Lần theo dấu vết
Chúng tôi đến thôn Thượng Lâm thuộc xã miền núi Cam Thành. Dừng lại bên Đường 9, tuột xuống một dốc cao và khá dài thì bắt đầu tiếp cận được thượng nguồn sông Hiếu.
Lần theo một con suối chảy ra sông, chúng tôi bắt gặp hình ảnh dầu nhớt đen bám trên các ngọn cây bụi cỏ, nhiều nơi còn có vết dầu nhuộm đen, sờ vào còn thấy rất rõ vết dầu dính bết các đầu ngón tay, bốc lên mùi khó chịu. Theo phản ánh của người dân địa phương cho biết, trước đó vì có mưa lũ nên chất thải bị cuốn ra sông, nếu không sẽ thấy cả vùng đen kịt dầu thải. Nhiều cây cỏ đã chết hoặc đang chết dần dưới tác động của chất thải.
Nhưng khi hỏi thêm họ có nghi dầu thải đi theo con đường nào chảy ra sông thì dân bản địa cũng lắc đầu không biết. Vậy nên chúng tôi phải tự xoay xở trong khu vực có nhiều doanh nghiệp tư nhân đang khai thác đá vôi và xây dựng giao thông.
 |
| Cỏ cây ven sông Hiếu, cách xa điểm đổ thải khoảng nửa cây số vẫn chết, ảnh PXD |
Loay hoay cả buổi, đi hết chỗ này qua chỗ khác nhưng vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng vì không tìm thấy đầu nguồn của chất thải ở đâu, nhưng sự kiên trì đã được đền đáp. Chúng tôi đã phát hiện ra một miệng cống xuyên qua dưới QL.9 sang phía nam của đường được nối với một doanh nghiệp tư nhân cũng có nhiều cống thoát nước.
Thận trọng tìm kiếm để tránh sự chú ý của người xung quanh và cả những bất trắc có thể xảy ra, bám theo nguồn nước chảy chúng tôi dễ dàng nhận thấy chất thải màu đen đổ ra sông xuất phát từ công ty Việt Ren chuyên xây dựng giao thông và thủy lợi, - có trụ sở đặt tại 242 Lê Duẩn, TP. Đông Hà (Quảng Trị). Còn vị trí đổ thải nằm tại km 27, QL.9 thuộc thôn Thượng Lâm nơi đặt trạm trộn bê tông nhựa nóng của doanh nghiệp. Theo quan sát của chúng tôi, từ vị trí xuất phát đổ dầu thải mà cách đó cả nửa cây số, bên bờ sông Hiếu cỏ cây vẫn chết thì mức độ ô nhiễm thật kinh hoàng.
Được biết, khi chúng tôi vừa ra về thì công ty này đã cho máy ủi san lấp đoạn đường có dấu vết dầu thải?
Có phải chỉ 200 lít dầu thải đổ ra sông?
 |
| Cống thoát nước trong công ty Việt Ren chảy ra cống thông qua QL.9 vòng vèo rồi đổ ra sông Hiếu, ảnh PXD |
Chúng tôi đã làm việc với lãnh đạo huyện Cam Lộ thông tin về việc dầu thải đổ ra môi trường nêu trên. Ngay lập tức, lãnh đạo huyện đã chỉ đạo cảnh sát môi trường đến hiện trường cùng phóng viên vào chiều cuối tuần. Chúng tôi quay lại công ty Việt Ren vào cuối giờ chiều khi đã hết giờ làm việc, nhưng tại hiện trường máy ủi vẫn khẩn trương san lấp xóa đi dấu vết dầu thải trên mặt đất.
Trước những bằng chứng không thể chối cãi, ông đội trưởng Nguyễn Hữu Phương, phụ trách trạm trộn đã thừa nhận có hiện tượng dầu đổ ra môi trường.
Theo ông Phương giải thích là ngày 5/11, một thùng phuy đựng dầu thải FO đặt tại trạm bị nghiêng nên khoảng 200 lít dầu đã đổ ra môi trường (tuy nhiên người dân ở đây lại khẳng định phát hiện dầu thải đổ ra sông trước 5/11, ít nhất cũng một tuần lễ). Cảnh sát môi trường huyện và công an xã Cam Thành đã lập biên bản ghi nhận bước đầu và ông Phương đã ký nhận vào biên bản.
Chúng tôi đã điện thoại cho ông Nguyễn Phi Hùng, GĐ công ty Việt Ren liên hệ làm việc thì ông Hùng cho hay đến lúc này vẫn chưa nhận được báo cáo của cấp dưới về sự cố đã nêu. Ông Nguyễn Phi Hùng còn nói thêm ngày nghỉ cuối tuần ông không làm việc.
Sông Hiếu chảy dọc dài theo địa bàn huyện Cam Lộ, về đến TP.Đông Hà và tiếp tục chảy, đổ ra biển Cửa Việt. Dọc đường có các nhà máy nước và nhiều nơi người dân thường xuyên dùng nước sông để sinh hoạt như tắm giặt, có khi dùng làm nước uống.
