Điển hình trường hợp bệnh nhi H. P.A (5 tháng tuổi, tp. Vinh) vào viện trong tình trạng ho nhiều, sốt cao, khò khè, thở nhanh kèm sổ mũi, người nhà đã tự đi mua thuốc cho cháu uống nhưng không đỡ nên đã đưa bé đến Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An để kiểm tra.
Tại đây, trẻ được bác sĩ thăm khám và chỉ định làm xét nghiệm nuôi cấy dịch tỵ hầu (dịch mũi họng) mọc vi khuẩn phế cầu, được điều trị theo đúng phác đồ. Nhân trường hợp này, các bác sĩ sẽ cung cấp thông tin liên quan về bệnh để giúp mẹ các có thêm kiến thức hữu ích chăm sóc và bảo vệ bé.
Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) là một loại vi khuẩn Gram dương thuộc chi Streptococcus. Vi khuẩn này trú ngụ ở vùng mũi họng của tất cả những người khỏe mạnh bình thường. Có đến gần 50% trẻ khỏe mạnh mang vi khuẩn phế cầu trong mũi họng, chỉ chờ gây bệnh ngay khi có điều kiện thuận lợi…
Phế cầu gây ra các bệnh phế cầu xâm lấn (viêm màng não, nhiễm trùng huyết, viêm phổi) có tỉ lệ tử vong cao, di chứng nặng nề; và phế cầu không xâm lấn có tần suất mắc cao, ảnh hưởng nặng nề sự phát triển và tương lai của trẻ em.
Viêm phổi đang gây ra mối đe dọa trên toàn cầu cũng là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh xảy ra quanh năm nhưng thường gặp chủ yếu vào mùa đông xuân.
Những trẻ nào dễ mắc viêm phổi do phế cầu?
Có thể gặp ở mọi lứa tuổi
Trẻ đẻ non, suy dinh dưỡng,suy giảm miễn dịch
Trẻ mắc các bệnh mãn tính về gan, tim, phổi, lách
Trẻ có đeo máy trợ thính
Gia đình kinh tế thấp, sống đông đúc, bố mẹ hút thuốc
Phế cầu lây bệnh đường hô hấp như thế nào?
Phế cầu là vi khuẩn cư trú tự nhiên ở họng và đường hô hấp, vì vậy đa số là người lành mang mầm bệnh
Qua đường ho, hắt hơi
Hoặc tiếp xúc gần gũi với người bị nhiễm bệnh.
Dùng chung đồ dùng với người bệnh
Triệu chứng, biến chứng bệnh viêm phổi do phế cầu
Khởi phát thường đột ngột cấp tính với các triệu chứng:
Sốt cao, ớn lạnh
Quấy khóc kích thích
Đau ngực
Ho nhiều, ho có đờm
Thở nhanh, thở gấp hoặc khó thở
Trẻ lớn sốt cao, ho dữ dội, ớn lạnh, đau tức ngực, đau đầu, cứng cổ, đau tai
Điển hình gây viêm phổi thùy, tràn dịch màng phổi. Viêm phổi do phế cầu thường diễn tiến nhanh có thể dẫn tới suy hô hấp, thở máy và nguy cơ đe dọa tính mạng trẻ, nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời sẽ để lại nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.
Biến chứng tại chỗ: Tràn dịch màng phổi; Tràn dịch màng ngoài tim.
Biến chứng xa: Viêm màng não; Viêm khớp nhiễm khuẩn; Viêm nội nhãn; Viêm phúc mạc; Mù, điếc, liệt; Nhiễm khuẩn thần kinh.
Chẩn đoán viêm phổi do phế cầu thường dựa vào biểu hiện lâm sàng, xquang điển hình, cấy dịch tỵ hầu có kết quả vi khuẩn phế cầu và kháng sinh đồ nhạy kháng sinh để điều trị bệnh. Tuy nhiên, điều đáng nói, viêm phổi do phế cầu không những tiến triển nhanh, biến chứng nặng nề, tiến triển phức tạp mà ngày nay Phế cầu đã kháng rất nhiều loại kháng sinh gây khó khăn cho quá trình điều trị.Vì vậy việc phòng ngừa tránh mắc phải phế cầu là điều rất quan trọng.
Biện pháp nào để phòng ngừa mắc phế cầu?
Cho trẻ bú đầy đủ bằng sữa mẹ
Môi trường sống lành mạnh, tránh khói bụi, thuốc lá
Rửa tay thường xuyên với nước ấm, xà bông.
Tránh tiếp xúc với những người bị bệnh.
Thực hiện chế độ dinh dưỡng lành
Giữ trẻ tránh tiếp xúc những người bị cảm lạnh hoặc cúm
Dạy trẻ lớn che mũi hắt hơi, ho.
Tiêm vắc xin đầy đủ: trong đó tiêm phòng vắc xin Phế cầu là biện pháp phòng ngừa sớm và tốt cho trẻ, giảm triệu chứng khi trẻ nhiễm phế cầu. Tiêm phòng vắc xin phế cầu đã được đưa vào lịch tiêm chủng mở rộng.Hiện Việt Nam đang có 2 loại vắc xin phòng bệnh phế cầu là vắc xin Synflorix (Bỉ) dành cho trẻ từ 6 tuần tuổi đến 5 tuổi và vắc xin Prevenar 13 (Bỉ) dành cho trẻ từ 6 tuần tuổi và người lớn với nhiều phác đồ khác nhau tùy theo độ tuổi.
Khi trẻ xuất hiện các triệu chứng trên cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế uy tín để được các bác sĩ thăm khám, điều trị kịp thời giúp trẻ phòng tránh các biến chứng của bệnh.
