Đưa giáo dục thể chất vào trường công lập cho nữ sinh lần đầu tiên trong lịch sử
Là một quốc gia rộng lớn ở châu Á, có trữ lượng dầu mỏ lớn thứ nhì và trữ lượng khí đốt lớn thứ sáu trên thế giới, đồng thời là quốc gia sản xuất và xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới, có thể nói, Saudi Arabia (Ả-rập Xê-út) là một nền kinh tế có thu nhập cao (dù kém đa dạng ở loại hình hoạt động), và có chỉ số phát triển con người ở mức cao.
Mặc dù vậy, cuộc sống nữ giới ở vương quốc này vẫn là một vấn đề lớn khi họ tương đối tù túng và có nhiều rào cản, quy tắc ngăn cấm khỏi những điều có thể là rất cơ bản đối với nữ giới ở nhiều quốc gia khác trên thế giới.
Điển hình phải kể đến việc nữ sinh trong các trường công lập ở nước này không được phép chơi các môn thể thao và trường học dành cho nữ sinh cũng không có môn giáo dục thể chất, còn trong trường tư cũng mới được cho phép cách đây không lâu.
Tuy nhiên, Bộ Giáo dục của Saudi Arabia đang tranh luận về các hoạt động sẽ được cho phép khi nữ sinh trong các trường công lập được phép tham dự các lớp học giáo dục thể chất trong năm học sắp tới này. Đây có thể coi như một bước tiến dài, mở ra rất nhiều triển vọng cho nữ giới đối với nữ quyền về sau này.
Những câu hỏi như “Hồi giáo có cho phép các bạn gái chơi trò rượt đuổi không? Còn môn Bóng đá thì sao, có được chơi không đây?” đột nhiên trở thành những tiêu điểm trong chính sách công ở Saudi Arabia khi các trường công lập trong vương quốc cực kỳ bảo thủ này chuẩn bị cung cấp lớp học giáo dục thể chất cho các nữ sinh, lần đầu tiên trong lịch sử.
Đầu tháng 7 này, Bộ Giáo dục Saudi Arabia đã cho biết rằng môn học Giáo dục thể chất dành cho các nữ sinh sẽ bắt đầu được triển khai trong năm học sắp tới, đánh dấu một sự nới lỏng nhẹ các quy tắc ở một quốc gia mà trong một thời gian rất dài đã là một trong những môi trường hạn chế nhất trên thế giới đối với nữ giới.
Thông báo này không nêu chi tiết các hoạt động sẽ được đưa vào chương trình học, nhưng có nói rằng chúng sẽ được giới thiệu dần dần và “phù hợp với các quy tắc của Luật Sharia” hoặc Luật Hồi giáo.
Do các truyền thống liên quan đến việc sống trên sa mạc của vương quốc (do hầu hết địa hình là hoang mạc khô hạn và địa mạo cằn cỗi) và cách diễn giải nghiêm khắc về Hồi giáo, phụ nữ ở Saudi Arabia phải che phủ tóc và cơ thể ở nơi công cộng, không được lái xe, đi du lịch ra nước ngoài và trải qua một số điều trị y tế mà không có sự cho phép của người giám hộ nam của họ, mà thường là một người cha, một người chồng hoặc thậm chí là con trai. Điều đó có nghĩa là không có dạy lái xe cho người học là nữ giới ở vương quốc này.
Những quy định nghiêm khắc này cũng áp dụng cả cho các môn thể thao của phụ nữ, nhiều người bảo thủ đã phản đối thể thao cho phụ nữ vì một số lý do mà họ đưa ra. Như một số người bảo thủ chống lại đồ thể thao cho phụ nữ, vì họ sợ rằng phụ nữ một khi mặc đồ thể thao sẽ quen với việc mặc loại trang phục này và đánh mất đi sự khiêm tốn vốn có của họ.
