Nóng trong tuần: Miễn học phí cho HS công lập; phê duyệt 2 quy hoạch quan trọng

Bộ Chính trị đồng ý với đề xuất của Bộ GD&ĐT miễn học phí cho học sinh công lập

Căn cứ Nghị quyết số 29, Kết luận số 91-KL/TW ngày 12/8/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW, Nghị quyết 42-NQ/TW ngày 24/11/2023 về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới, để thể hiện tính ưu việt của chế độ và chủ trương bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục, “không để ai ở lại phía sau”, Bộ GD&ĐT đã đề xuất Bộ Chính trị, Đảng ủy Chính phủ xem xét chính sách miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến giáo dục phổ thông.

Trong phiên họp Bộ Chính trị ngày 28/2, sau khi nghe báo cáo của Chính phủ về khả năng cân đối tài chính trong và sau quá trình tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Bộ Chính trị quyết định thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết THPT công lập trên phạm vi cả nước. Thời điểm thực hiện từ đầu năm học mới 2025-2026 (tháng 9/2025 trở đi).

Học sinh trường dân lập, tư thục được cấp bù học phí bằng mức học phí của trường công lập theo quy định của pháp luật; phần chênh lệch học phí giữa trường công lập và dân lập, tư thục sẽ do gia đình học sinh chi trả.

Bộ chính trị giao Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo Bộ GD&ĐT, Bộ Tài Chính, một số Bộ, Ngành liên quan và các địa phương phối hợp cụ thể hóa và thực hiện nghiêm túc quyết định nêu trên.

Phê duyệt 2 quy hoạch quan trọng trong ngành Giáo dục

Tuần qua, 2 quy hoạch quan trọng trong ngành Giáo dục đã được phê duyệt, đó là: Quy hoạch hệ thống cơ sở giáo dục chuyên biệt đối với người khuyết tật và hệ thống trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được ban hành kèm Quyết định số 452/QĐ-TTg ngày 27/2/2025. Theo đó, đối tượng quy hoạch là các cơ sở giáo dục đại học theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học (Luật số 34/2018/QH14) và các trường cao đẳng sư phạm, không bao gồm các cơ sở giáo dục đại học thuộc Bộ Công an và Bộ Quốc phòng, với phạm vi quy hoạch trên toàn bộ lãnh thổ quốc gia.

Quy hoạch đặt ra mục tiêu phát triển đến năm 2030, phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm đồng bộ và hiện đại với quy mô, cơ cấu và phân bố hợp lý; thiết lập được một hệ thống giáo dục đại học mở, công bằng, bình đẳng, chất lượng và hiệu quả; đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu học tập của Nhân dân và yêu cầu phát triển đất nước bứt phá, giàu mạnh trong kỷ nguyên mới dựa trên nguồn nhân lực chất lượng cao, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Cụ thể, quy mô trên 3 triệu người học, đạt 260 sinh viên và 23 học viên sau đại học trên một vạn dân; tỉ lệ học đại học trên số người trong độ tuổi 18 - 22 đạt 33% trong đó không tỉnh nào có tỉ lệ thấp hơn 15%.

Cơ cấu trình độ đào tạo phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế tri thức và công nghiệp hiện đại; tỉ trọng quy mô đào tạo thạc sĩ (và trình độ tương đương) đạt 7,2%, đào tạo tiến sĩ đạt 0,8%, đào tạo cao đẳng sư phạm đạt 1%; tỉ trọng quy mô đào tạo các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán (STEM) đạt 35%.

Mở rộng không gian phát triển và nâng cao năng lực cho các cơ sở giáo dục đại học, bảo đảm 100% cơ sở giáo dục đại học đạt chuẩn; nâng cấp, phát triển một số cơ sở giáo dục đại học đạt các tiêu chuẩn chất lượng ngang tầm khu vực và thế giới, đáp ứng yêu cầu thực hiện mục tiêu của Chiến lược phát triển giáo dục đến năm 2030.

Hình thành các trung tâm giáo dục đại học lớn, đào tạo chất lượng cao, trình độ cao gắn với nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo tại 4 vùng đô thị gồm Hà Nội, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh và Cần Thơ, tạo động lực phát triển các vùng kinh tế trọng điểm và cả nước.

Tăng các chỉ số đóng góp của giáo dục đại học trong mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc (SDG 4.3) và chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII), phấn đấu vào tốp 10 quốc gia châu Á.

Tầm nhìn đến năm 2050 phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học đồng bộ và hiện đại theo các tiêu chuẩn khu vực và quốc tế, đủ năng lực đáp ứng nhu cầu học đại học chất lượng tốt của Nhân dân, cung cấp nguồn nhân lực trình độ cao và dẫn dắt phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo của nước phát triển, thu nhập cao.

