Bỗng một tiếng súng nổ vang lên, xé toạc màn đêm đặc quánh... Một nữ thầy cúng bị bắn chết... Cả bản Lìm Thái chìm trong sự bất an ngay trong những ngày đầu năm mới...
Tiếng súng đêm Giao thừa
Khoảng 0 giờ 30 phút 10/2/2013 (tức sáng mùng Một Tết Quý Tỵ), người dân bản Lìm Thái, xã Cao Phạ, huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) phát hiện nữ thầy cúng 41 tuổi tử vong tại nhà với nhiều vết đạn. Thông tin nhanh chóng được báo đến cơ quan chức năng. Ngay trong đêm, các điều tra viên của Công an tỉnh Yên Bái đã lập tức xuống bản Lìm Thái. Tại hiện trường, cơ quan điều tra xác định nạn nhân là Lò Thị Chệp, sinh năm 1972, người dân tộc Thái. Khám nghiệm hiện trường và tử thi cho thấy nạn nhân tử vong do nhiều phát đạn găm vào mặt, đầu.
Quanh hiện trường, các điều tra viên còn thu được nhiều viên đạn bi, loại đạn được sử dụng nhiều ở súng tự chế của bà con dân tộc nơi đây. Tại mặt trước của ngôi nhà có một kẽ hở trên vách gỗ dính vết đen ám khói, vẫn còn mùi thuốc súng. Trung tá Vũ Ngọc Châu - Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Yên Bái nhận định, khả năng đây là vị trí hung thủ đặt súng bắn chết nạn nhân.
Người nổ súng có thể là nam giới, tuổi trên 20. Vị trí kê súng rất cao, phù hợp với người từ 1,8m trở lên. Làm việc với các con của nạn nhân, cảnh sát được cung cấp thông tin, trước Giao thừa khoảng 20 phút họ có nghe tiếng lọc xọc, giống như tiếng xóc quân cờ trong bát sứ bên vách nhà. Một lúc sau thì thấy tiếng súng nổ. Trinh sát nhận định, đây là tiếng nạp đạn súng kíp của hung thủ.
Vụ án mạng nghiêm trọng, lại xảy ra vào đêm Giao thừa, chuẩn bị bắt đầu một năm mới khiến bà con dân tộc bản Lìm Thái rất hoang mang, lo sợ. Tại sao kẻ thủ ác lại chọn đúng đêm Giao thừa để gây án, nạn nhân có mâu thuẫn gì khiến hắn ra tay tàn nhẫn đến như vậy… là những câu hỏi làm “đau đầu” điều tra viên. Trinh sát nhận định, hung thủ có thể là người địa phương, khôn ngoan khi chọn thời điểm giao thoa giữa năm cũ và năm mới để gây án, bởi đồng bào vùng cao thường có phong tục nổ súng kíp để đón Giao thừa. Thời điểm đó, người dân nhà nào ở nhà nấy nên rất khó có ai chạm mặt kẻ thủ ác. Tiếng súng ở nhà nạn nhân vang lên thì cũng không ai nghi ngờ, đủ thời gian để hung thủ trốn chạy.
Quả thật, hung thủ đã có sự tính toán rất chặt chẽ, bởi sau khi sự việc xảy ra hàng xóm cũng không ai hay biết. Chỉ đến khi hai đứa trẻ, con của nạn nhân đang ngủ, giật mình tỉnh giấc vì tiếng nổ quá to và chạy vào. Phát hiện mẹ đã chết, chúng kêu khóc và tri hô lên thì hàng xóm mới hay...
Con đường dẫn đến nhà nạn nhân Lò Thị Chệp phải qua một con suối rộng. Ngôi nhà nằm trên sườn đồi thông, khuất lấp và cách xa các hộ dân khác. Xung quanh nhà là rừng thông bao phủ. Vì vậy, các điều tra viên phán đoán, trước khi gây án chắc chắn hung thủ phải ẩn nấp đâu đó trong khu rừng thông sau nhà nạn nhân, chờ thời khắc Giao thừa để ra tay. Tuy nhiên, xem xét xung quanh ngôi nhà và toàn bộ khu rừng thông, cơ quan điều tra không thu thập được thêm dấu vết hay chứng cứ nào khác...
Bị sát hại vì “dọa ma” tình cũ
Rà soát các mối quan hệ, điều tra viên nhận thấy do đặc thù công việc nên nạn nhân quen biết nhiều người. Lò Thị Chệp không chỉ được nhiều người ở bản mà các bản bên, thậm chí cả xã Cao Phạ biết đến bởi làm nghề thầy cúng. Ngoài việc đi cúng, yểm bùa, Chệp còn đi buôn bán bên Trung Quốc. Chệp từng nhận bản án hai năm tù về việc đưa người vượt biên trái phép.
Khi xảy ra mâu thuẫn với bà con, nạn nhân thường dọa sẽ “thả ma” để đối thủ mắc bệnh tật, đau ốm liên miên. Giả thiết nữ thầy cúng bị sát hại vì trả thù từ thân nhân của những cô gái bị lừa bán sang Trung Quốc và những người bị... “dọa ma” được đặt ra. Tuy nhiên, các cô gái bị Chệp lừa do được lực lượng chức năng phát hiện sớm nên đã được trả về với gia đình, vì thế động cơ này khó có thể xảy ra. Như vậy, động cơ giết nạn nhân do bị “dọa ma” là có cơ sở hơn cả.
