Nếu nói về sự phát triển thể chất, trẻ cần cả năm để có thể chuyển từ việc chỉ nằm một chỗ vùng vẫy đến việc lẫy, bò, tập đứng, tập đi và thậm chí là chạy nhảy. Nhưng khi nói đến sự phát triển của trí tuệ thì lại rất khác.
Trí não của trẻ bắt đầu phát triển từ khi chúng còn ở trong bụng mẹ và tiếp tục quá trình này sau khi được sinh ra. Bộ não của trẻsơ sinh có thêm 250.000 tế bào thần kinh mỗi phút, tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong vài năm đầu đời và tăng gấp đôi kích cỡ khi trẻ được 1 tuổi.
Trong giai đoạn từ 1 đến 3 tuổi, bộ não của trẻ phát triển nhanh hơn bất kỳ thời điểm nào khác trong cuộc đời. Và còn rất nhiều điều tuyệt vời và thú vị về sự phát triển của não bộ của một đứa trẻ mà bố mẹ nhất định phải biết:
1. Trẻ em được sinh ra với cả một ngân hàng bộ nhớ
Bộ não của trẻ sơ sinh đã phát triển được 40% so với khi trưởng thành.
Bộ não của trẻ mới sinh đã phát triển được 40% so với khi trưởng thành. Đó là lý do giải thích tại sao ngay sau khi sinh, bé đã có thể phân biệt được giọng của mẹ và các âm thanh hay các bài hát mà bé đã được nghe khi còn trong bụng mẹ. Bộ não của trẻ tiếp tục phát triển và khi được 6 tuần tuổi bé đã biết bụng đói nghĩa là lúc phải được cho bú, cho ăn.
Và khi 4 tháng tuổi, bé đã bắt đầu nhận diện được các khuôn mặt cũng như đã có thể đưa ra quyết định xem thích hay không thích nhìn ai. Hình thành và rèn luyện các thói quen chính là một cách hoàn hảo để trau dồi và thúc đẩy phát triển trí nhớ cho trẻ vì nó giúp trẻ kích hoạt trí nhớ của mình để biết việc gì sẽ xảy ra tiếp theo.
2. Bé có một bộ não siêu linh hoạt
Với tốc độ phát triển siêu nhanh của não bộ, trẻ em có thể hấp thụ mọi thứ xung quanh từ cảnh vật, tiếng động, mùi hương hay âm thanh… Điều này giải thích tại sao trẻ dễ bị kích thích và không thể điều chỉnh kịp khi có quá nhiều thứ cùng xảy ra.
Nếu bạn muốn con mình tập trung và một số việc cụ thể như ăn hay ngủ thì tốt nhất là hãy để trẻ ở nơi ít ồn ào và có ánh sáng mờ. Và vì bé bị thu hút bởi mọi thứ xung quanh nên cách duy nhất thực sự hiệu quả để thu hút sự quan tâm chú ý của trẻ là nói với âm lượng cao thấp khác nhau thì tốt hơn là nói theo cách thông thường.
3. Trẻ đã chuẩn bị cho việc nói được từ khi mới 7 tháng tuổi
Bộ não của trẻ thực tế đã chuẩn bị cho việc nói từ khi trẻ mới 7 tháng tuổi.
Nhiều bé phải hơn 1 tuổi mới có thể nói được những từ đầu tiên. Thế nhưng não của chúng thực tế đã chuẩn bị cho việc nói từ rất sớm. Một nghiên cứu của trường đại học Washington, Mỹ đã cho thấy, dù trẻ sơ sinh không thể nói lên ý nghĩ của mình nhưng não bộ của chúng đã cố gắng tìm ra cách để tạo ra những chuyển động thích hợp để tạo ra những gì chúng muốn nói.
4. Con bạn đã sẵn sàng để hấp thụ nhiều hơn một ngôn ngữ
Bộ não của trẻcó khả năng học bất kỳ ngôn ngữ nào khi được tiếp xúc. Việc có thể nói được nhiều ngôn ngữ có ảnh hưởng lâu dài và sâu sắc đến bộ não của trẻ với sự thể hiện mạnh nhất và dễ thấy nhất là sự thông minh, khả năng tập trung và ghi nhớ. Vì vậy, bố mẹ hoàn toàn có thể cho trẻ tiếp xúc với nhiều ngôn ngữ và điều này không hề làm chậm quá trình biết nói của trẻ vì thực tế thì não bộ của chúng rất mạnh mẽ và hoàn toàn có thể thích ứng được với điều đó.
