Cho biết các thiết bị thông minh sử dụng để gian lận thi cử có thể ngụy trang bằng nhiều cách, theo ông Nguyễn Huy Bằng, đó có thể là vỏ máy tính nhưng bên trong là thiết bị ghi âm, ghi hình; cải trang qua thẻ ATM, hoặc tai nghe rất nhỏ, khó phát hiện. “Năm trước, chúng tôi phát hiện thí sinh sử dụng tai nghe nhỏ xíu như hạt đỗ, phải dùng nam châm hút ra” – ông Nguyễn Huy Bằng cho hay.
Tuy nhiên, khi sử dụng các thiết bị đó, thí sinh nhất định có dấu hiệu bất thường. Như máy tính, nếu sử dụng bình thường, đúng chức năng, thí sinh chỉ cần để trên bàn; nhưng nếu là thiết bị ngụy trang, có thể chụp ảnh thì phải cầm nâng cao lên; hoặc nếu sử dụng thiết bị tai nghe không dây truyền tin, thí sinh phải đọc lẩm nhẩm, nếu giám thị quan sát kĩ có thể thấy ngay bất thường.
Chánh Thanh tra Bộ GD&ĐT cho rằng, chống gian lận thi cử bằng thiết bị công nghệ cao, vai trò số một là giám thị. Do do đó, việc tập huấn kĩ cho đội ngũ này được nhấn mạnh; ngay trước khi thi, các điểm thi cần lưu ý, hướng dẫn giám thị về điều này.
Giám thị một mặt quán triệt đến thí sinh thực hiện nghiêm túc các quy định, một mặt kiểm soát để thí sinh không mang vật dụng trái phép vào phòng thi. Có lực lượng giám sát chính giám thị, khi cần thiết, giám sát sẽ kiến nghị điểm trưởng thay đổi giám thị. Mọi việc sẽ tốt đẹp nếu các lực lượng làm thi, ai cũng làm đúng chức trách của mình.
Ông Nguyễn Huy Bằng cho biết thêm: Để làm tốt việc chống gian lận trong thi cử, Thanh tra Bộ GD&ĐT đã phối hợp chặt chẽ với A83, Bộ Công an, chỉ đạo PA83 ở các địa phương tập huấn cho cán bộ coi thi về nội dung này. Hai bên cũng phối hợp trong suốt quá trình diễn ra kỳ thi để xử lý nhanh những tình huống bất ngờ có thể xảy ra.
Nhấn mạnh việc vi phạm quy chế thi cần được lưu ý cả ở giám thị, không chỉ thí sinh, Chánh Thanh tra Bộ GD&ĐT lưu ý, Điều 48 Quy chế thi THPT quốc gia và xét công nhận tốt nghiệp THPT năm 2018 nêu rõ, những hành vi vi phạm quy chế thi của cán bộ tham gia tổ chức thi và cá nhân liên quan khác có thể là:
Trực tiếp giải bài thi hoặc hướng dẫn cho thí sinh lúc đang thi; - Lấy bài thi của thí sinh này giao cho thí sinh khác; - Gian lận khi chấm thi, cho điểm không đúng quy định, vượt khung hoặc hạ điểm của thí sinh… Đưa đề thi ra ngoài khu vực thi hoặc đưa bài giải từ ngoài vào phòng thi trong lúc đang thi; - Làm lộ đề thi, mua, bán đề thi; - Làm lộ số phách bài thi; - Sửa chữa, thêm, bớt vào bài làm của thí sinh; - Cố ý chữa điểm trên bài thi, trên biên bản chấm thi hoặc trong bảng điểm; - Đánh tráo bài thi, số phách hoặc điểm thi của thí sinh; - Gian dối trong việc sửa chữa học bạ, hồ sơ của thí sinh.
Hành vi vi phạm quy chế thi của thí sinh được nêu rõ ở Điều 49 của Quy chế như: Trao đổi bài làm hoặc giấy nháp với thí sinh khác; chép bài của thí sinh khác hoặc để thí sinh khác chép bài của mình; mang vật dụng trái phép vào phòng thi; đưa đề thi ra ngoài phòng thi hoặc nhận bài giải từ ngoài vào phòng thi; viết, vẽ vào tờ giấy làm bài thi của mình những nội dung không liên quan đến bài thi; có hành động gây gổ, đe dọa cán bộ có trách nhiệm trong kỳ thi hay đe dọa thí sinh khác…
Chia sẻ về công tác thanh tra thi THPT quốc gia 2018, ông Nguyễn Huy Bằng cho biết, tinh thần chung là phân tuyến rõ, thanh tra không chồng chéo. Thanh tra Bộ GD&ĐT có quyền thanh tra các hội đồng thi ở cả 3 khâu: chuẩn bị, coi thi, chấm thi, thanh tra từ Chủ tịch hội đồng thi trở xuống.
Điểm mới năm nay là Bộ GD&ĐT chỉ đạo thanh tra chấm thi có lực lượng cắm chốt tại 63 hội đồng chấm; tổ chức đường dây nóng; tổ chức thanh tra cơ động trong quá trình thi và chấm thi.
Về Thanh tra Sở GD&ĐT, bên cạnh lực lượng thanh tra theo khu vực, năm nay tại mỗi điểm thi có 2 thanh tra cắm chốt – một người của Sở và một người là của trường ĐH, CĐ phối hợp. Như vậy, với khoảng hơn 2.000 điểm thi, lực lượng thanh tra lên tới khoảng trên 4000 người. Lực lượng này đã được tập huấn kĩ.
