Đứt cần câu cơm!
Ở miền Tây có hàng nghìn người hành nghề bán vé số dạo. Đa phần là người già, tàn tật và trẻ em nghèo. Họ không có công việc ổn định nên chọn bán vé số làm kế sinh nhai. Trước đây, người bán vé số còn ít nên hành nghề bán dạo có thể sống được. Nay người bán ngày càng đông, cộng thêm tình hình dịch bệnh nên từ sau Tết Nguyên đán người bán vé số rơi vào cảnh điêu đứng. Nỗi lo nhất của người bán vé số là kể từ ngày 1/4 sẽ dừng phát hành xổ số kiến thiết. Việc này đồng nghĩa với “cần câu cơm” của hàng chục ngàn người ở miền Tây cũng không còn nữa!
Tại TP Cần Thơ, có khoảng 5.000 người làm nghề bán vé số dạo. Mỗi tờ vé số mệnh giá 10.000 đồng. Người bán lãi 1.000 đồng, ai chịu khó mỗi ngày có thể bán 100 - 150 tờ. “Quê tôi ở tỉnh Hậu Giang, bản thân bị bệnh, mất sức lao động, nhà không ruộng đất nên cả gia đình đến Cần Thơ bán vé số dạo. Lúc trước hai vợ chồng cùng đứa con mỗi ngày kiếm được khoảng 150.000 đồng.
Nhưng từ sau Tết đến nay vé số khó bán, cuộc sống gia đình hết sức khó khăn. Nay không bán vé số nữa gia đình tôi không biết phải làm sao. Lo nhất là tiền phòng trọ, tiền ăn uống mỗi ngày cho 3 người!”, anh Nguyễn Văn Út, người bán vé số dạo tại phường An Lạc, quận Ninh Kiều (Cần Thơ) than vãn.
Nghề bán vé số dạo ở miền Tây thịnh hành từ nhiều năm qua, mỗi tỉnh, thành đều có công ty xổ số kiến thiết với hàng trăm chi nhánh, đại lý lớn nhỏ. Vé số cũng là nguồn thu quan trọng của các địa phương. Mỗi năm tiền thu về từ xổ số kiến thiết lên đến hàng ngàn tỷ đồng. Đơn cử như tỉnh Trà Vinh, năm 2019, thu ngân sách của tỉnh đạt trên 4.700 tỷ đồng (trong đó, nộp ngân sách từ xổ số là trên 750 tỷ đồng). Lực lượng bán vé số là “lao động chính” trực tiếp đem vé số từ đại lý đến người mua.
Thông thường, mỗi tỉnh, thành phát hành 1 kỳ vé số/tuần. Nếu ngưng 15 ngày sẽ tương ứng với dừng phát hành 2 kỳ. Điều này chưa phải nghiêm trọng và cũng sẽ không ảnh hưởng lớn đến các công ty xổ số. Tuy nhiên, lại đặt ra nhiều nỗi lo với những người bán vé số dạo. Đặt bàn vé số ven đường Quang Trung (TP Cần Thơ), chị Lê Thị Bé Hai tranh thủ bán vé số trong ngày cuối cùng trước khi chủ trương ngừng bán vé số 15 ngày. Chị Bé Hai tâm sự: “Cả gia đình 4 miệng ăn chủ yếu phụ thuộc vào việc bán vé số, từ chuyện thuê phòng trọ đến ăn uống, học hành của con cái. Hai tháng nay vé số khó bán, giờ thì ngừng bán nên gia đình tôi không biết tính sao! Trong 2 tuần tới có thể đi làm thuê hoặc cả nhà đùm túm về quê sống nương nhờ vào bà con, họ hàng”.
Kêu gọi hỗ trợ người bán vé số dạo
Các công ty xổ số kiến thiết mỗi năm thu về hàng ngàn tỷ đồng, đóng góp phần lớn vào ngân sách địa phương. Đến lúc người bán vé số gặp khó khăn, công ty xổ số và cộng đồng đã lên phương án xem xét, hỗ trợ, chia sẻ những khó khăn và xem đó như một trách nhiệm.
Đến nay, đã có nhiều tỉnh, thành ở miền Tây lên phương án hỗ trợ người bán vé số dạo. Trước mắt, địa phương sẽ thống kê người bán vé số, hỗ trợ bằng cách trao tiền mặt, quà, nhu yếu phẩm, giúp ổn định cuộc sống trong 15 ngày. Đơn cử như TP Cần Thơ, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đào Anh Dũng vừa giao Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết và Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố phối hợp để giải quyết hỗ trợ cho những người bán vé số dạo.
Theo ông Trần Minh Tâm, Chủ tịch Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Cần Thơ, công ty đang liên hệ với các đại lý nhằm thống kê chính xác số lượng người bán vé số trên địa bàn. Sau khi có danh sách cụ thể sẽ trao quà cho những người này. Phần quà gồm gạo, dầu ăn, nhu yếu phẩm… trị giá mỗi phần từ 500.000 - 700.000 đồng.
Nhằm hỗ trợ, giải quyết khó khăn cho những người bán vé số bị ảnh hưởng khi dừng bán trong 15 ngày, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Dương Thành Trung đã chỉ đạo Công ty Xổ số kiến thiết tỉnh khẩn trương làm việc với các đại lý vé số và các đơn vị có liên quan để tính toán, triển khai ngay việc hỗ trợ. Khẩn trương triển khai trong ngày 31/3, hỗ trợ tạm thời cho các trường hợp bán vé số hoàn cảnh khó khăn; tuyệt đối không để xảy ra tình trạng người bán vé số bị thiếu đói. Sở LĐ-TB&XH chủ trì, phối hợp với UBND các huyện, thị xã, TP Bạc Liêu đang rà soát, nắm danh sách người bán vé số. Ai thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo sẽ được hỗ trợ.
Các đại lý vé số cũng chung tay hỗ trợ người bán vé số bằng tiền hoặc hỗ trợ gạo, nhu yếu phẩm. Hành động này đang trở thành nghĩa cử đẹp, có tính lan tỏa tại nhiều địa phương. Như anh Nguyễn Thanh Tâm, chủ đại lý vé số ở phường 5 (TP Vĩnh Long, Vĩnh Long). Khách hàng của anh Tâm là hơn 30 người bán vé số, tất cả hoàn cảnh đều nghèo khó.
Hay tin ngừng bán vé số 15 ngày, nhiều người khóc ròng vì không biết sống ra sao. Trước tình cảnh này, anh Tâm quyết định hỗ trợ mỗi người bán vé số 50.000 đồng/ngày để bà con yên tâm. Kể từ ngày 1/4, lúc 16 giờ, anh Tâm sẽ phát tiền hỗ trợ cho người bán vé số tại đại lý. Nếu ai ốm đau, khó khăn sẽ được trợ giúp gạo, thực phẩm và chi phí khám bệnh…