5. Con của bạn sẽ phát triển kỹ năng ngôn ngữ nếu bạn hay nói
Những đứa trẻ mà cha mẹ thường xuyên trò chuyện biết nhiều từ hơn 300 từ so với những đứa trẻ khác cùng độ tuổi.
Thoạt nhìn thì có vẻ rất buồn tẻ khi bạn nói chuyện với một đứa trẻ sơ sinh mà chúng không phản ứng lại nhưng hãy tiếp tục trò chuyện với bé vì nó mang lại rất nhiều lợi ích. Theo một nghiên cứu về sự phát triển não bộ của trẻ em được tiến hành bởi Viện nghiên cứu Marsico, Mỹ, những đứa trẻ mà cha mẹ chúng thường xuyên nói chuyện với chúng thì biết nhiều hơn 300 từ so với những đứa trẻ khác khi chúng được 2 tuổi.
Bên cạnh việc trò chuyện với trẻ, một cách đơn giản khác để tăng cường ngôn ngữ cho trẻ là đọc cho chúng nghe. Viện Marsico cũng khuyến khích bố mẹ đọc sách to cho trẻ nghe vì nó kích thích phát triển trí não của trẻ. Ôm ấp và vuốt ve trẻ cũng là một hành động vô cùng quan trọng giúp giải phóng các hocmon giúp não bộ của chúng phát triển.
6. Con của bạn đang học và hấp thụ mọi thứ xung quanh
Một điều tuyệt vời xảy ra với bộ não của trẻ sơ sinh trong năm đầu đời với 100 tỷ tế bào thần kinh được sinh ra, bắt đầu kết nối với nhau và tạo ra hàng nghìn tỉ khớp thần kinh. Những khớp thần kinh này tạo thành nền tảng cho con bạn hiểu được thế giới xung quanh.
Đây là lúc bộ não của trẻ mạnh nhất trong cuộc đời vì sẽ không có lúc nào nhiều kết nối thần kinh được thực hiện như vậy. Bộ não của thiên tài nhỏ của bạn giống như một miếng bọt biển hấp thụ mọi thứ mà nó tiếp xúc. Không có thời gian nào tốt hơn để dạy trẻ càng nhiều điều và nhiều trải nghiệm càng tốt. Hãy tận dụng khoảng thời gian bé thức để cùng con nói chuyện, hát, đọc và khám phá các đồ vật xung quanh nhé.
7. Bạn càng ôm ấp bé, não bé càng phát triển hơn
Hình ảnh chụp CT bộ não 2 đứa trẻ cùng độ tuổi. Bên trái là não của trẻ được quan tâm, yêu thương và bên phải là não của trẻ bị bỏ mặc, lạm dụng tinh thần hoặc thể chất .
Đừng nghĩ rằng yêu chiều bé quá nhiều sẽ làm hỏng bé vì thực tế hoàn toàn ngược lại. Những cái ôm và những nụ hôn thường xuyên sẽ đảm bảo giúp trẻ tạo ra các kết nối thần kinh mạnh mẽ hơn và cải thiện sức khỏe tổng thể của chúng. Một nghiên cứu của các nhà tâm thần và thần kinh học trẻ em tại Đại học Washington ở St Louis đã tìm thấy một mối quan hệ mạnh mẽ giữa tình yêu của cha mẹ và sự phát triển kích thước não bộ của trẻ em.
Trẻ em sống trong môi trường gia đình giàu tình thương yêu có não bộ lớn hơn và phát triển tốt hơn những đứa trẻ khác cùng độ tuổi. Ôm ấp và vuốt ve con thường xuyên cũng giúp giải phóng các hoóc môn quan trọng giúp não bộ của trẻ phát triển. Vì vậy, mẹ hãy ôm bé thật chặt, đặc biệt là khi bé khó khăn khi ngủ lại hay lần đầu tiên bị cảm lạnh.
8. Trẻ mất nhiều năng lượng để phát triển bộ não
Trẻ sử dụng khoảng 60% năng lượng trao đổi của cơ thể để phát triển bộ não.
Sự phát triển nhanh chóng của não bộ chắc chắn sẽ sử dụng rất nhiều năng lượng của trẻ. Thực tế, khoảng 60% năng lượng trao đổi của trẻ được sử dụng để phát triển trí não. Và điều này trái ngược với người lớn vì người lớn chỉ sử dụng có khoảng 20% năng lượng của cơ thể để cung cấp năng lượng cho não bộ. Điều này giải thích tại sao trẻ sơ sinh cần phải ngủ nhiều trong những năm tháng đầu đời và tại sao giấc ngủ lại quan trọng như vậy đối với thời thơ ấu của trẻ.