Sikorsky, một công ty thuộc Lockheed Martin, vừa hé lộ gia đình mới Nomad của các máy bay cất hạ cánh thẳng đứng (VTOL), chưa đầy một năm sau khi chứng minh hiệu quả bay và độ tin cậy của mẫu drone thử nghiệm với cánh được thổi bởi rôto (rotor-blown wing).
Thiết kế hai rô-to kép kết hợp sự cơ động cất hạ thẳng đứng của trực thăng với tốc độ và tầm hoạt động của máy bay cánh cố định, cho phép cất cánh, bay tại chỗ và hạ cánh thẳng đứng trong khi bay hành trình một cách hiệu quả.
Hệ thống này đánh dấu nỗ lực mới nhất của Sikorsky nhằm phát triển các máy bay lai hệ truyền động hybrid-điện có tính tự chủ, có thể hoạt động cho cả vai trò quân sự và dân sự mà không cần đường băng.
Gia đình Nomad – linh hoạt, không cần đường băng
“Chúng tôi dùng thuật ngữ ‘gia đình’ để chỉ một đặc tính then chốt của thiết kế, khả năng mở rộng kích thước từ một UAS Nhóm 3 nhỏ đến diện tích tương đương trực thăng Black Hawk,” Rich Benton, Phó chủ tịch kiêm Tổng giám đốc của Sikorsky, cho biết.
“Gia đình Nomad sẽ linh hoạt, có thể hoạt động bất cứ nơi nào, độc lập với đường băng, đáp ứng các nhiệm vụ trên bộ và trên biển cho các tổ chức quốc phòng, an ninh quốc gia, quản lý rừng và dân sự,” ông nói thêm.
Sikorsky cho biết Nomad sẽ hỗ trợ tăng cường hoạt động, hoạt động cùng các máy bay có người lái như Black Hawk để nâng cao nhận thức, hậu cần và khả năng tác chiến. Điều này đặc biệt quan trọng trong khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, nơi khoảng cách lớn và các căn cứ phân tán gây nhiều thách thức.
Hãng công bố kết quả chiến dịch thử bay thành công năm 2025 dành cho mẫu Nomad 50. Nguyên mẫu này có sải cánh dài 3,14 m và cho thấy hiệu năng tốt của thiết kế rotor-blown wing về khí động học và lực nâng thẳng đứng.
Sikorsky hiện đang chế tạo Nomad 100, phiên bản lớn hơn với sải cánh 5,49 m thuộc Nhóm 3, dự kiến thực hiện chuyến bay đầu tiên trong vài tháng tới.
Tự chủ, hiệu quả và phù hợp định hướng Lầu Năm Góc
Dòng máy bay Nomad sẽ sử dụng công nghệ tự chủ MATRIX của Sikorsky, gồm phần mềm và cảm biến giúp máy bay lập kế hoạch hành trình, tránh chướng ngại và thực hiện nhiệm vụ một cách độc lập.
MATRIX, được phát triển phối hợp với DARPA, đã được thử nghiệm trên cả nền tảng rô-to và cánh cố định và từng được trình diễn trong các nhiệm vụ chữa cháy rừng, tiếp tế hậu cần bằng đường không và vận tải hàng không tiên tiến.
“Nomad đại diện cho các bước đột phá của Sikorsky và thế hệ tiếp theo của drone tự chủ cự ly dài,” Dan Shidler, Giám đốc Chương trình Tiên tiến của Sikorsky, nhận định.
“Chúng tôi đang hành động theo phản hồi từ Lầu Năm Góc, áp dụng cách tiếp cận nhanh và tạo ra một gia đình drone có thể cất hạ ở hầu hết nơi và thực hiện nhiệm vụ, tất cả đều vận hành tự chủ và phục vụ binh sĩ.”
Theo Sikorsky, loạt Nomad được thiết kế cho các nhiệm vụ từ trinh sát và tấn công nhẹ đến hậu cần trong khu vực có tranh chấp và hoạt động nhân đạo. Tùy theo yêu cầu nhiệm vụ, khung máy bay mô-đun có thể mở rộng từ hệ thống Nhóm 3, nặng khoảng 25,4 và 598,7 kg), đến các lớp Nhóm 4 và 5 có trọng lượng vượt quá 599kg.
Hầu hết biến thể sẽ sử dụng hệ truyền động hybrid-điện tiết kiệm nhiên liệu, trong khi các mẫu lớn hơn sẽ dùng hệ truyền động truyền thống để tăng tầm bay và sức chở tải trọng.
Sự ra mắt gia đình Nomad diễn ra trong bối cảnh chuyển dịch rộng hơn của không quân quân đội Mỹ sang các khái niệm hợp tác tự chủ, nơi drone hoạt động cùng máy bay có người lái để mở rộng tầm hoạt động và giảm rủi ro.
Nỗ lực của Sikorsky phù hợp với mục tiêu của Lầu Năm Góc về các hệ thống giá rẻ, triển khai nhanh và độc lập đường băng, có khả năng tồn tại trong không gian tranh chấp.
