Khi nguồn lực xã hội đổ dồn vào chùa
Vài ngày qua, dư luận dậy sóng về câu chuyện chùa Ba Vàng (Uông Bí, Quảng Ninh) tổ chức tuyên truyền “vong báo oán”, trục vong, gọi hồn… mỗi năm thu cả trăm tỷ đồng. Thế nhưng giữa “tâm bão” ông Nguyễn Mạnh Hà, Chủ tịch UBND TP Uông Bí cho biết: “Chúng tôi không thể biết được. Chùa Ba Vàng xây dựng hoành tráng với kinh phí bao nhiêu, họ không báo cáo chính quyền địa phương. Toàn bộ việc sử dụng đất, xây dựng… theo quy định, chính quyền địa phương không thu khoản thuế nào. Nguồn tiền đổ vào chùa gồm các khoản như: Công đức, cúng dường, giọt dầu… những điều này chỉ những người trong chùa mới biết. Tóm lại, ngân sách địa phương không thu được bất cứ khoản thuế, phí nào từ chùa Ba Vàng”.
Sau quá trình dài điều tra về hoạt động truyền bá “vong báo oán” trong đó nếu một người muốn được “giải nghiệp” phải đóng góp vào chùa số tiền từ vài triệu đến vài chục triệu đồng, Báo Lao Động đưa ra con số ước lượng ngôi chùa này có nguồn thu cả trăm tỷ đồng. Nói về vấn đề này, ông Nguyễn Mạnh Hà cho biết: “Người ta đã có ý định che giấu từ đầu nên có hệ thống, kiểm soát, khám túi, khám người, cảnh giới như thế nên nếu không có phóng sự điều tra thì mình cũng khó mà biết được. Đây là cơ hội để làm trong sạch lại hoạt động tại chùa Ba Vàng. Khi mà nguồn lực kinh tế đổ dồn vào chùa thì chỉ đem lại một thứ duy nhất là các công trình thật lớn. Nguồn lực đổ dồn vào xây chùa thì vô hình trung những lĩnh vực kinh tế khác sẽ mất cơ hội”.
Trong khi đó, trong buổi thuyết giảng giữa hàng trăm phật tử tại chùa Ba Vàng sau “bão dư luận” mới đây, Đại đức Thích Trúc Thái Minh, trụ trì chùa Ba Vàng đặt ra hàng loạt câu hỏi như không cần câu trả lời về mình, như: “Thầy có tham ô, tham nhũng gì không? Thầy có tư túi gì cho riêng mình không? Hay là thầy chỉ một mực chăm lo cho Tam Bảo?”. Mỗi khi vị trụ trì này nói ra những lời như trên đều kèm theo tiếng vỗ tay rào rào của tăng ni, phật tử trong chùa. Điều đó dường như không ăn nhập như với chiếc ghế sư trụ trì ngồi được thiết kế như “ngai vàng”, khi trụ trì xuất hiện, thuyết giảng rồi ra về đều có lễ rước như rước vua chúa ngày xưa; “bộ máy truyền thông” nhà chùa được trang bị những thiết bị, phương tiện quay phim, chụp ảnh không thua gì một đài truyền hình. Vậy, tiền ở đâu ra?
Lấn chiếm đất rừng xây chùa
Đại diện UBND TP Uông Bí cung cấp cho chúng tôi một loạt văn bản xử lý các vi phạm về việc chiếm đất rừng, đắp đập ngăn dòng nước của chùa Ba Vàng.
Trong năm 2018, UBND TP Uông Bí có một loạt văn bản liên quan tới việc chùa Ba Vàng ký hợp đồng nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất rừng với 3 hộ dân với tổng diện tích chuyển nhượng là 11,8ha. Tuy vậy, sau đó chùa Ba Vàng đã dừng việc ký hợp đồng này.
Cũng trong các năm 2017-2018, UBND TP Uông Bí có hàng loạt văn bản liên quan tới việc xử lý tình trạng chùa Ba Vàng đắp, gia cố nhiều con đập, ngăn dòng chảy để nước suối đổ về chùa. Qua kiểm tra, chùa Ba Vàng cung cấp 1 hợp đồng với 1 hộ dân chuyển nhượng cho chùa với tổng diện tích 14,3ha rừng. Liên quan tới vấn đề này UBND TP Uông Bí đã ban hành Văn bản ngày 4/6/2018 “về việc kiểm điểm trong công tác quản lý rừng, đất rừng và san gạt, đắp đập chứa nước tại khu vực thượng nguồn suối Lựng Xanh”.
Theo đó, hàng loạt cơ quan như: UBND xã, Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Uông Bí, Hạt Kiểm lâm Uông Bí… bị kiểm điểm vì để chùa Ba Vàng tự ý san, gạt làm đường, đắp đập chứa nước trên khu vực thượng nguồn suối Lựng Xanh và nhận chuyển nhượng trái phép đất lâm nghiệp. Từ đó tới nay, việc xử lý dường như chỉ trên giấy tờ. Thực tế, hình ảnh từ vệ tinh năm 2006 cho thấy, chùa Ba Vàng chỉ là một chấm xanh khiêm nhường giữa núi rừng bạt ngàn của TP Uông Bí, Quảng Ninh. Nhưng đến nay, nơi đây đã biến thành một ngôi chùa nguy nga, rộng hàng chục nghìn m2.
