Mang đi xét nghiệm vẫn bị… lừa
Sâm Ngọc Linh chủ yếu có ở miền núi Ngọc Linh thuộc huyện Đắk Tô, huyện Tu Mơ Rông (tỉnh Kon Tum) và huyện Nam Trà My (tỉnh Quảng Nam). Sâm Ngọc Linh là một trong những loại dược liệu quý nên được mệnh danh là Quốc bảo của Việt Nam. Do chứa nhiều hoạt chất bổ dưỡng và rất quý hiếm nên Sâm Ngọc Linh có giá dao động từ 150 – 300 triệu đồng/kg.
Nhận thấy giá thành Sâm Ngọc Linh cao nên nhiều gian thương thu mua củ tam thất, điền trúc từ các tỉnh phía Bắc để vận chuyển vào tỉnh Kon Tum. Do những loại củ này có hình dạng rất giống Sâm Ngọc Linh nên khó phân biệt. Lợi dụng điều đó nên các đối tượng “phù phép” những loại củ trở thành Sâm Ngọc Linh để bán cho người tiêu dùng. Chính vì vậy không ít người đã mua củ tam thất, điền trúc nhưng vẫn cứ nghĩ là Sâm Ngọc Linh.
Ông N.Đ.P. (tỉnh Kon Tum) cho biết, cách đây vài tháng ông có mua 2 củ Sâm Ngọc Linh giả, nặng 0,4kg của một thương lái ở TP Kon Tum với giá 10 triệu đồng. Tuy nhiên, do chưa tin tưởng đây là Sâm Ngọc Linh thật nên ông P. cũng mang đến Viện Sinh học nhiệt đới (TPHCM) kiểm nghiệm. Kết quả kiểm nghiệm với nội dung “đặc trưng của Sâm Ngọc Linh”. Bên cạnh đó, hàm lượng saponin 7,84%”. Do đó, ông P. nghĩ mình mua đúng Sâm Ngọc Linh, lại được giá rẻ.
Tuy nhiên, khi ông P. đưa giấy kiểm nghiệm đi hỏi thì được biết, hàm lượng saponin là thành phần chủ yếu trong Sâm Ngọc Linh. Tuy nhiên, hàm lượng trong Sâm Ngọc Linh phải trên 52%. Nếu hàm lượng đạt 7,84% thì đây là Sâm Ngọc Linh giả. Bởi trong các loại củ như đinh lăng, tam thất, hồng sâm… đều có hàm lượng saponin nhưng rất thấp.
“Tôi ở thủ phủ Sâm Ngọc Linh còn không nhận biết được đâu là thật, giả. Không chỉ mất tiền mua sâm, mà còn tốn chi phí kiểm định và thời gian. May mà tôi chưa mang biếu hay ngâm cho gia đình và các con uống, chứ không lại rước thêm bệnh tật vào người. Tôi hy vọng mọi người đừng ham rẻ khi mua Sâm Ngọc Linh mà hãy đến những cơ sở uy tín để có được sản phẩm đảm bảo. Kẻo không “tiền mất, tật mang”, ông P. nói.
Sâm giả tràn lan
Về vấn đề này, ông Ngụy Đình Phúc, Đội trưởng Đội Quản lý thị trường số 2 (Cục Quản lý thị trường Kon Tum) cho biết, vừa qua đơn vị đã phát hiện một vụ vận chuyển sâm giả từ các tỉnh phía Bắc vào địa bàn.
Cụ thể, sau nhiều lần theo dõi, rạng sáng 1/3, Đội Quản lý thị trường số 2 phối hợp với Công an huyện Đắk Tô phát hiện 1 xe ô tô chở 3 thùng xốp tại khối 7 (thị trấn Đắk Tô) có biểu hiện nghi vấn. Do đó, tổ công tác đã mật phục, chờ người đến nhận hàng rồi kiểm tra. Sau đó có 2 người đến tiếp cận thùng xốp. Tuy nhiên khi thấy lực lượng chức năng 2 người này bỏ chạy. Qua kiểm tra, 3 thùng xốp không có thông tin người gửi và người nhận. Bên trong thùng có 2 kg củ và 12 kg lá rất giống Sâm Ngọc Linh Kon Tum.
Trước đó, vào chiều ngày 3/2, Đội Quản lý thị trường số 2 phát hiện 7 thùng rượu với số lượng 112 chai rượu lá Sâm Ngọc Linh tại khối phố 8 (thị trấn Đắk Tô, huyện Đắk Tô) không có hóa đơn chứng từ hợp lệ. Tất cả số rượu trên đựng trong hộp mang nhãn hiệu rượu lá Sâm Ngọc Linh. Địa chỉ sản xuất của lô hàng trên tại số 426/31 (đường Hùng Vương, TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam). Sau đó, lực lượng quản lý thị trường 2 tỉnh Kon Tum và Quảng Nam đã lập biên bản tạm giữ số rượu trên để điều tra, làm rõ.
Ông Ngụy Đình Phúc cho hay, việc làm trái pháp luật trên ảnh hưởng lớn đến uy tín, thương hiệu Sâm Ngọc Linh Kon Tum. Do đó, ông Phúc khuyến cáo người dân khi có nhu cầu mua Sâm Ngọc Linh nên tìm đến những địa chỉ tin cậy, tránh việc mua phải hàng giả. Hiện tại, tỉnh Kon Tum mới chỉ cấp phép cho 3 đơn vị có đủ điều kiện để trồng, bảo tồn và phát triển Sâm Ngọc Linh. Cụ thể, Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Lâm nghiệp Đắk Tô (trồng gần 20 ha), Công ty cổ phần Vingin (trồng 200 ha) và Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum (600 ha).
Còn ông Nguyễn Thành Chung, Giám đốc Công ty TNHH-MTV Lâm nghiệp Đắk Tô cho hay, thời điểm này, Sâm Ngọc Linh đang vào mùa ngủ đông, lá đã rụng hết. Tuy nhiên, trên các trang mạng vẫn đăng bán lá, củ sâm tươi xanh. Do đó, đây không thể là sâm thật.
Theo ông Chung, trước vấn nạn làm giả Sâm Ngọc Linh, ông đề xuất Nhà nước, Chính phủ nên có chế tài riêng về việc quản lý, xử phạt với hành vi làm giả Sâm Ngọc Linh. Riêng các doanh nghiệp muốn đầu tư phải được cấp phép, chứng minh năng lực, nguồn gốc giống, nguồn nguyên liệu chế biến sản phẩm để truy xuất nguồn gốc.
