, các VĐV chủ lực khác của đội tuyển điền kinh Việt Nam như Lê Tú Chinh (100m, 200m), Nguyễn Văn Lai (5.000m, 10.000m), Nguyễn Thị Oanh (1.500m), Phạm Thị Huệ (5.000m và 10.000m)… đều không có ai đạt chuẩn dự Thế vận hội.
TTVN hiện tại không có được một gương mặt nào đủ sức đảm đương chỉ tiêu giành HCV. Cho đến tháng 7, chúng ta phải phấn đấu lấy thêm 16 suất Olympic nữa. Hy vọng được đặt vào Vương Thị Huyền, Thạch Kim Tuấn, Hoàng Thị Duyên (cử tạ); Kiều Thị Ly, Nguyễn Thị Xuân (vật); Vũ Thành An (đấu kiếm); Nguyễn Tiến Minh (cầu lông); Đinh Phương Thành (thể dục dụng cụ); Nguyễn Thị Tâm (boxing)… Tất cả đang tích cực chuẩn bị cho các giải đấu vòng loại cuối cùng để tìm kiếm tấm vé tới Tokyo.
Thế cho nên, phải chờ đến khi TTVN chính thức xác định được bao nhiêu VĐV góp mặt ở Olympic Tokyo 2020, chúng ta mới có thể dự đoán được khả năng tranh chấp huy chương tới đâu, hy vọng vào gương mặt nào. Nhưng dù đó là ai thì kỳ tích HCV của Hoàng Xuân Vinh 4 năm trước vẫn sẽ là thử thách vô cùng khó khăn cho TTVN tại Nhật Bản vào mùa hè 2020.
