Ngày 14/7, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Thườngtrực Quốc hội Tòng Thị Phóng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về việcban hành Nghị định quy định về hoạt động nghệ thuật biểu diễn.
Quyđịnh quản lý lỗi thời
Báo cáo trước Uỷ ban Thường vụ Quốc hội Bộ trưởng BộVH,TT&DL Nguyễn Ngọc Thiện cho biết, sau 7 năm triển khai thực hiện, Nghị địnhsố 79/2012/NĐ-CP và Nghị định số 15/2016/NĐ-CP đã phát sinh một số hạn chế, vướngmắc trong quá trình thực thi.
Việc phân định thẩm quyền giữa các cơ quan quản lýnhà nước và biện pháp quản lý cụ thể đối với từng hoạt động nghệ thuật biểu diễnchưa hiệu quả dẫn đến nhiều trường hợp gây hậu quả nghiêm trọng nhưng không bịngăn chặn, xử lý.
Quy định cấp giấy phép trong lĩnh vực nghệ thuật biểudiễn chưa thống nhất với hệ thống quy định pháp luật trong lĩnh vực khác (nhưxuất, nhập cảnh; lao động; thương mại; thi đua, khen thưởng...) đã tạo điều kiệncho các đối tượng lợi dụng sự chồng chéo giữa các quy định để trục lợi.
Biện pháp quản lý đối với hoạt động tổ chức cuộcthi, liên hoan các loại hình nghệ thuật biểu diễn chưa phù hợp với thực tiễn,trong khi nhu cầu của các tổ chức, cá nhân đối với hoạt động này có xu hướngtăng lên.
Biện pháp quản lý đối với hoạt động kinh doanh dịchvụ tổ chức thi người đẹp, người mẫu và hoạt động dự thi người đẹp, người mẫu ởnước ngoài chưa phù hợp với thực tiễn dẫn đến những vướng mắc, bất cập trong hoạtđộng này.
Biện pháp quản lý tác phẩm âm nhạc, sân khấu còn nhiềubất cập dẫn đến các tác động tiêu cực từ dư luận trong hoạt động công vụ của cơquan quản lý nhà nước có thẩm quyền.
Để hệ thống pháp luật về hoạt động nghệ thuật biểudiễn phù hợp với thực tiễn, tạo khung pháp lý phù hợp với nhiệm vụ quản lý nhànước trong thời gian tới, việc xây dựng Nghị định là cần thiết và hợp lý hơn việcxây dựng luật, pháp lệnh.
Haiphương án quản lý thi người đẹp
Trong quá trình lấy ý kiến, các cơ quan, tổ chức, cánhân đều thống nhất quan điểm cần có quy định quản lý hoạt động tổ chức cuộcthi người đẹp, người mẫu nhưng còn ý kiến khác nhau về biện pháp quản lý. Bộ VH,TT&DLđã báo cáo xin ý kiến thành viên Chính phủ về nội dung này theo hai phương án.
Phương án 1: Bộ VH,TT&DL quy định điều kiện để Ủyban nhân dân cấp tỉnh thực hiện quản lý hoạt động tổ chức cuộc thi người đẹp,người mẫu theo địa bàn. Bộ VH,TT&DL nhất trí với Bộ Tư pháp và lựa chọnphương án này nhằm cắt giảm thủ tục hành chính, bảo đảm nội dung quản lý nhà nướcvừa hạn chế những tiêu cực, bất cập như hiện nay.
Phương án 2: Tiếp tục quản lý theo hình thức hạn chếsố lượng cuộc thi người đẹp, người mẫu trong một năm. Cách này có thể kiểm soátđược số lượng các cuộc thi người đẹp, người mẫu. Tuy nhiên, Bộ Tư pháp cho rằngviệc kiểm soát số lượng các cuộc thi người đẹp, người mẫu chưa hợp lý với mụctiêu quản lý, dễ tạo cơ chế xin cho hoặc tổ chức "chui" như hiện nay.
Đến ngày 9/6, có 23/25 thành viên Chính phủ đã gửi phiếughi ý kiến, trong đó 20/23 thành viên Chính phủ chọn phương án 1; 23/23 thànhviên Chính phủ biểu quyết thông qua nội dung dự thảo.
