'Phẫu thuật tâm lý' trước khi quyết định làm đẹp

Một tín đồ làm đẹp khôn ngoan là người biết lựa chọn các dịch vụ thẩm mỹ an toàn. PGS.TS Trần Thành Nam - chuyên gia tâm lý, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội đưa ra những lời khuyên bổ ích về vấn đề này.

Khoảng cách về sắc đẹp ngày một hẹp hơn

- Giới trẻ ngày nay có xu hướng “a dua” tiêm, thẩm mỹ và bất chấp làm đẹp, dễ dàng trở thành “con mồi” cho cơ sở không uy tín. Nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này, thưa ông?

- Sống trong nền kinh tế chú ý, ai cũng muốn mình được người khác quan tâm, chào đón và yêu thương mình. Phẫu thuật thẩm mỹ hay các biện pháp thẩm mỹ, làm đẹp đã trở thành một giải pháp “cứu cánh”, giúp các cá nhân vượt qua mặc cảm, thấy tự tin, hài lòng hơn.

Phương pháp đó cũng trở thành một biện pháp giải tỏa stress sau khi một cá nhân gặp đổ vỡ nào đó, hay muốn lưu giữ thanh xuân, cũng như sự quan tâm của những người quan trọng.

Đó cũng là một giải pháp né tránh việc chăm sóc bản thân một cách khắc nghiệt, như: Phải khổ sở tập thể dục, giảm ăn, mất quá nhiều thời gian trang điểm và chăm sóc da. Đồng thời, cũng để đối phó với nạn “body shamming” (miệt thị ngoại hình) đang có xu hướng tăng trên không gian mạng.

- Ông nghĩ sao khi nhiều người với suy nghĩ phẫu thuật thẩm mỹ có thể giúp họ đổi vận?

- Thực tế, các thủ thuật thẩm mỹ giúp cá nhân đẹp hơn cũng mang lại nhiều sự chú ý, nhiều cơ hội làm việc và thu nhập cho cá nhân. Điều này khiến giới trẻ có niềm tin rằng, việc phẫu thuật thẩm mỹ hay thực hiện các thủ thuật làm đẹp không xâm lấn thực sự giúp họ “đổi vận”. Niềm tin có phần mê tín này cũng khiến các cá nhân trở nên ám ảnh với việc thẩm mỹ.

Vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn khi trong xã hội hiện nay, khoảng cách về sắc đẹp giữa các cá nhân trở nên hẹp hơn. Sự cạnh tranh về chú ý ngày càng trở nên khốc liệt, thì các dịch vụ thẩm mỹ ngày càng được săn đón và trở thành một thị trường làm giàu màu mỡ.

Rất nhiều cơ sở không uy tín mọc lên. Thực tế, ngành thẩm mỹ trong vài ba thập kỷ qua đã tăng trưởng 155% mỗi năm, khiến các hệ thống quản lý chất lượng có thể không theo kịp.

Hậu quả của những dịch vụ này không chỉ để lại những rủi ro về thể chất, mà còn cả vết thương về tâm lý. Đã có rất nhiều vụ việc để lại di chứng thẩm mỹ, thậm chí dẫn đến cái chết, được đề cập trên truyền thông.

Phân tích nỗi sợ bản thân

- Một số trường hợp “nghiện” thẩm mỹ. Theo ông, đối với những người có nhu cầu làm đẹp, thì nên có nhận thức như thế nào để biết dừng đúng thời điểm, thay vì “sa đà” vào thẩm mỹ?

- Tâm lý của người trẻ cũng ngày càng trở nên phân liệt với việc thẩm mỹ. Đến 63% cánh đàn ông bắt đầu nghi ngờ và mất cảm xúc với những gương mặt đẹp vì sợ họ có thể bị đánh lừa bởi kỹ thuật trang điểm hoặc phẫu thuật thẩm mỹ.

Nhiều bạn trẻ sau khi thẩm mỹ và trang điểm kỹ càng cũng cảm thấy “mình đang bị đánh giá và thiếu tôn trọng khi trang điểm quá dày, thẩm mỹ theo khuôn mẫu”.

Nhiều người cảm thấy họ phải làm trái với giá trị cá nhân chỉ để làm hài lòng những người xung quanh, phải đeo một cái mặt nạ xã hội và trở thành thú cưng của những người lắm tiền.