Từ nhận định trên, Công an tỉnh Yên Bái đã tổ chức đợt toàn bản Lìm Thái tố giác tội phạm. Qua thư tố giác của nhân dân, cơ quan điều tra phát hiện 10 đối tượng có nhiều lần cự cãi, mâu thuẫn với gia đình nạn nhân. Trong đó, có những người bị đau ốm nghi ngờ bị “thả ma” làm hại nên có thể có ý định giết Chệp để “giết con ma chài”. Bà con dân tộc nơi đây quan niệm, khi bị “thả ma”, dính bệnh phải giết được người “thả ma” thì người bị ma ám mới khỏi bệnh.
Rà soát 5 người theo chiều cao trên 1,8m, các điều tra viên thấy nổi lên Hà Văn Phương, sinh năm 1972, cao 1m83, trú tại bản Lìm Thái, cùng bản với nạn nhân. Bà con dân bản cho biết, những ngày giáp Tết Quý Tỵ, Phương bị mắc bệnh lạ, thường xuyên chảy máu mũi không thể cầm, lúc nào cũng phải nút bông, nút lá. Ai hỏi Phương cũng nói là bị “thả ma chài” khiến bệnh mãi không khỏi. Từ những tình tiết trên cơ quan điều tra xác định Hà Văn Phương là đối tượng tình nghi số một.
Khi cảnh sát điều tra đến nhà, Phương đang ngủ. Được gọi dậy, gặp lực lượng công an Phương tỏ ra rất bình thản. Tuy nhiên, có một đặc điểm tâm lý khiến các điều tra viên chú ý là đối tượng ngồi xuống và liên tục hút thuốc lào. Người bình thường thì có thể hút một hai điếu xong rồi thôi, nhưng Phương thì hút đến điếu thứ ba, thứ tư. Thăm dò xung quanh khu vực nhà Phương, cơ quan điều tra thu được thông tin quan trọng. Đó là trưa ngày 30 Tết có người thấy Phương đi lên núi. Đến gần chiều thì nghe thấy tiếng súng nổ rất to từ phía núi vọng lại. Các điều tra viên nhận định, rất có thể Phương giấu súng trên núi và tiếng nổ là do anh ta thử súng. Xâu chuỗi nhiều tình tiết, cảnh sát nhận định Phương chính là hung thủ sát hại Lò Thị Chệp với động cơ trả thù việc nữ thầy cúng “thả ma” khiến anh ta bị chảy máu mũi.
Nhận được tin người dân báo, vài hôm nữa Phương sẽ sang Trung Quốc đi làm thuê, Công an tỉnh Yên Bái đã triệu tập hắn đến UBND xã Cao Phạ. Tại đây, máu ở mũi của Phương vẫn tiếp tục chảy, hắn bảo rằng bị “ma chài” nên mới thế. Các điều tra viên giải thích rằng đó là do bệnh lý và khi được bác sĩ điều trị, máu ở mũi không còn chảy nữa Phương rất vui mừng và hiểu ra mình không phải bị “thả ma”. Thấy đối tượng không phải là kẻ côn đồ, manh động, chỉ vì sự ngu muội, thiếu hiểu biết mới gây án, các điều tra viên động viên Phương khai báo thành khẩn để được nhận sự khoan hồng của pháp luật...
Phương khai từng quan hệ tình cảm với nạn nhân song gia đình ngăn cản. Hơn một tháng trước Phương liên tục bị chảy máu mũi. Căn bệnh này cả bản chưa ai bị bao giờ. Vì vậy, Phương vô cùng lo lắng, sợ hãi và nghĩ rằng mình bị bạn gái cũ “thả ma” vì đã bỏ cô đi lấy vợ. Tin vào suy nghĩ ấy, Phương nung nấu ý định giết Chệp để giết “con ma chài”. Trước hôm gây án vài ngày, Phương lên núi lấy khẩu súng tự chế cất giấu từ nhiều năm trước để lau chùi và bắn thử. Thấy súng vẫn hoạt động tốt, Phương đem về giấu ở nhà chờ đêm Giao thừa sẽ ra tay.
Chiều 30 Tết, Phương lên núi thử súng kíp... Gần 12 giờ đêm, hắn băng rừng thông đến nhà nạn nhân thăm dò. Thấy chị Chệp vẫn ở nhà sắm sửa Giao thừa nên hắn rất yên tâm. Phương nấp ở khu vực rừng thông sau nhà kiên nhẫn chờ đợi. Khi thấy tiếng súng đâu đó của người dân của các bản gần, bản xa vang lên chào đón năm mới Phương xách súng áp sát nhà nạn nhân. Tại đây, Phương xóc súng để ổn định đường đạn, để khi bắn sẽ chuẩn xác hơn. Đó chính là tiếng lọc xọc giống như tiếng xóc quân cờ trong bát sứ mà các con nạn nhân đã nghe được. Phương kê nòng súng vào kẽ hở của hai tấm ván gỗ và thực hiện hành vi tội ác... Sau khi gây án, Phương giấu súng tại một nhà dân cách hiện trường 100m, sau đó về nhà đón Tết. Ba ngày sau Phương bị bắt...
Khi biết mình bị chảy máu mũi không phải do Lò Thị Chệp “thả ma” Phương đã vô cùng hối hận. Nhưng mọi việc đã quá muộn. Hủ tục cúng ma và lòng tin đến mức mù quáng đã đem đến hậu quả đau lòng. Tội ác đến từ sự thiếu hiểu biết đã khiến Phương phải trả giá đắt. Tháng 7/2013, TAND tỉnh Yên Bái tuyên phạt Phương 17 năm tù... Vụ án khép lại, bản Lìm Thái trở về với vẻ bình yên vốn có. Và kể từ đó cả bản Lìm Thái không còn ai tin vào “ma chài” nữa... Khi nhắc lại vụ án năm nào, người biết chuyện chỉ còn những cái lắc đầu và ánh mắt thương cảm, xót xa cho cả gia đình nạn nhân và hung thủ.
