Gần 50% ca bệnh không triệu chứng
Buổi làm việc có sự tham dự của Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên và lãnh đạo các vụ/cục/văn phòng thuộc Bộ Y tế, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên...
Tại buổi làm việc, GS.TS Nguyễn Thanh Long - quyền Bộ trưởng Bộ Y tế, nhấn mạnh: "Việc thực hiện chiến dịch tiêm chủng trên quy mô rộng và cho tất cả người dân 4 tỉnh Tây Nguyên để ngăn chặn dịch bệnh bạch hầu lây lan là vô cùng quan trọng, nhằm tạo tiền đề vững chắc cho công tác phòng, chống dịch các năm tiếp theo".
Phân tích sâu về 53 ca đầu tiên mắc bệnh, ông Đặng Quang Tấn - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết, có tới 25 ca không có biểu hiện triệu chứng (người lành mang trùng, phát hiện qua xét nghiệm sàng lọc).
"Việc có tới gần 50% ca bệnh không có triệu chứng, chứng tỏ bệnh đã lưu hành trong cộng đồng, nguy cơ lây bệnh từ người này sang người khác qua tiếp xúc là rõ ràng", ông Tấn nhận định.
Các trường hợp mắc bệnh chủ yếu là người trên 7 tuổi (chiếm 85%). Ngoài ra, người từ 50 - 60 tuổi cũng mắc bệnh. Đa số trường hợp mắc bệnh không được tiêm vaccine phòng bạch hầu đủ mũi, đúng lịch. Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ có xác minh chỉ có 3 trường hợp/53 người (5,6%).
Vận động người dân tiêm chủng
Cũng tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh một số nội dung cần làm đối với địa phương trong công tác phòng, chống dịch như: Các tỉnh Tây Nguyên phải làm tốt công tác truyền thông để làm sao thay đổi được nhận thức, hành vi của người dân về phòng chống bệnh này; Làm tốt công tác kiểm soát ổ dịch; Tập huấn cho cán bộ y tế không chỉ kỹ năng chuyên môn mà cả về kĩ năng truyền thông và các địa phương cần quan tâm chuẩn bị nguồn kinh phí dự phòng cho công tác phòng, chống dịch.
Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên lưu ý, trên thực tế có tình huống cán bộ y tế đã đến tận nhà vận động, nhưng người dân vẫn không đi tiêm chủng. Do đó, công tác truyền thông cần đa dạng các hình thức, trong đó chú trọng tuyên truyền bằng ngôn ngữ của đồng bào, tuyên truyền bằng cách cầm tay chỉ việc theo kiểu "đi từng ngõ, gõ từng nhà".
Viện trưởng Viện Dịch tễ Tây Nguyên cho biết, tuần này và tuần sau sẽ triển khai xét nghiệm bạch hầu tại Đắk Lắk và Đắk Nông. Viện sẵn sàng cung ứng 500.000 liều vắcxin cho Tây Nguyên trong 1 ngày nhưng khó khăn là người dân phần lớn ở vùng sâu vùng xa, chưa có ý thức tiêm phòng.
Theo PGS.TS Phan Trọng Lân - Viện trưởng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh, dù tiêm vắc xin nhưng vẫn có vi khuẩn trong người nên vẫn có khả năng lây lan. Vắc xin chỉ giảm tình trạng bệnh nặng, biến chứng và tử vong. Với bạch hầu phải phát hiện sớm. Vì thế điều tra dịch tễ để truy vết rất quan trọng, giúp những người đã tiếp xúc được dùng kháng sinh dự phòng.
TS Hà Anh Đức - Chánh văn phòng Bộ Y tế cho biết, Bộ Y tế và Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh đề nghị tiếp tục sử dụng ứng dụng nCov từng rất hiệu quả trong phòng, chống dịch bệnh COVID-19. Từ đó, có thể truy vết, xem lại toàn bộ yếu tố dịch tễ của bệnh nhân mắc bệnh bạch hầu tại khu vực Tây Nguyên và cài BlueZone cho khu vực này.
Ông Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, sáng nay, hội đồng chuyên môn đã họp để cập nhật phác đồ điều trị bệnh bạch hầu. Bộ Y tế cũng đã tổ chức tập huấn điều trị bạch hầu kết hợp sốt xuất huyết, COVID-19 cho 4 tỉnh khu vực Tây Nguyên, chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh tăng cường phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh, cách ly kịp thời, khoanh vùng triệt để ổ dịch, chuẩn bị sẵn các khu cách ly, buồng cách ly, phương tiện vật tư tiêu hao, thuốc men…
Hơn 10 triệu liều vắc xin phục vụ tiêm chủng cho hơn 4,7 triệu người ở 4 tỉnh Tây Nguyên
GS.TS Nguyễn Thanh Long - Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế kết luận: Dịch bạch hầu xảy ra rải rác, nhưng năm nay khác các năm trước là quy mô xảy ra trên diện rộng.
"Quan điểm chỉ đạo của Thủ tướng đối với dich bệnh này là làm thế nào để dập dịch nhanh nhất, không để dịch lan rộng và đảm bảo yếu tố bền vững cho giai đoạn sau", GS.TS Nguyễn Thanh Long cho biết.
Quyền Bộ trưởng cũng nhấn mạnh bệnh bạch hầu là bệnh cổ điển, tất cả các cơ chế sinh bệnh học đều đã biết, tử vong chủ yếu do biến chứng viêm cơ tim. Bệnh này có vắc xin và thuốc điều trị đặc hiệu. Do đó, Quyền Bộ trưởng yêu cầu các cơ quan tâp trung nỗ lực khống chế, quyết liệt ngăn chặn và kiểm sát dịch bệnh này.
Tuy nhiên, song song với phòng chống dịch bạch hầu cần phải chú trọng phòng chống COVID-19, không thể chủ quan, lơ là.
Bộ Y tế sẽ tổ chức chiến dịch tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu trên quy mô lớn. Tất cả người dân từ 2 tháng tuổi đều được tiêm chủng. Dự kiến có khoảng hơn 10 triệu liều vắc xin cung cấp cho 4 địa phương này, với hơn 4,7 triệu người được tiêm vắc xin
Cũng theo Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, muốn ngăn chặn nhanh, giảm tử vong, thì việc phát hiện sớm, điều trị triệt để rất quan trọng. Theo đó, các địa phương cần thực hiện đúng phương châm phong chống dịch: Phát hiện, cách ly, khoanh vùng, dập dịch, nhưng quan trọng nữa là phải điều trị sớm. Ngay khi phát hiện ra ca bệnh, ngay lập tức phải cho người trong địa bàn (thôn, xã) uống thuốc điều trị dự phòng, giúp ngăn ngừa được biến chứng, lây lan.
Một điểm rất quan trọng trong việc phòng chống dịch bạch hầu được GS.TS Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh là muốn thành công, phải huy động cấp uỷ chính quyền, tất cả ban ngành đoàn thể, giao trách nhiệm cho chính quyền địa phương vào cuộc.
Về vấn đề điều trị, Bệnh viện Bạch Mai trực tiếp thành lập 4 tổ công tác, cần thiết lập hệ thống khám chữa bệnh từ xa để hỗ trợ điều trị, phụ trách công tác mua sắm huyết thanh phục vụ công tác xét nghiệm dịch bệnh này...
Bộ Y tế sẽ hỗ trợ toàn bộ vắc xin với khoảng 11 triệu liều; hỗ trợ một số danh mục vật tư tiêu hao; cấp khẩu trang phòng chống dịch cho các địa phương có dịch ở Tây Nguyên (mỗi tỉnh khoảng 200 ngàn khẩu trang y tế).