Người thầy đáng kính
Bỏ qua nỗi ám ảnh về nhì, Jurgen Klopp đã cùng Liverpool nâng cao chức vô địch Champions League 2018 - 2019. Với thành công đó, nhà cầm quân người Đức đã lọt danh sách 3 đề cử cho giải HLV xuất sắc nhất năm của FIFA. Chưa biết kết quả ra sao nhưng đấy hẳn là sự thừa nhận xứng đáng dành cho nhà cầm quân "cuồng nhiệt" nhất của Premier League.
Nói như Jurgen Klopp, đây mới chỉ là bước khởi đầu của ông và Liverpool. Từ Mainz tới Liverpool, ông đã có sự nghiệp lừng lẫy, xứng đáng được xếp vào nhóm những HLV tài năng nhất của châu Âu ở thời điểm hiện tại. Nhìn lại sự nghiệp của mình, chiến lược gia người Đức không bao giờ quên một nhân vật đặc biệt, đó là Wolfgang Frank.
Wolfgang Frank từng là chân sút lợi hại của Bundesliga. Ông đã ghi được 89 bàn thắng sau 215 lần ra sân cho các CLB Đức như Stuttgart, Eintracht Braunschweig, Dortmund hay Nurnberg. Khi trở thành HLV, Frank đã dẫn dắt Mainz trong 2 giai đoạn (1995 - 1997 và 1998 - 2000). Đây cũng là thời điểm cố HLV này có ảnh hưởng lớn tới Jurgen Klopp, người khi ấy vẫn còn là cầu thủ của Mainz.
Không ai khác, chính Jurgen Klopp đã thừa nhận "Ông ấy là người có ảnh hưởng lớn nhất tới sự nghiệp cầm quân của tôi. Đó là một con người phi thường".
Giống như các nhà cầm quân khác, Wolfgang Frank cũng có thần tượng. Ông đặc biệt bị hấp dẫn bởi triết lý của nhà cầm quân huyền thoại Arrigo Sacchi. Frank chính là người đầu tiên đưa sơ đồ 4-4-2 tới Đức ở thời điểm mà bóng đá Đức vẫn quen với việc sử dụng một hậu vệ quét theo kiểu "Hoàng đế" Franz Beckenbauer. Từ cảm hứng được khơi dậy bởi Arrigo Sacchi, Frank đã áp dụng thứ bóng đá rất riêng được gọi là pressing, sử dụng tốc độ làm chìa khóa. Cách chơi này đã làm thay đổi hệ thống chiến thuật ở Đức khi đó.
Trong sự nghiệp cầm quân, Wolfgang Frank đã trải qua 16 CLB khác nhau. Ông không giành được nhiều danh hiệu nhưng đã để lại di sản lớn cho thế hệ các HLV Đức sau này, trong đó có Jurgen Klopp và Joachim Low.
Cuộc cách mạng chiến thuật
Trong suốt những năm 1980 và đầu những năm 1990, AC Milan thống trị bóng đá châu Âu với lối chơi pressing. Hệ thống chiến thuật của nhà cầm quân huyền thoại Arrigo Sacchi đã có ảnh hưởng lớn tới rất nhiều HLV. Tuy nhiên, Wolfgang Frank không chỉ nghiên cứu phong cách chơi bóng của AC Milan mà còn kết hợp nó với thứ bóng đá tổng lực của Ajax Amsterdam.
Điểm mấu chốt trong cách tiếp cận của Arrigo Sacchi là bóp nghẹt không gian kể cả khi có bóng và không bóng. Wolfgang Frank đã nghiên cứu và áp dụng điều đó khi tới Mainz vào năm 1995. Khi đó, đội bóng này đang nằm ở đáy Bảng xếp hạng giải hạng 2 Đức với 5 điểm kém nhóm an toàn. Ông đã đưa ra một quyết định dũng cảm khi ấy là loại bỏ vai trò của hậu vệ quét. Thay vào đó, Mainz chơi với 4 hậu vệ giăng ngang và chơi thứ bóng đá pressing cực kì khó chịu.
Ngoài việc thay đổi sơ đồ và phong cách chơi bóng, Wolfgang Frank còn tạo nên cuộc cách mạng khi sử dụng video để phân tích. Các nhà phân tích được tuyển từ Đại học Mainz, trong đó đáng chú ý có một nhà khoa học thể thao trẻ có tên là Peter Krawietz, người sau này đóng vai trò trinh sát cho Jurgen Klopp từ Mainz, Dortmund cho tới Liverpool.
