Quy hoạch mạng lưới cơ sở GD đại học và sư phạm: Căn cứ để huy động nguồn lực

Đây là chiến lược quan trọng, có tính khả thi nên nhận được sự hưởng ứng của các cơ sở giáo dục đại học và chuyên gia, nhà khoa học.

Nâng tầm thương hiệu

Năm 2006, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 145/2006/QĐ-TTg “Về chủ trương và những định hướng lớn xây dựng trường đại học đẳng cấp quốc tế của Việt Nam”. TS Hà Thúc Viên - Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường Đại học Việt Đức cho rằng, hợp tác với các quốc gia trên thế giới trong lĩnh vực đại học là cách tiếp cận tiên tiến, đặc biệt với nước có giáo dục đại học phát triển. Nhà trường đón nhận Quy hoạch với tâm thế sẵn sàng để hội nhập và phát triển.

Trường Đại học Việt Đức được đầu tư gần 200 triệu USD. Cơ sở hạ tầng, phòng thí nghiệm xây dựng hiện đại. TS Hà Thúc Viên nhấn mạnh, đây là điều kiện cần thiết để bảo đảm đào tạo theo tiêu chuẩn nước Đức nói riêng và quốc tế nói chung. Trong tương lai, nhà trường sẽ nghiên cứu một số lĩnh vực đào tạo nhằm bắt nhịp với xu thế phát triển trong các thập niên tới.

Tán thành với chủ trương quy hoạch, sắp xếp lại hệ thống các trường đại học sư phạm, PGS.TS Phạm Viết Vượng - nguyên giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nhìn nhận, khi các trường đại học sư phạm trở thành một thể thống nhất, thì đào tạo sẽ có chất lượng và hiệu quả, đáp ứng nhu cầu về giáo viên cho cả nước. Hơn nữa, việc sắp xếp lại các trường đại học sư phạm sẽ thuận lợi cho công tác tuyển sinh và tuyển dụng giáo viên cho các địa phương.

Theo PGS.TS Phạm Viết Vượng, trước mắt, cần thực hiện các giải pháp đồng bộ để xây dựng đội ngũ nhà giáo trở thành nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời quy hoạch hợp lý, đầu tư nâng cấp các trường đại học sư phạm, hiện đại hóa cơ sở vật chất và nâng cao năng lực đào tạo. Đây là bước quan trọng nhằm phát triển bền vững nền giáo dục trong bối cảnh hội nhập và đổi mới.

Phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học

Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 là chiến lược quan trọng, có tính khả thi cao. Để đạt mục tiêu, PGS.TS Tô Bá Trượng - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Hợp tác phát triển giáo dục gợi mở, cần phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý, trường đại học và chuyên gia. Trong đó, cần tăng cường hạ tầng giáo dục hiện đại, ưu tiên chuyển đổi số, phân bổ nguồn lực hợp lý giữa các vùng miền, đặc biệt ở khu vực khó khăn và thu hút sự tham gia của doanh nghiệp.

Mặt khác, cần nâng cao chất lượng giảng viên và xây dựng cơ chế đánh giá, điều chỉnh linh hoạt để đảm bảo kế hoạch được thực hiện hiệu quả, góp phần phát triển hệ thống giáo dục hiện đại, đáp ứng nhu cầu đất nước trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số.

Theo ông Hoàng Văn Cường (Đoàn Đại biểu Quốc hội TP Hà Nội), Thủ tướng Quyết định phê duyệt Quy hoạch nhằm củng cố và phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và hệ thống các trường sư phạm đồng bộ, hiện đại và mạch lạc; đồng thời xây dựng hệ thống giáo dục đại học mở, thống nhất trong đa dạng, công bằng, bình đẳng, chất lượng và hiệu quả với quy mô và cơ cấu hợp lý.

Mặt khác, đáp ứng nhu cầu và gia tăng cơ hội tiếp cận đại học của người dân, về nguồn nhân lực trình độ cao, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo phục vụ phát triển bền vững của cả nước và các địa phương; phấn đấu để giáo dục đại học Việt Nam được xếp vào nhóm quốc gia có hệ thống giáo dục đại học tiên tiến trong khu vực.

Ông Hoàng Văn Cường khẳng định, quy hoạch là căn cứ để huy động các nguồn lực mở rộng không gian phát triển, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, hiện đại hóa cơ sở vật chất để các cơ sở giáo dục đại học đạt chuẩn; khuyến khích hình thành cơ sở giáo dục đại học có quy mô lớn, đủ năng lực hợp tác và cạnh tranh quốc tế.

Rút kinh nghiệm từ việc triển khai các quy hoạch trước đây, Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo đơn vị lập quy hoạch đồng thời tư vấn đề xuất hệ thống các giải pháp và nguồn lực để thực hiện quy hoạch, theo đúng quy định của Luật Quy hoạch.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn cho hay, đó là những giải pháp về cơ chế, chính sách; phát triển nguồn nhân lực; môi trường, khoa học và công nghệ; liên kết, hợp tác phát triển; giáo dục, tuyên truyền; hợp tác quốc tế; huy động và phân bổ đầu tư; mô hình quản lý, phương thức hoạt động; tổ chức thực hiện và giám sát thực hiện quy hoạch.

“Trong các giải pháp nêu trên, cơ chế, chính sách, huy động và phân bổ đầu tư, tổ chức thực hiện và giám sát quy hoạch là những giải pháp căn cốt, yếu tố hàng đầu để bảo đảm triển khai quy hoạch hiệu quả”, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh.

Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đặt ra mục tiêu phát triển đến năm 2030, phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm đồng bộ và hiện đại với quy mô, cơ cấu và phân bố hợp lý; thiết lập được một hệ thống giáo dục đại học mở, công bằng, bình đẳng, chất lượng và hiệu quả; đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu học tập của nhân dân và yêu cầu phát triển đất nước bứt phá, giàu mạnh trong kỷ nguyên mới dựa trên nguồn nhân lực chất lượng cao, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Theo Quy hoạch, Bộ GD&ĐT có trách nhiệm tổ chức công bố, công khai Quy hoạch theo quy định pháp luật; xây dựng trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch thực hiện và hướng dẫn thực hiện Quy hoạch. Đồng thời chủ trì, phối hợp với bộ, ngành, địa phương và các cơ quan chức năng có liên quan tiến hành kiểm tra, giám sát việc thực hiện Quy hoạch; định kỳ tổ chức đánh giá thực hiện Quy hoạch và rà soát điều chỉnh Quy hoạch theo quy định của pháp luật, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Ngoài ra, Bộ GD&ĐT sẽ rà soát, hoàn thiện hệ thống sơ đồ, bản đồ, cơ sở dữ liệu, hồ sơ Quy hoạch bảo đảm thống nhất với nội dung của Quyết định này; lưu trữ hồ sơ, cung cấp thông tin, dữ liệu về Quy hoạch.