Ở một địa phương khó khăn như xã Hoa Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình, số người tham gia BHXH tự nguyện tính đến tháng 5/2022 đã đạt hơn 370 người, bằng gần 10% lực lượng lao động trong độ tuổi (gấp hơn 4 lần mức trung bình chung của cả nước), hơn 2.000 người tham gia BHYT hộ gia đình, nâng số người tham gia BHYT đạt hơn 91% dân số.
Còn trên địa bàn huyện Lệ Thủy, tính đến tháng 5/2022, số người tham gia BHXH tự nguyện 4.838 người, tăng 41 người so với cuối năm 2021, đạt 79% kế hoạch BHXH tỉnh giao; đạt 5,8% so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động.
Trong khi đó, theo báo cáo của bưu tiện tỉnh Quảng Bình, năm 2021, mặc dù có nhiều khó khăn nhưng bưu điện tỉnh đã phát triển được 8.086 đối tượng tham gia đóng mới, thu tái tục 23.164 đối tượng tham gia BHXH tự nguyện; BHYT tăng mới 16.379 thẻ, tái tục 33.643 thẻ.
Hệ thống bưu điện và các đại lý BHXH ở cơ sở như xã Hoa Thủy là những “cánh tay nối dài” đã và đang góp phần hiệu quả trong việc phát triển bảo hiểm xã hội tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình tai Quảng Bình.
 |
Tuyên truyền để người dân hiểu và tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình ở Quảng Bình. Ảnh: Duy Nguyễn |
Theo ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Bình, tới nay toàn tỉnh có 33.943 người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 95 người so với cuối năm 2021, đạt 76% kế hoạch BHXH Việt Nam giao; đạt 8,2% so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động (vượt gấp 8,2 lần so với mục tiêu của Nghị quyết số 28/NQ-TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đề ra), cao hơn khoảng 5% so với tỷ lệ bình quân chung toàn quốc.
Tuy nhiên, ông Dũng cũng nhìn nhận, số người tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn tỉnh đã có sự tăng trưởng vượt nhưng vẫn chưa tương xứng với tiềm năng của tỉnh, còn 91,8%, tương ứng 308.309 người chưa tham gia.
Bên cạnh đó, trong 5 tháng đầu năm 2022, mặc dù số người tham gia BHXH tự nguyện tăng so với cuối năm 2021 nhưng mức tăng trưởng chưa cao. Trong đó, đã khai thác được 4.239 người tham gia BHXH tự nguyện nhưng do số người tham gia giảm mạnh, lên đến 4.144 người dẫn đến số người tham gia BHXH tự nguyện tính đến hết tháng 5/2022 chỉ tăng 95 người so với cuối năm 2021.
Theo ông Dũng, nguyên nhân của tình trạng trên một phần là do chính sách BHXH tự nguyện chưa thực sự hấp dẫn, thu hút được đối tượng tham gia. Theo quy định, BHXH bắt buộc được hưởng 5 chế độ dài hạn và ngắn hạn, tuy nhiên người tham gia BHXH tự nguyện chỉ được hưởng 02 chế độ là hưu trí và tử tuất, điều này làm giảm tính hấp dẫn và hạn chế mong muốn tham gia BHXH tự nguyện. Cùng với đó, quy định điều kiện về thời gian tối thiểu đóng BHXH để hưởng lương hưu là 20 năm, như vậy là còn khá dài, chưa thu hút người dân tham gia BHXH tự nguyện.- Việc tham gia BHXH tự nguyện, BHYT phụ thuộc rất lớn vào điều kiện kinh tế của người tham gia, tuy nhiên đời sống của nhiều người dân trên địa bàn tỉnh còn gặp khó khăn do thường xuyên bị ảnh hưởng nặng nề của thiên tai, dịch bệnh.
Trước những khó khăn nói trên, năm 2022, BHXH tỉnh Quảng Bình chú trọng tập trung thực hiện công tác thu, phát triển người tham gia BHXH, BHYT. Trong đó cần chú trọng tiếp tục kiện toàn hệ thống Đại lý thu BHXH, BHYT, mở rộng việc thu BHXH tự nguyện...
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về chính sách BHXH, BHYT; tập trung vào nhóm đối tượng là nông dân, lao động khu vực phi chính thức. Đồng thời, thường xuyên chủ động thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng về số liệu, kết quả thực hiện chính sách BHXH, BHXH tự nguyện, BHYT, đặc biệt là tình trạng trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT, BHXH tự nguyện và tình hình lạm dụng quỹ BHXH, BHYT của các đơn vị, doanh nghiệp, cơ sở khám chữa bệnh BHYT trên địa bàn tỉnh.
Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, nhất là cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BHXH tự nguyện.
Tăng cường công tác kiểm tra và thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHXH tự nguyện, BHYT; đồng thời phối hợp chặt chẽ với các Sở, ban, ngành tổ chức thanh tra, kiểm tra liên ngành. Trong đó, tập trung thanh tra, kiểm tra các đơn vị, doanh nghiệp đang cố tình trốn đóng, nợ đóng BHXH, BHXH tự nguyện và các cơ sở khám chữa bệnh tăng chi quỹ khám chữa bệnh BHYT; kiên quyết xử lý những hành vi vi phạm.
