Tờ báo Anh The Times ngày 20/8 đưa tin, nếu Nga và Mỹ đạt được một thỏa thuận ngừng bắn ở Ukraine, sẽ có bốn lựa chọn để cung cấp bảo đảm an ninh cho Ukraine từ châu Âu và Hoa Kỳ.
Lựa chọn đầu tiên là giúp Ukraine mạnh mẽ hơn
Tờ báo Anh lưu ý rằng, đây cũng là lựa chọn là Mỹ và các đồng minh phương Tây tiếp tục cung cấp vũ khí cho chính quyền Kiev và các chuyên gia quân sự nước ngoài sẽ tới khu vực phía tây đất nước và trực tiếp huấn luyện Lực lượng Vũ trang Ukraine, giúp họ có đủ năng lực chống lại đối phương và tự bảo vệ mình.
Tờ Times trích dẫn chi tiết về kịch bản đầu tiên nêu rõ, “Liên minh Tự nguyện” (Coalition of the willing), nòng cốt là Anh và Pháp sẽ gửi hàng ngàn quân đến Ukraine để huấn luyện lực lượng vũ trang nước này tại các căn cứ tương đối an toàn ở khu vực phía tây đất nước, gần Lviv.
Nhiệm vụ này sẽ được điều phối từ một trung tâm chỉ huy đặt tại Kiev và do một sĩ quan quân đội Anh mang cấp bậc thiếu tướng chỉ huy. Lực lượng này sẽ cung cấp hậu cần, vũ khí và chuyên gia huấn luyện để giúp tái thiết và tái tổ chức lực lượng lục quân Ukraine theo chuẩn phương Tây.
Ấn phẩm này cho biết thêm rằng, việc thực hiện các hành động như vậy trên lãnh thổ Ukraine sẽ rẻ hơn và dễ dàng hơn so với việc gửi quân đội Ukraine đi huấn luyện ở các nước châu Âu khác, như hiện nay đang diễn ra.
Đồng thời, sự hiện diện của quân đội châu Âu trên đất Ukraine cũng sẽ báo hiệu với Nga rằng, họ có nguy cơ sa vào một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn, nếu tấn công vào lực lượng phương Tây.
Lựa chọn thứ hai là bảo vệ lãnh thổ Ukraine từ trên không
Theo The Times, “Liên minh Tự nguyện” (Coalition of the willing) sẽ tập trung vào các cuộc tuần tra trên không và dựa vào máy bay không người lái để giám sát hoạt động trên biên giới.
Nếu Nga vi phạm các thỏa thuận, các đồng minh có thể đồng ý áp đặt các biện pháp trừng phạt mới.
Ngoài ra, “Liên minh Tự nguyện” (Coalition of the willing) cũng có thể tung ra một kế hoạch thiết lập vùng cấm bay ở phần còn lại của Ukraine, mặc dù đây sẽ là một cam kết dài hạn và đòi hỏi một số lượng lớn máy bay.
Tuy nhiên, tờ báo Anh lưu ý rằng, trước khi nghĩ đến việc thành lập vùng cấm bay, các nhà lãnh đạo phương Tây cần phải trả lời câu hỏi là các quy tắc giao chiến là gì và nếu máy bay của liên minh bị tấn công, liệu họ có dám tấn công các mục tiêu bên trong nước Nga hay không?
Kịch bản thứ ba là cam kết tương tự Điều 5 NATO
The Times cho biết, một kịch bản không ai muốn thấy và cũng rất khó có thể xảy ra là các quốc gia NATO ở châu Âu có thể cung cấp bảo đảm an ninh cho Ukraine, tương tự như quy định về Phòng thủ Tập thể trong Điều 5 của Hiến chương NATO.
Tuy nhiên, kịch bản này chỉ có thể xảy ra khi tất cả các thành viên trong “Liên minh Tự nguyện” (Coalition of the willing) đồng ý ký một thỏa thuận bảo vệ Ukraine, trong đó có nêu rõ điều khoản nếu Moscow vi phạm thỏa thuận thì họ sẽ tung quân đến giúp Kiev chống lại Nga, chứ không chỉ đơn thuần là “tham vấn” và
“ủng hộ”.
Kịch bản thứ tư là thành lập một liên minh quân sự với Ukraine
Trong kịch bản này, một liên minh an ninh giữa “Liên minh Tự nguyện” (Coalition of the willing) và Ukraine sẽ được thành lập, tương tự như liên minh giữa Hoa Kỳ và các đồng minh châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Qatar, Saudi Arabia...
Theo định dạng liên minh này, chính quyền Kiev sẽ cho phép các đồng minh của mình triển khai các căn cứ quân sự trên lãnh thổ Ukraine, tương tự như hàng tá căn cứ quân sự của Mỹ trên lãnh thổ Nhật Bản.
Tuy nhiên, xét đến những tuyên bố gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc không cho phép đưa lực lượng quân đội Mỹ đến Ukraine và các tuyên bố của Nga về việc không cho phép căn cứ quân sự nước ngoài hiện diện ở Ukraine, sự ra đời của liên minh này có vẻ rất đáng ngờ.
Theo đánh giá của giới chuyên gia, xét về tính khả thi, chỉ có kịch bản thứ nhất và thứ hai là có tính thực tiễn cao hơn, mặc dù việc thực hiện chúng cũng sẽ phải có sự điều chỉnh, ví dụ như loại bỏ ý định thiết lập vùng cấm bay ở kịch bản 2, để đảm bảo cho Moscow có thể chấp nhận được, thì mới có khả năng tiến tới được một thỏa thuận ngừng bắn thực sự.