Một số khác thì lập luận rằng các môn thể thao đi ngược lại với bản chất của phụ nữ, hoặc khiến phụ nữ phát triển cơ bắp, khiến họ trông giống như những người đàn ông vậy. Cô Hatoon al-Fassi – một học giả Saudi nghiên cứu về lịch sử của phụ nữ cho biết: “Toàn bộ những điều đó là về ý tưởng bảo vệ nữ tính của phụ nữ”.
Cô và các nhà vận động quyền phụ nữ khác đã ca ngợi quyết định đưa ra những khả năng mới cho các cô gái của vương quốc này, khi môn Giáo dục thể chất dành cho nữ sinh được đưa vào trường công, khiến cho các em gái này có cơ hội tiếp cận với thể dục thể thao – những điều mà trước đây các em không được hưởng.
Cô Fassi bổ sung thêm: “Quyết định này rất quan trọng, đặc biệt đối với các trường công. Điều cần thiết là các cô gái trên khắp vương quốc này có cơ hội để xây dựng cơ thể, chăm sóc cơ thể và tôn trọng thân thể của mình”.
Tiến bộ về giáo dục thể chất dành cho các cô gái ở vương quốc này có thể nói là vẫn tương đối chậm, khi mà ở quốc gia này, các cuộc biểu tình về việc mở cửa trường học cho các nữ sinh đầu tiên đã diễn ra cách đây nửa thế kỉ rồi. Nhưng dù vậy, đây vẫn là một tiến bộ rất đáng ghi nhận.
Những bước tiến cho quyền của nữ giới
Các trường học ở vương quốc này vẫn phân chia theo giới tính. Và một vài thập niên gần đây, ở quốc gia này đã chứng kiến sự bùng nổ lượng nữ sinh tham gia các trường đại học khi các khoa dành cho nữ giới đều đã xuất hiện trên khắp vương quốc.
Saudi Arabia lần đầu tiên chính thức cho phép các môn thể thao dành cho nữ sinh trong các trường tư thục vào bốn năm trước, mặc dù các cô gái đã được gia đình cho phép thì đã chơi thể thao trong các môi trường riêng từ trước đó nữa rồi.
Năm 2012, vương quốc này đã cử hai vận động viên nữ trong phái đoàn của mình tới tham gia Thế vận hội Olympic ở London sau khi Uỷ ban Olympic Quốc tế cho biết nước này có thể bị cấm không được tham gia nếu chỉ cử những người đàn ông đến.
Năm 2016, Saudi Arabia đã gửi bốn phụ nữ đến Rio de Janeiro tham dự Thế vận hội Olympic ở Brazil, và một công chúa – Reema bint Bandar al-Saud, được bổ nhiệm làm phó chủ tịch Cơ quan Thể thao Chung, tạo cho vận động viên nữ nước này một người ủng hộ có địa vị cao.
Bộ Giáo dục Saudi Arabia cho biết quyết định cung cấp phòng tập thể dục cho nữ sinh là một phần của Tầm nhìn Saudi 2030 – một kế hoạch cho tương lai của vương quốc được đặt ra năm ngoái bởi thái tử Mohammed bin Salman.
Kế hoạch này nhằm đa dạng hóa nền kinh tế của Saudi Arabia và làm cho đời sống trong nước trở nên thú vị hơn đối với người dân. Kế hoạch kêu gọi 40% người Saudi Arabia tập thể dục ít nhất một lần một tuần, còn con số hiện tại theo như kế hoạch này cho hay thì chỉ là ở mức 13% thôi.
Nhưng vương quốc này vẫn còn phải đối mặt với nhiều những thách thức trong việc thành lập các lớp học thể dục thể thao trong mạng lưới rộng lớn các trường công lập.
Các trường đại học của nước này không đào tạo giáo viên thể dục nữ, vì thế sẽ dẫn tới việc thiếu giáo viên khi chính sách này chính thức được áp dụng thời gian tới, và hầu hết các trường nữ đều thiếu cơ sở thể thao. Cô Fassi nói: “Rất là khó khăn vì bạn đang bắt đầu một điều gì đó từ đầu”.