Ngay ở trận thử nghiệm sơ đồ 4 hậu vệ, Mainz đã giành chiến thắng 6-0. Họ giành 32 điểm trong nửa sau của mùa giải và chính thức an toàn trong cuộc chiến trụ hạng. Đây là điều mà chẳng nhiều người dám nghĩ tới trước đó vài tháng.
Kế tục sự nghiệp của Wolfgang Frank
Trong giai đoạn 1997 - 1998, Wolfgang Frank chuyển sang dẫn dắt CLB Austria Wien (Áo). Hệ thống chiến thuật của ông ở Mainz không được 2 HLV Reinhard Saftig và Dietmar Constantini duy trì. Khi ấy, Jurgen Klopp vẫn còn là cầu thủ của Mainz. Ông đã nói thẳng suy nghĩ của mình và muốn đội bóng quay trở lại hệ thống đã được áp dụng dưới thời Wolfgang Frank.
Wolfgang Frank trở lại và giúp Mainz giành kết quả tốt ở mùa giải 1998 - 1999 (đứng hạng 7) và 1999 - 2000 (đứng hạng 9). Đây là những thành tích đã mang lại ngân sách khá lớn cho Mainz ở thời điểm đó. Nhưng rồi chỉ ít lâu sau, Wolfgang Frank đã chuyển sang Duisburg vì nhận thấy ông có cơ hội tốt hơn để giành quyền thăng hạng Bundesliga.
Kết quả, Mainz lại rơi vào cuộc khủng hoảng chiến thuật. Vào tháng 2/2001, Mainz tiếp tục đối mặt với nguy cơ xuống hạng. Khi đó, Giám đốc điều hành Christian Heidel đã buộc phải đưa ra giải pháp tốt nhất là bổ nhiệm một trong những cầu thủ đã từng thi đấu dưới thời HLV Wolfgang Frank. Jurgen Klopp được chọn vì ông là người có cá tính và tư chất lãnh đạo.
Tiếp quản CLB từ HLV Eckhard Krautzun, Jurgen Klopp đã lập tức cứu Mainz trong cuộc chiến trụ hạng. Ở mùa giải sau đó (2002 - 2003), Klopp tiếp tục phát triển hệ thống chiến thuật do Wolfgang Frank khởi xướng. Ông đã tạo ra lối chơi tốc độ,
pressing cực kì ấn tượng, giúp Mainz cán đích ở vị trí thứ 4. Sau 2 mùa giải liên tiếp về đích ở vị trí thứ 4, cuối cùng Klopp cũng làm được điều kì diệu là giúp Mainz thăng hạng Bundesliga lần đầu tiên trong lịch sử (về đích thứ 3 ở mùa giải 2003 - 2004).
Qua mỗi mùa giải, Jurgen Klopp càng được chú ý bởi chiến thuật rất khác so với bóng đá Đức khi đó. Ở mùa giải đầu tiên chinh chiến ở Bundesliga (2004 - 2005), ông đã giúp Mainz về đích thứ 11 dù đội bóng này có nguồn ngân sách và SVĐ nhỏ nhất giải đấu.
Đấy là bước khởi đầu đầy hứa hẹn của Jurgen Klopp trong sự nghiệp cầm quân. Ảnh hưởng của Wolfgang Frank thực sự đã tạo ra triết lý căn bản cho nhà cầm quân này. Ông yêu thích lối chơi pressing tốc độ vì muốn tạo ra sự phá cách, đặc biệt với đội bóng không có được điều kiện tốt về tài chính như Mainz.
Mặc dù vậy, sau này, dù chuyển sang những môi trường tốt hơn như Dortmund hay Liverpool, Klopp vẫn trung thành với triết lý và hệ thống chiến thuật do cố HLV Wolfgang Frank bỏ lại. Không phải ngẫu nhiên mà sau khi Mainz xuống hạng, Klopp vẫn nhận được lời mời của 2 ông lớn Bundesliga là Dortmund và Bayern Munich. Ông quyết định chọn Dortmund vì sự cuồng nhiệt của sân Signal Iduna Park.
Để theo đuổi một triết lý, Klopp cần tới sự kiên trì và bền bỉ giống như người thầy Wolfgang Frank. Đã có nhiều HLV người Đức chịu ảnh hưởng của Frank nhưng Klopp chính là cậu học trò xuất sắc nhất.
