Phát huy vai trò nòng cốt của Mặt trận
Sáng 15/10, tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TPHCM lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, bà Trương Thị Bích Hạnh, Phó Chủ tịch thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam TPHCM trình bày tham luận với chủ đề "Phát huy dân chủ, tăng cường thực hiện dân chủ cơ sở, giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và Nhân dân trong xây dựng chính quyền TPHCM gần dân, sát dân, phục vụ Nhân dân".
Bà Hạnh nhấn mạnh việc phát huy dân chủ, giám sát và phản biện xã hội của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội có vai trò then chốt trong xây dựng chính quyền gần dân, vì dân.
Thông qua cơ chế đại diện của Mặt trận và các tổ chức thành viên, người dân được tham gia vào quá trình quản lý, điều hành xã hội; góp phần đảm bảo công khai, minh bạch, hạn chế tiêu cực trong thực thi chính sách; đồng thời kiến nghị điều chỉnh giúp chính sách hợp lòng dân, sát thực tiễn hơn.
Đây cũng là nền tảng của dân chủ – nơi người dân thực sự là chủ thể quyền lực, còn chính quyền thực sự phục vụ Nhân dân.
Bà Hạnh cho biết, trong nhiệm kỳ qua, dưới sự lãnh đạo của Thành ủy và sự phối hợp đồng bộ của chính quyền, MTTQ Việt Nam TPHCM đã giữ vai trò nòng cốt trong phát huy dân chủ, giám sát và phản biện xã hội, góp phần củng cố đồng thuận xã hội, xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh và nâng cao chất lượng đời sống Nhân dân.
Đảng ủy MTTQ Việt Nam thành phố đã tham mưu Thành ủy ban hành Đề án số 06-ĐA/TU và Chỉ thị số 13-CT/TU về nâng cao vai trò của Mặt trận và Nhân dân trong giám sát tổ chức đảng, đảng viên và hoạt động của chính quyền các cấp. Đây là cơ chế quan trọng phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, góp phần xây dựng Đảng và chính quyền trong sạch, vững mạnh.
Các cấp ủy, chính quyền ngày càng nhận thức rõ hơn về vai trò giám sát, phản biện xã hội; chú trọng ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, phối hợp, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội thực hiện hiệu quả chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân.
Công tác phối hợp giữa Mặt trận, các tổ chức chính trị - xã hội với HĐND, UBND và các cơ quan liên quan trong giám sát, phản biện xã hội ngày càng chặt chẽ, đồng bộ và hiệu quả.
Các kiến nghị, đề xuất cụ thể, có cơ sở khoa học và thực tiễn được các cơ quan chức năng tiếp thu, phản hồi kịp thời, góp phần hoàn thiện chính sách, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, ổn định tình hình Nhân dân và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
"Trong 5 năm qua, hệ thống Mặt trận các cấp TPHCM đã chủ trì trên 10.000 cuộc giám sát, phản biện xã hội, góp ý hơn 1.500 văn bản quy phạm pháp luật, ghi nhận hàng nghìn ý kiến về quy hoạch, môi trường, an sinh và đô thị. Ban Thanh tra Nhân dân và Ban Giám sát đầu tư cộng đồng tổ chức hơn 3.000 cuộc giám sát, kiến nghị hàng trăm nội dung, nhiều kiến nghị đã được chính quyền tiếp thu, xử lý.
Những kết quả này thể hiện vai trò chủ thể của Nhân dân trong quản lý xã hội và minh chứng sinh động cho nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, nơi người dân được tham gia, giám sát và thụ hưởng thành quả phát triển”, bà Hạnh cho hay.

Dân chủ cơ sở – nền tảng của chính quyền phục vụ
Theo bà Hạnh, việc phát huy dân chủ ở cơ sở đã nâng cao nhận thức của người dân về quyền, nghĩa vụ công dân; mở rộng không gian dân chủ trực tiếp, tăng tính minh bạch và hiệu quả quản lý của chính quyền.
Nhân dân được tham gia, góp ý, giám sát và đồng hành trong quá trình hoạch định, triển khai chính sách – qua đó củng cố khối đại đoàn kết toàn dân, gắn bó chính quyền với Nhân dân, góp phần xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh, xã hội dân chủ và văn minh.
Để tiếp tục phát huy vai trò của Mặt trận trong xây dựng Đảng và chính quyền, Phó Chủ tịch thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM đề xuất 5 nội dung trọng tâm.
Thứ nhất, đặt công tác giám sát, phản biện xã hội dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng và sự phối hợp chặt chẽ của chính quyền; coi Nhân dân là trung tâm, phục vụ Nhân dân là mục tiêu, lấy sự hài lòng của Nhân dân làm thước đo hiệu quả.
Thứ hai, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận – bám sát thực tiễn đời sống, tránh hành chính, hình thức; đẩy mạnh chuyển đổi số, mở rộng kênh tương tác và góp ý trực tuyến.
Thứ ba, nâng cao chất lượng giám sát, phản biện xã hội, tập trung vào các lĩnh vực ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân và chiến lược phát triển thành phố; đảm bảo phản biện có cơ sở khoa học, có cơ chế phản hồi bắt buộc.
Thứ tư, xây dựng đội ngũ cán bộ Mặt trận và tổ chức chính trị - xã hội có bản lĩnh chính trị, đạo đức trong sáng, kỹ năng dân vận tốt, tư duy đổi mới, khát vọng cống hiến, gần gũi với Nhân dân.
Cuối cùng, tăng cường cơ chế phối hợp giữa Đảng, chính quyền và Mặt trận, bảo đảm Mặt trận tham gia từ khâu chuẩn bị quyết sách; coi phản biện của Mặt trận là tiêu chí đánh giá năng lực lãnh đạo; đồng thời bố trí nguồn lực phù hợp để triển khai hiệu quả.
Dự thảo Báo cáo Chính trị trình tại Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ I, nhiệm kỳ 2025–2030, xác định: “Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội trong xây dựng Đảng, chính quyền; nâng cao chất lượng giám sát, phản biện xã hội, phát huy dân chủ, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc.”
"Trong mọi giai đoạn cách mạng, MTTQ Việt Nam luôn là biểu tượng của ý Đảng – lòng Dân, là điểm tựa niềm tin và đồng thuận xã hội. Phát huy truyền thống ấy, Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội TPHCM quyết tâm đổi mới, nâng cao hiệu quả giám sát, phản biện xã hội; góp phần xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch, vững mạnh; xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; để mọi quyết sách đều vì Nhân dân, do Nhân dân và phục vụ Nhân dân, hướng tới mục tiêu xây dựng TPHCM trở thành đô thị thông minh, hiện đại, nghĩa tình, tiên phong cùng cả nước phát triển giàu mạnh, thịnh vượng", bà Hạnh nhấn mạnh.