Trong đó, đặc biệt là các điểm trường lẻ ở các thôn, bản vùng cao của các trường mầm non, tiểu học cũng sạch, xanh, đẹp không kém gì điểm trường chính. Nhờ sự đầu tư đúng hướng và sự nỗ lực của ngành, trên một địa bàn với đầy đủ các khó khăn đặc thù của vùng cao, GD Si Ma Cai đang có sự chuyển mình đáng ghi nhận, không chỉ đối với riêng tỉnh Lào Cai.
Bất ngờ điểm lẻ
Đã vào tháng 4, nhưng tiết trời Si Ma Cai vẫn lạnh như mùa đông với những cơn mưa cùng sương mù bao phủ khắp núi rừng. Đường vào phân hiệu Nàng Cảng 1, thuộc Trường Mầm non và Trường Tiểu học Lử Thẩn chỉ 6 km chủ yếu là đường đá cấp phối, nhiều đoạn trơn trượt, khiến những chiếc xe máy nhao lên lượn xuống vất vả cả buổi mới đưa chúng tôi tới nơi. Cứ ngỡ trường học ở nơi vùng cao heo hút, xa xôi như thế thì cơ sở vật chất và mọi điều kiện phải khó khăn nhiều lắm, nhưng ngay từ khi đặt chân tới điểm trường Nàng Cảng 1, chúng tôi không khỏi bất ngờ.
Điểm trường có hai dãy nhà xây cấp 4, một dãy của Trường Mầm non, còn một dãy của Trường Tiểu học Lử Thẩn. Từ cổng vào đến sân trường đều được đổ bê tông sạch sẽ, xung quanh khuôn viên điểm trường là hàng rào lưới thép B40. Điểm trường có rất nhiều hoa và rau xanh, trên tường là những bức tranh ngộ nghĩnh đẹp như một khu vườn cổ tích. Điều đặc biệt là nhiều đồ chơi ngoài trời, chậu hoa… được làm từ những chiếc lốp xe hỏng, chai nước giải khát, gốc cây móc rừng…
Cô Lâm Thị Thu Hiền, giáo viên mầm non chia sẻ: “Phân hiệu Nàng Cảng 1 có 5 lớp học với hơn 60 học sinh cả mầm non và tiểu học. Ở nơi vùng cao khó khăn, các thầy cô giáo đi xin những chiếc lốp xe ô tô, lốp xe máy cũ, vỏ chai nước giải khát mang về sơn màu thật đẹp để làm đồ chơi cho học sinh, làm chậu trồng hoa, cây cảnh, rồi tự vẽ tranh tường cho trường, lớp thêm sạch, đẹp… Các thầy cô giáo cũng tận dụng từng mét vuông đất trống để trồng rau xanh, giúp học sinh có không gian trải nghiệm thực tế, cũng là để cải thiện bữa ăn trưa cho các con”…
Sắp đến giờ tan học, trước cổng trường đã thấy nhiều phụ huynh học sinh là các bà, các chị người Mông đến sớm để chờ đón con. Các cô giáo vui vẻ đưa trẻ trao tận tay phụ huynh, kèm theo những lời dặn dò ân cần…
Hút HS từ cảnh quan xanh, sạch
Rời phân hiệu Nàng Cảng 1, chúng tôi đến thăm Trường Tiểu học số 1 xã Sán Chải. Cảnh quan trường, lớp ở đây cũng sạch, xanh, đẹp như một khu du lịch sinh thái khiến ai vào cũng muốn chụp những kiểu ảnh lưu niệm. Đây là vườn hoa hồng anh với những bông hoa cánh mỏng rung rinh trong sương, kia là vườn hoa cúc Nhật như hàng trăm ông mặt trời bé xinh vàng rực. Phía bên trên trường là vườn rau bắp cải xanh mướt. Ngoài ra, trường còn có khu chuồng trại nuôi ngan, vịt, lợn, chim bồ câu… Hết giờ học, các em HS cất sách vở, rồi thích thú chạy ào ra cùng thầy cô giáo chăm sóc vườn rau, cho đàn lợn, đàn ngan ăn, tiếng cười nói rộn ràng.
Thầy Nguyễn Xuân Chung, Hiệu trưởng nhà trường cho hay ở vùng cao địa hình dốc, diện tích trường cũng có hạn, nên thầy cô giáo có sáng kiến là mượn đất của nhân dân được gần 1.000 m2 để trồng rau xanh, nhờ đó HS bán trú luôn có rau sạch để ăn. Ngoài ra, còn có các sản phẩm từ chăn nuôi gia súc, gia cầm. Trường có 5 điểm trường lẻ thì điểm trường nào cũng có cổng, sân bê tông, hàng rào cây xanh hoặc lưới B40, chủ yếu huy động từ nguồn xã hội hóa.
Trường có 285 HS thì có 119 HS bán trú. Để tạo ra môi trường GD an toàn, thân thiện, nhà trường phối hợp với Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh, Công an xã, tổ chức hoạt động GD giới tính, GD kỹ năng tự bảo vệ bản thân cho HS. Trong lớp học cũng có sáng kiến là thành lập các nhóm HS trong cùng thôn, bản, khu dân cư tự bảo vệ lẫn nhau; giáo viên nắm thông tin, số điện thoại của phụ huynh tuyên truyền cho phụ huynh đưa, đón con đi học an toàn… Việc xây dựng cảnh quan trường lớp sạch, xanh, đẹp đã góp phần quan trọng thu hút đông HS đến trường, từ đó tỷ lệ HS đi học chuyên cần được đảm bảo.
Trên địa bàn huyện Si Ma Cai, phong trào xây dựng các điểm trường đẹp như trường chính được ngành GD – ĐT huyện phát động mấy năm qua đã đem lại hiệu quả rõ rệt. Trao đổi với chúng tôi, bà Vũ Thị Ngân, Trưởng phòng GD&ĐT huyện Si Ma Cai cho biết: Trong 3 năm qua, ngành GD - ĐT Si Ma Cai liên tục phát động các cuộc thi phân hiệu đẹp cấp mầm non và tiểu học, được các trường hưởng ứng tích cực. Qua các cuộc thi đó, các thầy cô giáo phát huy sự sáng tạo trong xây dựng cảnh quan trường, lớp; đồng thời cũng huy động được sự chung tay ủng hộ, đóng góp tích cực của các bậc phụ huynh, các cơ quan, đoàn thể.
Hiện nay, huyện Si Ma Cai có 143 điểm trường mầm non, tiểu học (33 điểm trường chính và 110 điểm trường lẻ), trong đó trên 70% các điểm trường lẻ đã có cổng trường, sân bê tông, hàng rào, cảnh quan sạch, xanh, đẹp, an toàn, thân thiện. Một số xã có nhiều điểm trường đẹp như: Si Ma Cai, Lử Thẩn, Sín Chéng, Mản Thẩn, Nàn Sán, Sán Chải…
Tuy nhiên, ngoài các điểm trường đã khang trang, huyện Si Ma Cai vẫn còn gần 30% các điểm trường lẻ cần tiếp tục đầu tư xây dựng để hoàn thiện cơ sở vật chất, trong đó có một số điểm trường rất khó khăn, chưa có sân bê tông, tường rào. Trong thời gian tới, ngành GD – ĐT huyện tiếp tục đẩy mạnh phong trào xây dựng cảnh quan trường lớp, huy động sự ủng hộ của toàn xã hội để tháo gỡ khó khăn cho các điểm trường này, tạo ra môi trường GD tốt nhất cho HS vùng cao.