Tỷ lệ sinh viên đại học trên số người trong độ tuổi 18-22 đạt từ 45% đến 50%, tỉ trọng quy mô đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ tương đương mức trung bình của các nước có cùng trình độ phát triển. Hệ thống giáo dục đại học Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trên thế giới, trở thành lợi thế cạnh tranh cốt lõi của quốc gia, động lực then chốt thúc đẩy phát triển đất nước.

Phát triển mạng lưới cơ sở giáo dục đại học đào tạo giáo viên đạt quy mô từ 180 đến 200 nghìn người học trong đó khoảng 85% ở trình độ đại học và 15% ở trình độ cao đẳng, dự kiến có từ 48 đến 50 cơ sở giáo dục đại học…

Quy hoạch hệ thống cơ sở giáo dục chuyên biệt đối với người khuyết tật và hệ thống trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 ban hành kèm Quyết định số 403/QĐ-TTg ngày 25/2/2025.

Mục tiêu tổng quát đến năm 2030 là phát triển hệ thống cơ sở giáo dục chuyên biệt đối với người khuyết tật và hệ thống trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập trong hệ thống giáo dục quốc dân bảo đảm về số lượng, cơ cấu và chất lượng, đáp ứng yêu cầu bảo đảm cơ hội công bằng trong tiếp cận và thụ hưởng dịch vụ giáo dục có chất lượng và nhu cầu học tập suốt đời đối với người khuyết tật ở tất cả các địa phương.

Mục tiêu cụ thể nhằm phát triển hệ thống cơ sở giáo dục chuyên biệt đối với người khuyết tật và hệ thống trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập trong hệ thống giáo dục quốc dân, trong đó phấn đấu 100% số đơn vị cấp tỉnh có trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập công lập. Vận hành hiệu quả hệ thống cơ sở giáo dục chuyên biệt đối với người khuyết tật, trong đó 11 cơ sở đã có và thành lập mới 1 cơ sở công lập.

Tầm nhìn đến năm 2050, hệ thống cơ sở giáo dục chuyên biệt đối với người khuyết tật và hệ thống trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập hoạt động hiệu quả, hội nhập quốc tế bảo đảm người khuyết tật có cơ hội bình đẳng trong tiếp cận giáo dục có chất lượng, hoàn thành giáo dục bắt buộc, mở ra cơ hội học tập suốt đời nhằm phát triển tối đa tiềm năng của cá nhân và có những đóng góp tích cực cho xã hội.

Về phương án phát triển, theo Quyết định, đến năm 2030, cơ cấu mạng lưới hoàn thiện và vận hành hiệu quả hệ thống, trong đó có 12 cơ sở giáo dục chuyên biệt công lập đối với người khuyết tật.

Phát triển hệ thống trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập công lập với 94 trung tâm, trong đó tập trung củng cố, phát triển 16 trung tâm đã có, chuyển đổi 39 cơ sở giáo dục chuyên biệt đối với người khuyết tật. Khuyến khích thành lập các cơ sở giáo dục chuyên biệt tư thục đối với người khuyết tật và các trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập tư thục…

Ban hành mới chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Bộ GD&ĐT

Ngày 26/2/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 37/2025/NĐ-CP quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ GD&ĐT.

Theo đó, Bộ GD&ĐT là cơ quan của Chính phủ, thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học, giáo dục thường xuyên; phát triển kỹ năng nghề; quản lý nhà nước về tiếng Việt và tiếng các dân tộc; quản lý nhà nước các dịch vụ công thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ.

Nghị định số 37/2025/NĐ-CP quy định cơ cấu tổ chức của Bộ GD&ĐT giảm từ 23 xuống còn 18 đơn vị gồm:

1. Vụ Giáo dục Mầm non

2. Vụ Giáo dục Phổ thông

3. Vụ Giáo dục Đại học

4. Vụ Giáo dục Quốc phòng và An ninh

5. Vụ Học sinh, sinh viên

6. Vụ Pháp chế

7. Vụ Tổ chức cán bộ

8. Vụ Kế hoạch - Tài chính

9. Văn phòng

10. Thanh tra

11. Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục

12. Cục Quản lý chất lượng

13. Cục Khoa học, Công nghệ và Thông tin

14. Cục Hợp tác quốc tế

15. Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên

16. Báo Giáo dục và Thời đại

17. Tạp chí Giáo dục

18. Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam

Các đơn vị quy định từ 1 đến 15 là các tổ chức thuộc Bộ giúp Bộ trưởng thực hiện chức năng quản lý nhà nước; các đơn vị quy định từ 16 đến 18 là các đơn vị sự nghiệp công lập, phục vụ chức năng quản lý nhà nước của bộ.

Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp và Vụ Giáo dục thường xuyên tiếp tục thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật cho đến khi Bộ trưởng Bộ GDĐT ban hành Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên. Thời hạn hoàn thành trước ngày 31 tháng 3 năm 2025.

Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 1/3/2025; thay thế Nghị định số 86/2022/NĐ-CP ngày 24/10/2022 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ GD&ĐT.

