Nghiêm túc nhận trách nhiệm
Trước đó, Báo Giáo dục và Thời đại có phản ánh trong tuyến bài về việc Công ty Power Hà Tĩnh ngang nhiên bơm xỉ thải thẳng ra biển, lãnh đạo đơn vị đã thừa nhận sai sót và cho rằng đây là một sự cố ngoài mong muốn, cơ quan chức năng vào cuộc, công tác khắc phục sau đó được triển khai để đảm bảo môi trường.
Liên quan đến sự việc bơm nước hồ chứa xỉ ra mương thoát nước mưa thuộc bãi chứa xỉ Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1, trên cơ sở chỉ đạo của Sở TN&MT Hà Tĩnh tại cuộc họp ngày 20/11/2020, PV Power Hà Tĩnh thẳng thắn tiếp thu các ý kiến của cơ quan chức năng.
Cụ thể, ngày 29/10, Sở TN&MT Hà Tĩnh đã kiểm tra bãi chứa xỉ của Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 phát hiện việc bơm nước ra mương thoát nước mưa tại bãi chứa xỉ và lập biên bản làm việc. Ngày 3/11, Đoàn kiểm tra Sở TN&MT Hà Tĩnh chủ trì đã tổ chức kiểm tra thực địa tại bãi chứa xỉ nhà máy để làm rõ thêm các nội dung liên quan mà Báo Giáo dục và Thời đại đã thông tin.
PV Power Hà Tĩnh xác nhận, việc bơm nước bãi xỉ ra mương thoát nước mưa thuộc bãi chứa xỉ Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 do nhà thầu hiện đang khai thác xử lý tro xỉ tại bãi chứa xỉ của PV Power Ha Tinh thực hiện mà không thông báo cho PV Power Hà Tĩnh biết. PV Power Hà Tĩnh đã kiểm điểm rút kinh nghiệm và nhận trách nhiệm chưa giám sát chặt chẽ và kịp thời Nhà thầu trong quá trình vận hành bãi chứa xỉ đã xảy ra sự việc trên.
Tập trung khắc phục sự cố
Ngay sau khi vụ việc được phát hiện, phản ánh, lãnh đạo công ty PV Power Hà Tĩnh đã chỉ đạo ngay việc dừng vận hành bơm, tháo dỡ toàn bộ các máy bơm, hệ thống vòi hút, nguồn điện phục vụ cho việc bơm nước. Toàn bộ thiết bị phục vụ bơm nước này đã bàn giao cho Phòng Cảnh sát môi trường, Công an tỉnh Hà Tĩnh thu giữ.
Đồng thời, kiểm điểm rút kinh nghiệm và nhận trách nhiệm chưa giám sát chặt chẽ và kịp thời trong quá trình vận hành bãi thải xỉ để xảy ra sự việc nói trên; thực hiện kiểm tra, rà soát lại các điểm có nguy cơ sạt lở tại núi Bò Càn quanh bãi xỉ của nhà máy để tiến hành khắc phục làm giảm nguy cơ sạt lở tắc hệ thống thoát nước mưa xung quanh bãi xỉ, nạo vét các hố ga và mương thoát nước quanh bãi chứa xỉ.
Đối với việc khai thác tro xỉ tại bãi chứa xỉ, PV Power Hà Tĩnh đã có phương án khai thác và vận chuyển tro xỉ được Viện khoa học và Công nghệ Công trình Thủy lợi thực hiện tư vấn thiết kế và Liên danh Viện Kinh tế Xây dựng và Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Công nghiệp và Đô thị Việt Nam thực hiện thẩm tra. PV Power Hà Tĩnh tăng cường nhân sự và Hợp đồng với Đơn vị tư vấn giám sát thực hiện việc khai thác, vận chuyển tro xỉ cho đến khâu xử lý cuối cùng, đảm bảo luôn tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật về an toàn môi trường.
Lãnh đạo công ty, ông Ngô Văn Chiến – Giám đốc PV Power Hà Tĩnh cho biết, liên quan đến bãi chứa xỉ của Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1, PV Power Hà Tĩnh đã gặp nhiều khó khăn trong giai đoạn đầu tư xây dựng (công tác giải phóng mặt bằng) cũng như việc thực thi các thủ tục hành chính trong suốt cả quá trình vận hành của nhà máy.
“PV Power Hà Tĩnh cũng đã nỗ lực thực hiện các giải pháp để đáp ứng với các quy định về bảo vệ môi trường, xử lý tro xỉ trong từng giai đoạn vận hành cùng với sự hỗ trợ đồng hành của UBND tỉnh, Sở TN&MT, Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh” – ông Chiến cho hay.
Nói về các thủ tục pháp lý cũng như việc tuân thủ về môi trường, ông Ngô Văn Chiến cũng cho hay, theo quy hoạch bãi chứa xỉ ban đầu của Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 (được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong đồ án quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Vũng Áng và được Bộ TN&MT phê duyệt tại Quyết định số 1775/QĐ-BTNMT ngày 24/11/2006) đặt tại thôn Hòa Lộc, xã Kỳ Trinh, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh có diện tích khoảng 131 ha và được thống nhất điều chỉnh xuống 106 ha (tại Văn bản số 1749/UBND-GT ngày 06/6/2012 của UBND tỉnh Hà Tĩnh).