Vì thế, nhiều bạn trẻ ngày nay cũng đã cân nhắc chọn một lối sống trở lại và trân trọng những cái bản nguyên. Họ quyết định phẫu thuật tâm lý của mình trước khi cân nhắc về các thủ thuật thẩm mỹ. Mỗi chúng ta đều đẹp theo cách riêng và ta tự nhìn vào nội tâm của bản thân. Bạn xứng đáng được hạnh phúc và tự hào khi là chính bạn.

Phải khẳng định, làm đẹp cũng là một nhu cầu chính đáng. Song, mỗi cá nhân phải nhận thức rõ liệu bản thân có đang “a dua” cho bằng bạn bằng bè, hay chịu những áp lực từ tiêu chuẩn xã hội về cái đẹp không. Nhiều bạn trẻ hiểu lầm về việc “yêu bản thân” là phải chăm sóc cho ngoại hình thật hoàn hảo hay tuyệt đối hóa “mặt tiền” là “tiền mặt”.

- Theo ông người có nhu cầu làm đẹp cần phải trang bị những gì để không là “con mồi” béo của các dịch vụ làm đẹp, hợp pháp và cả bất hợp pháp?

- Người dân phải tự nâng cao hiểu biết về nguy cơ và hậu quả của phẫu thuật thẩm mỹ, nguy cơ trở thành “con mồi” cho các cơ sở làm đẹp.

Những chuyên gia phẫu thuật thẩm mỹ chuyên nghiệp tại các cơ sở uy tín thường sẽ có một quá trình tư vấn rất cẩn thận để tìm hiểu động cơ phẫu thuật thẩm mỹ của bạn. Đồng thời, giải thích rõ về những nguy cơ có thể dẫn đến sự không hài lòng và thay đổi vĩnh viễn mà bạn không thể đảo ngược được.

Cá nhân bạn rất bận tâm lo lắng về một chi tiết nào đó, rất muốn thay đổi nhưng nó lại không rõ ràng để nhận ra và rất bình thường với những người khác thì bạn hãy cân nhắc lại quyết định.

Sửa cái gì cũng cần phải được cân nhắc hợp lý. Ví dụ, sửa một cái mũi để trở nên hoàn hảo hơn hoàn toàn khác việc muốn tẩy bay một nốt ruồi khiến việc cạo râu luôn gặp khó khăn và chảy máu.

Cũng cần điều chỉnh nguyện vọng cho hợp lý. Bạn muốn có khuôn mặt tuổi 18 khi đã bước sang tuổi 35. Thật sự không bao giờ có thể có được gương mặt tuổi 18. Nó sẽ chỉ là gương mặt mới ở tuổi 35 thôi.

Nếu bạn được đề nghị nhận quà tặng dưới hình thức buổi tư vấn với bác sĩ phẫu thuật và được miễn phí tiêm botox 1 năm... thì sự cân nhắc cẩn trọng cần phải nâng lên gấp vài lần so với bình thường.

Chúng ta thường hay thay đổi một cái gì đó khi muốn bắt đầu một khởi đầu mới. Nếu muốn phẫu thuật với động cơ này, thì hãy cân nhắc những cách thức khác cũng có thể giúp bạn có sự yên tâm tương tự như: Sửa sang nhà cửa, đầu tư tủ quần áo mới, thiết lập thói quen tập luyện mới.

Hãy tự phân tích những nỗi sợ của mình để biết mình đang phẫu thuật cho ai. Rất nhiều người trả lời “tất nhiên là cho tôi”, nhưng vì chúng ta xấu hổ không dám chia sẻ những nguyên nhân sâu thẳm, ví dụ như: Bạn trai tôi thích phụ nữ có vòng một lớn và dạo này có vẻ mất hứng thú với tôi.

Chính bạn cần hiểu rõ nguyên nhân sâu thẳm nào dẫn đến quyết định phẫu thuật thẩm mỹ để cân nhắc không chỉ về phẫu thuật thẩm mỹ mà còn về cả các mối quan hệ của họ. Bởi, nếu làm vì người khác, không thể chắc chắn 100% tâm lý của họ sẽ thay đổi giống như bạn kỳ vọng.

- Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!