Trong tuần, tại Bộ GD&ĐT diễn ra Hội nghị công bố Quyết định thành lập Đảng bộ và Quyết định chỉ định nhân sự Ban chấp hành Đảng bộ Bộ GD&ĐT.

Ngày 18/2/2025, Đảng ủy Chính phủ ban hành Quyết định số 16-QĐ/ĐU chỉ định tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Bí thư, Phó Bí thư và Chủ nhiệm, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Bộ GD&ĐT nhiệm kỳ 2020-2025.

Theo đó, chỉ định tham gia Ban Chấp hành Đảng bộ Bộ GD&ĐT nhiệm kỳ 2020-2025 gồm 23 đồng chí; Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ GD&ĐT nhiệm kỳ 2020-2025 gồm 6 đồng chí.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn giữ chức Bí thư Đảng ủy Bộ GD&ĐT nhiệm kỳ 2020-2025. Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng giữ chức Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Bộ GDĐT nhiệm kỳ 2020-2025. Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ Nguyễn Viết Lộc giữ chức Phó Bí thư chuyên trách Đảng ủy Bộ GDĐT nhiệm kỳ 2020-2025.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Bộ GD&ĐT nhiệm kỳ 2020-2025. Chánh Văn phòng Đảng - Đoàn thể Nguyễn Sinh Thành giữ chức Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Bộ GD&ĐT nhiệm kỳ 2020-2025. Chánh Thanh tra Bộ GD&ĐT Nguyễn Đức Cường kiêm nhiệm Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Bộ GD&ĐT nhiệm kỳ 2020-2025.

Bộ GD&ĐT kiểm tra thực hiện Thông tư 29 tại các địa phương

Trong các ngày 24/2, 27-28/2, đoàn kiểm tra của Bộ GD&ĐT đã đã khảo sát, nắm tình hình thực hiện Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT quy định dạy thêm, học thêm tại Hà Nội và tỉnh Quảng Trị.

Tại Hà Nội, đoàn kiểm tra đã khảo sát, nắm bắt tình hình tại Trường THCS Phan Chu Trinh, Trường THPT Phạm Hồng Thái và làm việc với Sở GD&ĐT Hà Nội.

Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng - Trưởng đoàn kiểm tra đánh giá cao tinh thần, trách nhiệm của các nhà trường, các cấp quản lý giáo dục thành phố Hà Nội trong triển khai Thông tư 29.

Nhấn mạnh quan điểm “Thông tư 29 để hướng tới không còn dạy thêm, học thêm trong nhà trường”, Thứ trưởng đã có những chia sẻ với mong muốn cán bộ, giáo viên nhìn nhận đầy đủ hệ lụy, tác hại của việc dạy thêm, học thêm với học sinh, với chính giáo viên để triển khai nghiêm túc Thông tư 29.

Để chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả sớm chấm dứt tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan, Thứ trưởng đề nghị các cấp quản lý cùng quán triệt quan điểm “5 không” và thực hiện tốt “4 đề cao”. 5 không là: không “đánh trống bỏ dùi”, không thoả hiệp, không khoan nhượng, không biến tướng, không nói khó mà không làm.

4 đề cao là: đề cao vai trò cán bộ quản lý giáo dục các cấp; đề cao tinh thần tự tôn, tự trọng, tinh thần hết lòng vì học sinh của giáo viên; đề cao tính tự giác, tự học của học sinh; đề cao vai trò mối quan hệ nhà trường - gia đình - xã hội.

Tại Quảng Trị, đoàn đã làm việc với Trường THCS Trần Hưng Đạo, Trường THPT Lê Lợi, thành phố Đông Hà và làm việc với Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Trị.

Phát biểu tại buổi làm việc với Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Trị, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh, dạy thêm, học thêm là nhu cầu có thực và đang diễn ra. Đồng thời khẳng định, với Thông tư 29 Bộ GD&ĐT không cấm dạy thêm, học thêm nhưng đó phải là dạy thêm tích cực, dạy thêm đúng quy định.

Thẳng thắn đề cập tới những hệ lụy của dạy thêm, học thêm mà cán bộ quản quản lý giáo dục các cấp, giáo viên cần nhìn nhận rõ để cùng thực hiện Thông tư 29, Thứ trưởng nhấn mạnh “không thể chậm trễ hơn nữa trong quản lý dạy thêm, học thêm. Tinh thần là đồng tâm, đồng thuận, quyết liệt, hiệu quả, hướng tới học sinh, hướng tới bảo vệ giáo viên chân chính. Quyết liệt khắc phục các hệ luỵ của dạy thêm, học thêm tràn lan”.

Trong phát biểu chỉ đạo, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng nhiều lần nhấn mạnh vai trò của giáo viên trong tăng cường hướng dẫn, truyền cảm hứng cho học sinh về tinh thần tự học, tự giác, chủ động trong học tập. Thứ trưởng cũng gợi mở với Sở GD&ĐT về việc có thể phát động phong trào “tự học, tự ôn thi tốt nghiệp” đối với học sinh lớp 12.