Đèn “ve chai” hạnh phúc
Trở về sau chuyến đi tới xã Đăng Hà, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước hồi đầu tháng 6 vừa qua để hướng dẫn bà con nơi đây lắp những chiếc đèn “ve chai”, thầy giáo trẻ Phạm Thư Tùng cho hay: Dù có chút khó khăn vì hai thầy trò tự đến và hướng dẫn bà con, nhưng những người dân ở đây hỗ trợ hết mình cho thầy trò. Chỉ cần hướng dẫn, họ có thể tự làm các công đoạn như leo trèo, nối mạch điện… Nhìn những bóng đèn sáng lên, thầy cũng như cậu học trò Trường THPT Ernst Thalmann - Nguyễn Xuân Phụng cảm thấy vô cùng hạnh phúc.
Nói rồi thầy kể về dự án dạy học có tên “Ánh sáng hạnh phúc”. Ý tưởng của dự án xuất phát trong một lần tham gia hoạt động tình nguyện ở khu dân cư chân cầu Tám Nó (quận 8 giáp huyện Bình Chánh, TPHCM) cùng các học trò có tên “Trăng yêu thương”. Thầy trò nhận ra rằng, một số người dân nơi đây sống trong những phòng trọ lụp xụp, điều kiện thắp sáng còn thiếu thốn. Mỗi nhà ở đây chỉ dùng một bóng đèn điện nhỏ để tiết kiệm vì giá một ký điện các hộ thuê nhà phải trả là 4.000 đồng. Tất nhiên một bóng đèn nhỏ thì làm sao đủ thắp sáng cho mọi sinh hoạt trong nhà. Từ đó, thầy và trò đã nảy ra ý tưởng phải làm điều gì đó giúp người dân nghèo có ánh sáng và có thể sử dụng lâu dài.
“Khi tôi đem ý tưởng này bàn với đồng nghiệp là thầy Mai Xuân Long, giáo viên Toán cũng như HS ở các lớp tôi dạy thì được mọi người ủng hộ. Từ đó chúng tôi và gần 50 HS của sáu lớp từ lớp 10 đến lớp 12 bắt tay thực hiện dự án”.
Để thực hiện dự án, các em được chia thành sáu nhóm chuyên môn gồm thi công, mô hình, điện tử, thiết kế, dựng phim và quản lý. Các em được hai thầy hướng dẫn, tập huấn các kỹ năng cần thiết. Các em phân công người đi tìm, mua vật liệu; người hàn điện, cắt khoan tôn, nối mạch điện... Khi có sản phẩm, các em thử nghiệm lắp bóng đèn đến khi thuần thục rồi mới chính thức thi công cho các hộ dân.
Tên gọi dự án là vậy, nhưng thầy trò vẫn gọi là đèn “ve chai”, bởi nó được hình thành từ những chai nhựa bỏ đi đựng đầy 1,5 lít nước và miếng tôn gắn ngang thân để khuếch tán ánh sáng dựa trên hiện tượng khúc xạ. Bên trong chai được lắp đèn led, bộ nạp ắc quy. Trên miếng tôn được lắp cùng pin mặt trời. Ban ngày, điện sẽ được nạp vào ắc quy thông qua tấm pin mặt trời, khi tối đến đèn trong chai nước sẽ phát sáng giúp người dân khó khăn vừa có thêm ánh sáng vừa tiết kiệm điện.
Để dự án có tính lan tỏa hơn, thầy Tùng đã tự khảo sát và liên hệ với xã Đăng Hà để giúp bà con nơi đây lắp những chiếc đèn. Dự kiến thời gian tới nhóm dự án sẽ tới một cồn ở Hà Tiên để tiếp tục thắp lên những chiếc đèn hạnh phúc này.
Cơ duyên đến với nghề giáo
Tốt nghiệp Trường THPT Trưng Vương (quận 1), cậu học trò Phạm Thư Tùng đỗ thủ khoa của ngành Vật lý (Trường ĐH KHTN - ĐH Quốc gia TPHCM). Tốt nghiệp ĐH ra trường, anh làm cho một doanh nghiệp Nhà nước. Sau 2 năm nhiều lần suy nghĩ về nghề của mình, anh cảm thấy đó chưa phải là sự lựa chọn phù hợp. Và không có gì là quá muộn để bắt đầu công việc mới, anh hoàn thành khóa học nghiệp vụ sư phạm và quyết định gắn bó với nghề giáo.
Về Trường THPT Ernst Thalmann từ năm học 2013 - 2014, thầy giáo trẻ Phạm Thư Tùng đã nhận được nhiều lời khen từ các học trò của mình bởi cách dạy khá mới mẻ. Ngoài học kiến thức, thầy rất chú trọng trong việc phát triển kỹ năng cho trò. Rồi theo từng bài học Vật lý, thầy cho trò lắp các mạch điện điều khiển đèn cầu thang; yêu cầu các em làm thí nghiệm, làm những clip ghi lại thí nghiệm như hiện tượng điện phân, phóng điện trong không khí; cho HS chơi tên lửa nước để gắn với bài học về “Động lượng”. Hay là việc học Vật lý bằng tiếng Anh, cho HS chọn các chủ đề Vật lý và thuyết trình bằng tiếng Anh.
“Tôi nghĩ rằng, niềm vui của nghề giáo chính là sự trưởng thành của HS qua từng ngày. Và may mắn là tôi đã và đang cảm nhận được niềm vui đó với học sinh của ngôi trường Ten Lơ Man” – thầy Tùng tâm sự.
