Ngay từ khi mới ra đời, Quân đội Việt Nam đã được biết đến là một đội quân có sức mạnh, tính kỷ luật và ý chí chiến đấu cao, đồng thời, gắn bó mật thiết, sâu nặng với nhân dân, hết lòng phục vụ nhân dân. Chính vì vậy, nhân dân ta đã tin yêu và gọi bằng cái tên bình dị, thân thương là: Bộ đội Cụ Hồ.
Bản chất Bộ đội Cụ Hồ được thể hiện thấm thía trong những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh với Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân từ khi mới thành lập và không ngừng hoàn thiện cùng với sự phát triển của Quân đội trong từng giai đoạn lịch sử. Đến nay, bản chất Bộ đội Cụ Hồ đã thể hiện đầy đủ với các giá trị cơ bản, đó là: “Trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.
Từ ngày thành lập, trải qua từng thời kỳ lịch sử với những nhiệm vụ cách mạng khác nhau, Quân đội ta đã thể hiện sự vững mạnh, trưởng thành vượt bậc. Từ những chiến công đầu tấn công đồn thù ở Phai Khắt, Nà Ngần đến Cách mạng tháng Tám năm 1945; từ khí thế hào hùng Toàn quốc kháng chiến tháng 12 năm 1946 đến trận quyết chiến trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 và Đại thắng mùa Xuân năm 1975, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.
Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mĩ, hàng triệu người con ưu tú của dân tộc đã lên đường nhập ngũ, xung phong ra tiền tuyến với lí tưởng sống cao đẹp “Cuộc đời đẹp nhất là trên trận tuyến chống quân thù”. Không ít trong số họ đã anh dũng hi sinh để giành lại độc lập tự do cho dân tộc. Những năm tháng lịch sử ấy, hầu như gia đình Việt Nam nào cũng có người thân đi bộ đội kháng chiến, nhiều người ra đi mãi không trở về. Dù phải đối mặt với muôn vàn khó khăn thử thách, mất mát hi sinh nhưng với sự đùm bọc, yêu thương của nhân dân cùng với sức mạnh kỷ luật và ý chí chiến đấu, Quân đội ta đã vượt qua bao gian khó lập nên nhiều chiến công hiển hách.
Trong thời bình, khi đất nước đang từng bước hội nhập sâu rộng với quốc tế, nhiệm vụ đặt ra với người lính vẫn rất nặng nề. Quân đội phải đồng thời thực hiện cả hai chức năng: Sẵn sàng chiến đấu với kẻ thù, bảo vệ vững chắc từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc, đồng thời, tham gia lao động sản xuất, xây dựng đất nước. Để đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, những người lính ngày nay còn phải ra sức rèn luyện để xây dựng Quân đội chính quy và từng bước hiện đại, đủ sức bảo vệ độc lập, chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, an ninh quốc gia.
Không còn những hi sinh trong khói lửa, đạn bom nhưng những hi sinh thầm lặng của người lính thời bình vẫn vô cùng to lớn. Những người lính kiên cường vẫn bất chấp khó khăn, thiếu thốn giữ chắc tay súng ở những nơi biên cương, hải đảo. Trong thời điểm thiên tai, bão lụt hoành hành, những người lính Cụ Hồ lại là lực lượng tiên phong kề vai sát cánh cùng nhân dân bảo vệ tài sản và tính mạng. Trong những cuộc đọ sức gay go, quyết liệt với thiên tai, có những cán bộ, chiến sĩ đã hi sinh cả thân mình để cứu nhân dân. Ở những địa bàn vùng cao, vùng sâu, vùng xa, các anh là những thầy giáo, thầy thuốc mang quân hàm xanh. Trong bất cứ hoàn cảnh nào, bản chất của anh Bộ đội Cụ Hồ vẫn được thể hiện, giành trọn niềm tin yêu, quý trọng của nhân dân.
