Tuy nhiên, điều đáng buồn là hành động mang tính bản năng ấy vẫn chưa được nhiều bà mẹ, gia đình hiểu và thực hành.
Sữa mẹ tốt: Ai cũng biết
Theo PGS.TS Lê Danh Tuyên, Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia, nuôi con bằng sữa mẹ là bản năng, là cơ hội để xây dựng nền tảng sức khỏe tốt cho trẻ từ lúc mới lọt lòng cho đến khi trưởng thành. Nuôi con bằng sữa mẹ cũng là việc làm mang lại nhiều lợi ích cho bà mẹ (tử cung co nhanh sau sinh, giảm nguy cơ băng huyết, ung thư…).
Nhiều nghiên cứu đã khẳng định, nuôi con bằng sữa mẹ giúp ngăn ngừa nhiều bệnh tật ở trẻ cũng như ở giai đoạn trưởng thành như viêm nhiễm, dị ứng, các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, tiểu đường, béo phì, các bệnh tim mạch và ung thư…
Nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ đem lại lợi ích về sức khỏe mà còn thức đẩy tăng trưởng kinh tế. Theo PGS.TS Lê Danh Tuyên, Tạp chí Lancet 2016 về nuôi con bằng sữa mẹ phát hiện rằng nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm chi phí y tế và góp phần tạo nên một lực lượng lao động mạnh mẽ hơn. Cái giá phải trả cho khả năng nhận thức thấp hơn của trẻ do không được bú sữa mẹ lên đến khoảng 300 tỷ đô la Mỹ mỗi năm, chiếm 0,49 tổng thu nhập quốc dân.
Báo cáo Tổn thất từ việc nuôi con bằng sữa mẹ ở Đông Nam Á được thực hiện bởi các nhà kinh tế học cũng chỉ ra rằng, nuôi con bằng sữa mẹ tối ưu ở Việt Nam có thể tiết kiệm được 23,36 triệu đô la Mỹ mỗi năm cho hệ thống y tế do điều trị các bệnh nhi, đồng thời tránh thất thoát khoảng 70,4 triệu đô la Mỹ quỹ lương hàng năm nếu cải thiện được khả năng học tập của trẻ.
Nhưng ít người làm theo
Lợi ích của sữa mẹ cũng như việc nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đã rõ ràng nhưng đáng tiếc, trên thế giới, chỉ 40% trẻ em được bú sữa mẹ hoàn toàn (sữa mẹ là thức ăn duy nhất) trong sáu tháng đầu đời. Chỉ 23 quốc gia có tỷ lệ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trên 60%.
Mặc dù ngành y tế có nhiều nỗ lực trong việc kêu gọi các bà mẹ hãy tin vào chất lượng sữa của mình và thực hành cho con bú sau sinh càng sớm càng tốt nhưng cho đến nay, tỷ lệ này ở Việt Nam mới dừng lại ở số 19,2%.
Có nhiều nguyên nhân khiến sữa mẹ từng nuôi dưỡng nhiều thế hệ nhưng nay gần như… thất thủ. Đó là sự tấn công ồ ạt của sản phẩm thay thế sữa mẹ. Sự tài tình của công nghệ quảng cáo khiến cho nhiều mẹ tin vào chất lượng sữa bột hơn sữa của mình. Bên cạnh đó, tại nhiều gia đình, để được nuôi con bằng sữa của mình, các bà mẹ như bước vào cuộc chiến với các thành viên còn lại cũng tại bởi niềm tin của nhiều người đặt cả vào sữa công thức.
Trong 6 tháng đầu, việc nuôi con bằng sữa mẹ đã vất vả vậy, sau 6 tháng hành trình trên còn gian nan hơn nhiều. Ông Trung Dung, Giám đốc điều hành và người sáng lập iCare Benefits chia sẻ: Khảo sát của chúng tôi đối với công nhân nhà máy hồi tháng 5/2017 cho thấy mặc dù lao động cũng có nhận thức phần nào về tầm quan trọng của nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ, song việc duy trì thói quen nuôi con hoàn toàn và liên tục bằng sữa mẹ sau kỳ nghỉ thai sản vẫn thực sự là một thách thức với những người phụ nữ mới làm mẹ bởi những khó khăn về thời gian về cho con bú, dụng cụ vắt sữa và phòng vắt sữa tại nơi làm việc.
Còn theo ông Mathisen, Giám đốc Chương trình của Alive&Thrive khu vực Đông Nam Á, các nhân viên y tế đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ bài bản cho các gia đình những kiến thức về nuôi con bằng sữa mẹ và ăn bổ sung để trẻ có được sức khỏe và sự phát triển tối ưu.
Nói vậy để thấy rằng nuôi con bằng sữa mẹ không chỉ đơn giản là việc của phụ nữ mà đòi hỏi phải có sự khuyến khích và hỗ trợ từ các cán bộ tư vấn, thành viên gia đình, nhân viên chăm sóc y tế, người sử dụng lao động, nhà hoạch định chính sách và những đối tác khác.
- Ước tính nuôi con bằng sữa mẹ tối ưu ở Việt Nam có thể tiết kiệm được 23,36 triệu đô la Mỹ mỗi năm cho hệ thống y tế do điều trị các bệnh nhi, đồng thời tránh thất thoát khoảng 70,4 triệu đô la Mỹ quỹ lương hàng năm nếu cải thiện được khả năng học tập của trẻ.
- Tuần lễ Nuôi con bằng sữa mẹ năm 2017 với chủ đề “Cùng nhau duy trì nuôi con bằng sữa mẹ” nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác giữa các chính phủ, tổ chức phi chính phủ, viện nghiên cứu, các đối tác phát triển, khu vực tư nhân và những đối tác khác để thúc đẩy các chính sách và chương trình nhằm cải thiện nuôi con bằng sữa mẹ.