Về quản lý các cuộc thi biểu diễn nghệ thuật, Chủnhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng tán thành với phương án 1 mà Chính phủđưa ra quy định hạn chế các cuộc thi trong 1 năm ở trên địa bàn sang hình thứcquy định điều kiện để UBND cấp tỉnh có thể chấp thuận là phương thức quản lý tạosự chủ động cho chính quyền địa phương, tránh được cơ chế xin - cho, tránhtiêu cực.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiểnkhông đồng thuận theo ý kiến đa số của Chính phủ là phân cấp cho UBND tỉnh đượcphép phê duyệt mà cần có sự kiểm soát chặt chẽ, không nên phân cấp.
Quyđịnh rõ hoạt động cấm biểu diễn
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đánh giácao dự thảo Nghị định đã cắt giảm 5/10 thủ tục hành chính như cắt giảm cấp giấyphép cho người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài biểu diễn nghệthuật tại Việt Nam; cấp giấy phép cho cá nhân, tổ chức Việt Nam ra nước ngoàibiểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; cấp giấy phép tổ chức cuộc thi ngườiđẹp, người mẫu...
Tuy nhiên, việc cắt giảm cấp giấy phép cho cá nhânra nước ngoài biểu diễn, giấy phép tổ chức cuộc thi người đẹp, người mẫu nhưngnhìn vào việc cấp giấy phép thực tế là chuyển sang văn bản chấp thuận. Đây là haihình thức khác nhau để quản lý hoạt động biểu diễn nghệ thuật, chứ không phảilà hoàn toàn cắt giảm thủ tục hành chính như đề cập.
Tổng thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc nêu ý kiến, dựthảo Nghị định chưa quy định rõ việc tổ chức, cá nhân ra nước ngoài biểu diễnnghệ thuật nên cần làm rõ và có chế tài quản lý chặt chẽ hơn. Ngoài ra cũng cần cósự kiểm soát, quản lý chặt chẽ đối với hoạt động biểu diễn ở ngoài đường phố,biểu diễn ở các đám cưới. Những cuộc thi người đẹp, người mẫu; các cháu nhỏ nhảymúa, hát các bài hát của người lớn cũng cần kiểm soát kỹ vì không phù hợp với lứatuổi của mình.
Đồng ý với quan điểm trên, Phó Chủ tịch Quốc hộiUông Chu Lưu cho rằng, người từ nước ngoài về Việt Nam hoạt động biểu diễn nghệthuật hay ngược lại phải có sự kiểm soát, kiểm tra chặt chẽ chứ không thể dựavào Luật Xuất nhập cảnh vì đây là hoạt động liên quan đến văn hóa. Còn những hoạtđộng cấm biểu diễn cũng cần nêu rõ, chứ không nên đưa là không được hoạt độngbiểu diễn.
Kết luận tại phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốchội Tòng Thị Phóng đánh giá cao ý kiến đóng góp của các ủy viên Ủy ban Thường vụQuốc hội đối với việc ban hành Nghị định quy định về hoạt động nghệ thuật biểudiễn. Tuy nhiên, trong dự thảo Nghị định, còn có những nội dung chưa rõ ràng,không còn phù hợp, vẫn tạo cơ chế xin - cho, phân cấp quản lý không rõ ràng.
Liên quan đến việc cấp phép cho người nước ngoài vềViệt Nam biểu diễn hay ra nước ngoài biểu diễn, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hộiTòng Thị Phóng đề nghị Bộ VH,TT&DL cần có sự phối hợp chặt chẽ với các bộngành, cơ quan quản lý để thực hiện tốt hơn.
Về hoạt động quản lý, cấp phép cho các cuộc thi ngườiđẹp, người mẫu, việc phân cấp cho các địa phương cần phải có sự cẩn trọng vìliên quan đến quyền con người và các luật liên quan, tránh để xảy ra hậu quảđáng tiếc. Việc sửa đổi nghị định phải phát huy sức sáng tạo của các nghệ sĩ đểgiữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