Về việc bãi chứa xỉ của nhà máy có đủ diện tích lưu chứa tro xỉ, đảm bảo quy chuẩn, lãnh đạo đơn vị này cho biết, bãi chứa xỉ sử dụng để lưu trữ, xử lý tro xỉ chung cho Dự án Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 và Vũng Áng 2. Đối với Nhà máy Vũng Áng 1 sử dụng diện tích 53 ha trong đó 43 ha để lưu trữ tro xỉ (10 ha để xây dựng nhà máy xử lý tro xỉ) đảm bảo sức chứa tro xỉ phát sinh trong thời gian 19 năm vận hành dự án. Tuy nhiên, khi dự án triển khai do không thể thực hiện công tác đền bù, giải phóng mặt bằng khu vực bãi thải xỉ và hành lang tuyến ống thải xỉ nên dự án không triển khai được.
Ngày 5/5/2012, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có Văn bản số 1404/UBND-GT nêu rõ công tác giải phóng và bàn giao mặt bằng bãi chứa xỉ tại thôn Hòa Lộc chưa thể thực hiện được và đồng ý chủ trương cho Chủ đầu tư (PVN) khảo sát, lựa chọn vị trí bãi mới thay thế vị trí cũ.
Bãi chứa xỉ mới (hiện tại đang sử dụng), theo báo cáo đầy đủ của công ty tại cơ quan quản lý nhà nước là đã có báo cáo ĐTM được Bộ TN&MT phê duyệt theo Quyết định số 2131/QĐ-BTNMT ngày 14/11/2013, là hạng mục công trình nằm trong Giấy xác nhận hoàn thành các Công trình bảo vệ môi trường được Bộ TN&MT xác nhận tại Văn bản số 104/GXN-BTNMT ngày 18/9/2018 tổng diện tích bãi chứa xỉ là 21,265 ha, diện tích trong lòng 14,466 ha, dung tích chứa 1.869.026 m3 (tương đương khoảng 3 năm vận hành nhà máy).
Thời điểm bãi chứa xỉ được phê duyệt ĐTM là tháng 11/2013 và được cấp Giấy xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường là tháng 9/2018; Trên cơ sở các yêu cầu quy định pháp luật tại thời điểm Bộ TN&MT phê duyệt ĐTM và cấp Giấy xác nhận hoàn thành các công trình bảo vệ môi trường, việc lưu giữ và quản lý tro xỉ như là chất thải rắn công nghiệp thông thường.
Hiện nay tro bay, xỉ đáy của Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1 đã được xác định không phải là chất thải nguy hại và được công bố hợp chuẩn, hợp quy theo các quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành.
Căn cứ Khoản 1 Điều 52b Nghị định số 40/2019/NĐ-CP ngày 13/5/2019 của Chính phủ quy định “Tro xỉ, thạch cao phải phân loại; Trường hợp không phải là chất thải nguy hại và đáp ứng với các Tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hướng dẫn kỹ thuật do cơ quan thẩm quyền ban hành thì được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và được quản lý như đối với hàng hóa vật liệu xây dựng” và nội dung Văn bản số 6109/BTNMT-TCMT ngày 05/11/2018 của Bộ TNMT, PV Power Ha Tinh đã thực hiện việc khai thác, xử lý tro xỉ tại Bãi chứa xỉ đảm bảo theo Quyết định số 452/QĐ-TTg ngày 12/4/2017 của Thủ tướng Chính phủ; đã xây dựng và phê duyệt phương án xử lý tro xỉ, gửi Bộ Công thương và được Đoàn giám sát Cục kỹ Cục Kỹ thuật An toàn và Môi trường đánh giá tại Biên bản ngày 04/12/2020: “Nhà máy đã có nhiều nỗ lực trong công tác xử lý, tiêu thụ tro xỉ; Đã có Đề án xử lý tiêu thụ tro xỉ đã được cấp thẩm quyền phê duyệt theo quy định; đã hợp chuẩn, hợp quy tro xỉ, tro bay, xỉ đáy và có thể làm vật liệu xây dựng không nung, san lấp các công trình xây dựng”.
Ở một góc độ khác, theo quan sát và thực tế của PV Báo Giáo dục và Thời đại tại khu vực hồ chứa nước thải xỉ than của nhà máy hiện đã được đảm bảo an toàn, công tác khắc phục hậu quả đang dần được ổn định.
“Công ty đã có giải pháp cấp bách giải quyết lượng tro xỉ tồn đọng ở bãi chứa xỉ, thực hiện đúng Chủ trương của Thủ tướng Chỉnh phủ tại Quyết định 452/TTg... xây dựng đề án tiêu thụ tro xỉ, đưa sản phẩm tro xỉ làm vật liệu xây dựng” – ông Ngô Văn Chiến, Giám đốc Công ty PV Power Hà Tĩnh khẳng định.
Ông Lê Như Linh, Tổng giám đốc Tổng công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam (PV Power Việt Nam) bày tỏ lời cảm ơn trước những thông tin mà Báo GD&TĐ phản ánh, cũng như sự phối hợp, hỗ trợ của Báo giúp PV Power Hà Tĩnh chấn chỉnh việc điều hành, khắc phục những tồn tại, góp phần đảm bảo môi trường nói riêng và ổn định sản xuất nói chung.
Ông Linh khẳng định, PV Power Việt Nam đã nghiêm túc phê bình phê bình lãnh đạo PV Power Hà Tĩnh để xảy ra sự việc nêu trên.