Cơ hội để giáo viên sáng tạo
Với tinh thần trách nhiệm, lòng yêu nghề và sự sáng tạo không ngừng, nhiều giáo viên đã tham gia cuộc thi thiết kế bài giảng “Phòng, chống tác hại của thuốc lá” như một cách lên tiếng mạnh mẽ vì một thế hệ trẻ khỏe mạnh, văn minh.
Chia sẻ về quá trình thực hiện bài giảng, thầy Vi Xuân Định giáo viên Trường PTDTBT THCS Hồng Phong (Lạng Sơn) cho rằng đây không đơn thuần là một cuộc thi chuyên môn, mà là “một dịp để mỗi giáo viên phát huy tinh thần sáng tạo, vận dụng công nghệ hiện đại vào dạy học; đồng thời là cơ hội để lan tỏa nhận thức đúng đắn về tác hại của thuốc lá đến học sinh những chủ nhân tương lai của đất nước.”
Với tâm thế đó, thầy đã xây dựng bài giảng công phu, lấy trọng tâm là: Thành phần và tác hại của thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng; Tác hại của hút thuốc thụ động; Các quy định của pháp luật liên quan đến phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Tuy nhiên, điều đặc biệt làm nên sự khác biệt trong bài giảng của thầy Định chính là việc đưa thực tiễn vào bài học. Xuất phát từ đặc điểm vùng miền, nơi học sinh sống trong môi trường dễ bị ảnh hưởng bởi thói quen hút thuốc của người lớn trong gia đình, thầy đã khéo léo lồng ghép các tình huống gần gũi với đời sống của học sinh miền núi.
Những câu chuyện, hình ảnh, thậm chí là các đoạn video tư liệu sinh động được đưa vào như những “tấm gương phản chiếu” thực tế, giúp học sinh dễ hình dung và tiếp nhận thông tin một cách chủ động.
Không dừng lại ở lý thuyết, thầy Định tổ chức nhiều hoạt động trải nghiệm trong bài giảng như: làm phiếu học tập, tham gia trò chơi trực tuyến trên nền tảng Wayground, sáng tạo thông điệp tuyên truyền, ký cam kết “3 không với thuốc lá” qua Google Form… Những hoạt động ấy không chỉ mang lại không khí học tập sôi nổi, mà còn góp phần giúp học sinh hình thành tư duy phản biện và kỹ năng ra quyết định đúng đắn.
“Các em tỏ ra rất hào hứng, chủ động thảo luận và thể hiện chính kiến của mình về các tình huống trong bài học. Nhiều em còn chia sẻ rằng sẽ vận động người thân bỏ thuốc, hoặc chính mình sẽ trở thành tuyên truyền viên nhỏ trong cộng đồng”, thầy Định chia sẻ.
Dù gặp không ít khó khăn trong việc lựa chọn tài liệu chuẩn xác giữa vô vàn thông tin trên mạng, cũng như những thách thức về kỹ thuật khi thiết kế bài giảng điện tử, thầy Định vẫn nỗ lực vượt qua bằng cách học hỏi đồng nghiệp, tìm hiểu kỹ các nguồn thông tin chính thống và dành nhiều thời gian thử nghiệm, chỉnh sửa bài giảng cho phù hợp với học sinh vùng cao.
Truyền cảm hứng bằng sự đổi mới
Cũng với tinh thần đó, cô Bùi Thị Lệ từ Trường TH & THCS Tự Do (Phú Thọ) đã đem đến bài giảng đầy sáng tạo, có chiều sâu và phù hợp với tâm lý lứa tuổi học sinh.
Chủ đề bài giảng của cô tập trung vào 3 nội dung chính: Giúp học sinh nhận biết các loại thuốc lá hiện nay; Làm rõ tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe, kinh tế, xã hội và môi trường và Trang bị kỹ năng từ chối khi bị bạn bè rủ rê sử dụng thuốc lá.
Điểm nổi bật trong bài giảng của cô Lệ chính là việc lồng ghép khéo léo các hoạt động trải nghiệm: trò chơi khởi động “Đuổi hình bắt chữ”, xem video thực tế, thảo luận nhóm, xử lý tình huống, và đặc biệt là phần thiết kế khẩu hiệu, poster tuyên truyền.
“Tôi muốn các em không chỉ ghi nhớ kiến thức, mà quan trọng hơn là hiểu rõ giá trị của sức khỏe và học cách bảo vệ mình trước những cám dỗ. Khi các em trực tiếp tạo ra thông điệp, sản phẩm tuyên truyền, các em sẽ cảm thấy có trách nhiệm hơn và dễ dàng truyền cảm hứng đến người xung quanh”, cô Lệ cho biết.
Điểm chung trong bài giảng của thầy Vi Xuân Định và cô Bùi Thị Lệ là đều mong muốn học sinh không chỉ nhận thức đúng, mà còn chủ động hành động. Họ không chỉ nhìn thấy vai trò của giáo viên trong việc giảng dạy kiến thức, mà còn là người truyền cảm hứng sống khỏe, sống có trách nhiệm cho học sinh.
“Tôi kỳ vọng các em hiểu rằng, nói không với thuốc lá không phải chỉ vì bản thân, mà còn là cách để bảo vệ gia đình, bạn bè và cộng đồng” thầy Định chia sẻ.
Còn với cô Lệ, bài giảng là cách để gửi gắm thông điệp: “Vì một thế hệ trẻ khỏe mạnh, không khói thuốc”, lời nhắn không chỉ dành cho học sinh, mà còn dành cho tất cả phụ huynh, thầy cô, mọi người trong xã hội.
Bài giảng phòng chống tác hại thuốc lá không chỉ dừng lại trong lớp học. Khi học sinh được khuyến khích sáng tạo poster, video, khẩu hiệu và chia sẻ lên mạng xã hội hoặc trong các buổi sinh hoạt lớp, đội, chi đoàn… thì những kiến thức ấy sẽ lan tỏa dần ra cộng đồng. Từng thông điệp nhỏ, từng hành động tuy đơn giản nhưng lại có tác động lớn trong việc thay đổi nhận thức xã hội về vấn đề hút thuốc lá.
Cuộc thi thiết kế bài giảng về phòng, chống tác hại của thuốc lá chính là cơ hội để giáo viên trên cả nước thể hiện tinh thần đổi mới, sáng tạo trong giáo dục. Nhưng trên hết, đó là hành trình thể hiện trách nhiệm với học sinh, với cộng đồng và với tương lai của đất nước.
