Gần một năm sau vụ mất tích của 43 sinh viên Trường sư phạm Ayotzinapa ở Mexico, ngày 6/9, Ủy ban Nhân quyền liên Mỹ đã công bố báo cáo điều tra, trong đó bác bỏ kết luận chính thức của giới chức tư pháp Mexico về vụ việc. Điều này mở ra một giả thiết mới đối với vụ án liên quan đến sự mất tích bí ẩn của 43 sinh viên từng gây chấn động quốc gia Bắc Trung Mỹ này.
Trong bản báo cáo dài gần 500 trang, các điều tra viên quốc tế độc lập thuộc Ủy ban Nhân quyền liên Mỹ khẳng định, không có bằng chứng cho thấy các nạn nhân bị hỏa thiêu như kết luận của nhà chức trách Mexico.
 |
| Thân nhân các sinh viên mất tích đến dự buổi báo cáo của Ủy ban Nhân quyền liên Mỹ ngày 6/9. (Ảnh: news.cn). |
Cụ thể, phải cần tới 60 giờ đồng hồ, hơn 30 tấn gỗ, 13 tấn lốp xe và 13 tấn dầu diesel mới có thể thiêu hủy toàn bộ 43 thi thể nạn nhân, trong khi tại hiện trường chỉ cho thấy bằng chứng về một đám cháy nhỏ. Với lập luận này, các chuyên gia hối thúc giới chức Mexico tiếp tục tìm kiếm tung tích các nạn nhân.
Nhà điều tra Francisco Cox cho biết: “Cần phải có ngọn lửa cao 7m thì mới có thể đốt cháy tất cả nhưng trên hiện trường vẫn còn một số đồ nhựa tồn tại. Khu vực này khá khô do đó cần phải có một đám cháy lớn để có thể đốt cháy toàn bộ khu vực. Với những lý do trên thì nhóm chuyên gia cho rằng, các nạn nhân không bị thiêu chết tại bãi đất tại Cocula”.
Các nhà điều tra kêu gọi Chính phủ Mexico mở cuộc điều tra về mọi hoạt động của cảnh sát liên bang và quân đội nước này trong hai đêm 26-27/9 năm ngoái, thời điểm được cho là diễn ra vụ thiêu xác tại khu bãi rác ở thành phố Cocula.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng đề xuất các công tố viên mở hướng điều tra mới để xác định liệu các sinh viên bị tấn công rồi bị bắt đưa lên chiếc xe buýt của băng nhóm tội phạm ma túy, hay họ tình cờ đi trên chiếc xe này ngay từ đầu.
Nhà điều tra Carlos Beristain nói: “Chúng ta nên xem xét xem đây có phải một giả thuyết đáng tin cậy hay không và cần phải tìm hiểu tận gốc về động cơ của vụ tấn công này có liên quan đến việc các sinh viên lên chiếc xe buýt đó hay không”.
Trong một phản ứng đối với báo cáo của Ủy ban Nhân quyền liên Mỹ, Tổng chưởng lý Mexico Arely Gomez tuyên bố, Mexico tôn trọng phát hiện này của các nhà điều tra và sẵn sàng hợp tác để giải quyết vụ án: "Về vụ án đốt xác tại Cocula, tôi đã chỉ thị các chuyên gia thực hiện một cuộc điều tra ở cấp cao nhất có thể. Tôi cũng muốn thông báo rằng, chính phủ Mexico cũng gia hạn thêm thời gian để các nhà điều tra quốc tế có những kết luận đối với những phát hiện này của họ”.
Trong khi đó, Tổng thống Mexico Penã Nieto đã cảm ơn bản báo cáo của Ủy ban Nhân quyền liên Mỹ và cho biết chính phủ sẽ xem xét kết quả điều tra của các nhà điều tra quốc tế; đồng thời kết hợp sử dụng trong các cuộc điều tra của nước này.
Hồi cuối năm ngoái, Văn phòng Tổng chưởng lý Mexico kết luận cảnh sát đã bắt giữ số sinh viên trên sau khi tấn công đoàn xe của họ và giao họ cho nhóm tội phạm Guerreros Unidos, sau đó họ bị đưa về khu bãi rác ở Cocula và tất cả bị giết tại đây. Thi thể các nạn nhân đã bị thiêu bằng lốp xe ô tô, rác thải, than củi... để phi tang. Nhóm tội phạm này sau đó quay trở lại hiện trường và dồn tro cốt vào túi để thả xuống sông San Juan .
Các sinh viên nói trên mất tích từ đêm 26/9/2014, sau khi đoàn xe chở họ bị cảnh sát có liên quan đến các băng nhóm tội phạm tấn công ở thành phố Iguala, khiến 6 người thiệt mạng và 25 người bị thương. Nhiều thông tin cho rằng vụ mất tích trên có sự dính líu của các quan chức địa phương thoái hóa.
Cảnh sát đặc nhiệm Mexico đã bắt giữ hai vợ chồng cựu thị trưởng thành phố Iguala, bang Guerrero, do tình nghi có liên quan. Vụ việc này đã châm ngòi cho hàng loạt cuộc biểu tình lớn tại nhiều thành phố lớn ở Mexico, đặc biệt tại bang Guerrero. Thân nhân của 43 sinh viên nói trên đã tuần hành tại nhiều nơi đồng thời phản đối cách giải thích của các nhà chức trách về vụ việc này.
