Trong đó, giáo dục STEM và nghiên cứu khoa học đang là điểm tựa để nhà trường triển khai hiệu quả Chương trình giáo dục phổ thông 2018, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Điều đó được chứng minh bằng những giải thưởng tại các cuộc thi, kỳ thi cấp tỉnh, quốc gia ở sân chơi khoa học kỹ thuật.
Đổi mới từ lớp học
Theo bà Lê Thị Chung - Hiệu trưởng, là đơn vị giáo dục đứng chân trên địa bàn còn nhiều khó khăn của tỉnh Lâm Đồng, Trường THPT Krông Nô có đông học sinh là con em nông dân, đồng bào dân tộc thiểu số. Thực tế ấy vừa là thách thức, vừa là động lực để nhà trường lựa chọn con đường đổi mới: không chỉ dạy đủ, dạy đúng chương trình, mà phải dạy theo hướng phát triển năng lực, khơi gợi tư duy sáng tạo cho học sinh.
Triển khai Chương trình GDPT 2018, nhà trường xác định đổi mới nội dung và phương pháp dạy học là khâu then chốt. Từ các môn khoa học tự nhiên đến khoa học xã hội, giáo viên chủ động thiết kế bài giảng gắn với thực tiễn địa phương, tăng cường hoạt động trải nghiệm, thí nghiệm, dự án học tập – tiền đề để phát triển giáo dục STEM và nghiên cứu khoa học trong nhà trường.
Một trong những minh chứng rõ nhất là các hoạt động giáo dục STEM và phong trào nghiên cứu khoa học được triển khai đến từng lớp học. Theo đánh giá của ông Lương Thanh Sơn, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật tỉnh Lâm Đồng, ở vùng ven sông Krông Nô, giáo dục STEM từng được xem là “khó triển khai” do điều kiện cơ sở vật chất và xuất phát điểm của học sinh. Tuy nhiên, bằng cách làm linh hoạt, Trường THPT Krông Nô đã từng bước đưa STEM vào lớp học một cách phù hợp.
Các bài học liên môn được xây dựng từ những vấn đề rất gần gũi: môi trường sông suối, sản xuất nông nghiệp, văn hóa - lễ hội địa phương, chuyển đổi số trong học tập. Học sinh không chỉ học lý thuyết mà còn được hướng dẫn tìm tòi, thử nghiệm, xây dựng sản phẩm, trình bày ý tưởng và phản biện khoa học. Từ đó, tư duy nghiên cứu được hình thành ngay trong quá trình học tập thường ngày.
“Đòn bẩy” nâng chất lượng giáo dục
Song song với giáo dục STEM, phong trào nghiên cứu khoa học kỹ thuật dành cho học sinh được nhà trường chú trọng. Giáo viên đóng vai trò là người định hướng, khơi gợi vấn đề, đồng hành cùng học sinh từ ý tưởng ban đầu đến hoàn thiện sản phẩm nghiên cứu.
Nhiều đề tài xuất phát từ chính đời sống vùng khó: bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa địa phương, ứng dụng công nghệ trong dạy học, giải pháp giáo dục gắn với thực tiễn cộng đồng. Qua đó, học sinh dần hình thành năng lực tự học, làm việc nhóm, ứng dụng công nghệ thông tin và trình bày kết quả nghiên cứu một cách khoa học.
Minh chứng rõ nhất là nhóm học sinh: Lê Trung Nguyên (10C1) và Nguyễn Tiến Giang (10C1) với đề tài “Ứng dụng hỗ trợ học tập môn Hóa học CLA”. Đề tài này vừa xuất sắc đạt giải Ba tại Cuộc thi sáng tạo dành cho thanh thiếu niên nhi đồng năm 2024-2025.
Cô Trần Thị Thoại, giáo viên môn Hóa học (người hướng dẫn) cho biết, thầy cô là người đồng hành, hỗ trợ, còn học sinh mới là chủ thể của các dự án, sản phẩm nghiên cứu khoa học kỹ thuật. “Mặc dù dự án thuộc môn Hóa học, nhưng cả 2 học sinh đều giỏi môn Vật lý, trong đó em Tiến Giang đã đạt giải Nhất cấp tỉnh ở môn này. Do đó, từ ý tưởng đến việc hoàn thành dự án đều do học sinh thực hiện. Giáo viên chỉ hỗ trợ về văn phong, chính tả, tài liệu môn Hóa học”, cô Thoại nói.
Còn tại Hội thi sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Lâm Đồng năm 2024-2025, học sinh Trường THPT Krông Nô xuất sắc đoạt 1 giải Ba với đề tài: “Giải pháp giáo dục về lễ hội truyền thống tỉnh Đắk Nông trong môn Giáo dục địa phương – Nâng cao hiệu quả học tập cho học sinh qua ứng dụng DnoFest” của học sinh Phan Văn Trí, lớp 10C1.
Thành tích trên không chỉ là niềm vui của riêng học sinh tham gia dự thi, mà còn là minh chứng cho hướng đi đúng đắn trong đổi mới nội dung dạy học, phát triển STEM và nghiên cứu khoa học ở một ngôi trường vùng khó.
Thầy cô – người thắp lửa đam mê khoa học
Trao đổi với Báo GD&TĐ, bà Lê Thị Chung - Hiệu trưởng nhà trường đánh giá, đằng sau mỗi sản phẩm nghiên cứu là sự tận tâm của đội ngũ giáo viên. Nhiều thầy cô vừa giảng dạy chính khóa, vừa tranh thủ thời gian ngoài giờ để hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học, hoàn thiện ý tưởng, rèn kỹ năng trình bày và phản biện. Tinh thần tự học, tự đổi mới của giáo viên trở thành tấm gương trực tiếp lan tỏa đến học sinh.
Chính sự đồng hành ấy đã giúp học sinh tự tin hơn, dám nghĩ, dám làm, dám đưa những ý tưởng xuất phát từ vùng khó vươn ra các sân chơi khoa học kỹ thuật lớn hơn.
Có thể nói, qua bao năm tháng, dòng sông Krông Nô (sông cha) vẫn bền bỉ chảy qua bao mùa mưa nắng, như hành trình giáo dục nơi đây âm thầm nhưng kiên định. Từ những lớp học giản dị, giáo dục STEM và nghiên cứu khoa học đang mở ra cho học sinh Trường THPT Krông Nô những cánh cửa mới – nơi tri thức gắn với thực tiễn, nơi ước mơ được chắp cánh bằng sáng tạo.
Những giải thưởng khoa học kỹ thuật hôm nay chính là “quả ngọt” đầu mùa. Quan trọng hơn, đó là nền tảng để thầy và trò Trường THPT Krông Nô tiếp tục đổi mới, khẳng định rằng: ở bất cứ đâu, nếu có quyết tâm và cách làm phù hợp, giáo dục vẫn có thể đơm hoa, kết trái - bên dòng sông cha hiền hòa của miền đất Tây Nguyên.
Năm học 2024-2025 vừa qua, Trường THPT Krông Nô có 141 học sinh giỏi các cấp, trong đó 1 giải quốc gia. Ngày hội STEM cấp trường có 166 sản phẩm tham gia, trong đó 133 sản phẩm đạt giải.
