Theo Thượng tướng Lê Thế Tiệm, Thứ trưởng Bộ Công an, khác với những lần trước, một yêu cầu mới của đặc xá 2010 là đơn vị phải tập trung cho những phạm nhân trong danh sách học tập thật kỹ chính sách, pháp luật, chuẩn bị thật kỹ về mặt tư tưởng cho những đối tượng này khi trở về tái hoà nhập nhanh với cộng đồng, giảm thiểu tới mức thấp nhất các trường hợp tái phạm tội. Tất cả những trường hợp đặc xá phải được giao về tận cấp cơ sở (xã, phường hoặc gia đình)…
 |
| Năm 2010, nhiều người phạm tội bị kết án sẽ được đặc xá trở về đoàn tụ với gia đình, xã hội. (nguồn, Internet) |
Theo Hướng dẫn của Hội đồng tư vấn đặc xá về việc triển khai thực hiện Quyết định số 697/2010/QĐ - CTN ngày 26/5/2010 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2010, người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn (gọi là phạm nhân) được đề nghị đặc xá phải có đủ 3 điều kiện.
Thứ nhất, chấp hành tốt Quy chế, Nội quy trại giam, trại tạm giam; tích cực học tập, lao động; trong quá trình chấp hành hình phạt tù được xếp loại cải tạo từ loại khá trở lên; khi được đặc xá không làm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Cụ thể, phạm nhân bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn phải có ít nhất 4 năm (2006,2007,2008,2009) và 6 tháng đầu năm 2010 được xếp loại cải tạo khá trở lên, thời gian tiếp theo được đánh giá cải tạo tốt.
Phạm nhân bị phạt tù trên 15 năm đến 30 năm phải có ít nhất 3 năm (2007, 2008, 2009) và 6 tháng đầu năm 2010 được xếp loại cải tạo khá trở lên...
Điều kiện thứ hai, phạm nhân đã chấp hành hình phạt tù ít nhất được một phần ba thời gian đối với hình phạt tù có thời hạn; ít nhất 14 năm đối với hình phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn.
Thời gian chấp hành hình phạt tù là thời gian người đó bị tạm giữ, tạm giam và chấp hành hình phạt tù trong trại giam, trại tạm giam, không kể thời gian được tại ngoại, được hoãn, tạm đình chỉ và thời gian được giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù.
Điều kiện thứ ba, đối với phạm nhân bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng phải chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, bồi thường thiệt hại, án phí hoặc nghĩa vụ dân sự khác.
Đối với phạm nhân bị kết án phạt tù về các tội khác phải chấp hành xong bồi thường thiệt hại và nghĩa vụ dân sự khác, trừ những phạm nhân từ 70 tuổi trở lên, người ốm đau thường xuyên hoặc người đang mắc bệnh hiểm nghèo mà bản thân người đó và gia đình không còn khả năng thực hiện.
Phạm nhân có thành tích đặc biệt xuất sắc có thể được đề nghị đặc xá. Theo đó, người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn đang chấp hành hình phạt tù có đủ điều kiện thứ nhất và thứ ba ở trên, đã chấp hành hình phạt tù ít nhất là một phần tư thời gian đối với hình phạt tù có thời hạn; ít nhất là 12 năm đối với hình phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn sẽ được đề nghị đặc xá khi thuộc một trong các trường hợp sau: Đã lập công lớn trong thời gian chấp hành hình phạt tù: là phạm nhân đã có hành động giúp trại giam truy bắt điều tra, xử lý tội phạm; có phát minh, sáng kiến có giá trị lớn hoặc thành tích đặc biệt xuất sắc khác được trại giam, trại tạm giam xác nhận...
Các trường hợp không đề nghị đặc xá bao gồm: Những người có đủ điều kiện theo quy định như trên nhưng không được đề nghị đặc xá trong các trường hợp sau: Bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đó đang có kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm; Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác; Trước đó đã được đặc xá; Có từ hai tiền án trở lên; Phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng xâm phạm an ninh quốc gia, phạm các tội về ma túy bị phạt tù đến 7 năm mà thời hạn chấp hành hình phạt tù còn lại trên 1 năm...
Theo kế hoạch, từ 28/6 đến 20/7/2010, các Tổ thẩm định liên ngành sẽ đến trực tiếp các địa phương, đơn vị để kiểm tra, thẩm định hồ sơ, danh sách đề nghị xét đặc xá. Quy trình đến tháng 8/2010, Thường trực Hội đồng tư vấn đặc xá tổng hợp, hoàn chỉnh danh sách đặc xá trình Chủ tịch nước quyết định.
Dự kiến, họp báo công bố Quyết định của Chủ tịch nước đặc xá tha tù trước thời hạn và tổ chức tha người được đặc xá theo Quyết định của Chủ tịch nước vào 27 - 28/8/2010.
Quang Anh
