Sáp nhập cao đẳng sư phạm vào đại học: Tinh gọn hệ thống đào tạo giáo viên

Việc sáp nhập này nhằm tinh gọn hệ thống các cơ sở đào tạo, sử dụng hiệu quả nguồn lực và từng bước nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.

Tận dụng hiệu quả nguồn lực

PGS.TS Từ Quang Tân – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm (Đại học Thái Nguyên) nhấn mạnh, chủ trương sáp nhập các trường cao đẳng sư phạm vào các trường đại học sư phạm là đúng đắn, phù hợp với định hướng đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo của Đảng, Nhà nước và Bộ GD&ĐT. Đây là bước đi cần thiết nhằm tinh gọn hệ thống, nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của giáo dục phổ thông trong bối cảnh mới.

Trao đổi về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Đức Sơn – Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nhìn nhận, đây là giải pháp quan trọng nhằm tạo sự thống nhất và liên thông trong đào tạo giáo viên. Khi các bậc đào tạo, từ cao đẳng đến đại học và sau đại học được tổ chức trong cùng một hệ thống, chương trình đào tạo sẽ được xây dựng đồng bộ, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả đào tạo nguồn nhân lực sư phạm.

Trong bối cảnh nhu cầu giáo viên mầm non còn thiếu, nhất là khi triển khai phổ cập giáo dục mầm non, PGS.TS Nguyễn Đức Sơn cho rằng, việc duy trì đào tạo trình độ cao đẳng ngay trong các trường đại học sư phạm là cần thiết. Cách làm này cho phép tận dụng tối đa nguồn lực về chuyên môn, đội ngũ giảng viên và cơ sở vật chất của các trường đại học, phục vụ đào tạo đội ngũ giáo viên ở trình độ phù hợp nhưng có ý nghĩa xã hội lớn.

Khẳng định, chủ trương sáp nhập các trường cao đẳng sư phạm vào các trường đại học là đúng đắn và cần thiết, PGS.TS Hồ Sỹ Thắng – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Đồng Tháp nhấn mạnh, việc triển khai cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, xác định rõ mô hình sáp nhập, lựa chọn đơn vị tiếp nhận phù hợp và xây dựng lộ trình thực hiện hợp lý, nhằm bảo đảm sự phát triển bền vững cho cả trường cao đẳng được sáp nhập và trường đại học tiếp nhận.

Theo PGS.TS Hồ Sỹ Thắng, tại tỉnh Đồng Tháp, việc sáp nhập các cơ sở đào tạo sư phạm sẽ mang lại nhiều thuận lợi. Trước hết, các trường cao đẳng khi sáp nhập vào trường đại học có thể tận dụng hiệu quả cơ sở vật chất, hạ tầng đào tạo, hệ thống dữ liệu và đặc biệt là đội ngũ giảng viên, nhà khoa học của trường đại học. Đây là điều kiện quan trọng để nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học và từng bước chuẩn hóa các hoạt động chuyên môn theo chuẩn đại học.

Yếu tố then chốt

Bên cạnh những thuận lợi, PGS.TS Hồ Sỹ Thắng thẳng thắn nhìn nhận, quá trình sáp nhập chắc chắn sẽ phát sinh không ít khó khăn. Những thay đổi về tổ chức, quản lý, cơ chế vận hành và văn hóa học thuật đòi hỏi thời gian để thích ứng. Do đó, cần có sự chuẩn bị kỹ càng, sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, cùng các giải pháp hỗ trợ đồng bộ, nhằm hạn chế xáo trộn, bảo đảm quyền lợi của người học, giảng viên và viên chức, từ đó giúp mô hình sau sáp nhập vận hành ổn định và hiệu quả.

PGS.TS Từ Quang Tân nêu quan điểm, quá trình sáp nhập cần được triển khai thận trọng, khoa học, trong đó ưu tiên hàng đầu là chuẩn hóa đội ngũ giảng viên. Đội ngũ này phải đáp ứng các yêu cầu về trình độ, năng lực chuyên môn và nghiên cứu theo mặt bằng chung của các trường đại học, đồng thời phù hợp với yêu cầu đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông hiện nay. Nếu không làm tốt khâu nhân sự, việc sáp nhập sẽ khó đạt được mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo.

Việc sáp nhập không thể tiến hành một cách cơ học, mà theo PGS.TS Nguyễn Đức Sơn, cần tuân thủ những nguyên tắc rõ ràng. Theo đó, việc lựa chọn trường cao đẳng sư phạm sáp nhập vào trường đại học nào phải dựa trên sự tương đồng về định hướng đào tạo, khả năng hỗ trợ lẫn nhau về nguồn nhân lực và chuyên môn. Cách tiếp cận này sẽ tạo sự giao thoa về học thuật, mở rộng năng lực đào tạo, đồng thời nâng cao vị thế và tầm vóc phát triển của trường đại học tiếp nhận.

Tuy nhiên, theo Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, thách thức lớn nhất trong quá trình sáp nhập nằm ở đội ngũ giảng viên. Cụ thể, chuẩn trình độ giảng viên ở cao đẳng và đại học là khác nhau, đặc biệt là tỷ lệ tiến sĩ. Đây là bài toán khó nhưng cũng là động lực để có các chính sách khuyến khích, hỗ trợ giảng viên nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu của một cơ sở giáo dục đại học trong dài hạn.

PGS.TS Nguyễn Đức Sơn cho rằng, khi nhìn nhận được thách thức thì sẽ có được những giải pháp thúc đẩy, khuyến khích đội ngũ là giảng viên của các trường cao đẳng tự “nâng cấp”, tự bồi dưỡng để đạt được trình độ của các giảng viên của trường đại học.

Tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hồi đầu tháng 12/2025, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, trong quy hoạch các trường đại học, cao đẳng, hệ thống trường cao đẳng sư phạm sắp tới chỉ còn 3 - 4 trường, xu hướng các trường cao đẳng sư phạm sẽ nhập vào các trường đại học sư phạm. Trong trường đại học sư phạm sẽ có đào tạo giáo viên mầm non trình độ cao đẳng.

Tuy nhiên, việc đào tạo ra sao, yêu cầu như thế nào cần có quy định riêng, tránh việc các trường đại học “ồ ạt tuyển sinh trình độ cao đẳng” khiến vô hiệu hóa và giảm khả năng tuyển sinh của trường cao đẳng.