Kỳ 2: Mỗi ngày 3 tỷ đồng để “dạo chơi”
(GD&TĐ) - Trong năm 2012, taxi ở Hà Nội đã vận chuyển được hơn 100 triệu lượt hành khách, phục vụ tối đa nhu cầu đi lại của người dân. Taxi cũng góp phần tạo công ăn việc làm cho gần 30.000 lao động và đóng thuế cho ngân sách hàng trăm tỉ đồng. Tuy nhiên, taxi cũng được cho là một trong những nguyên nhân gây ùn tắc giao thông, quản lý bị buông lỏng, thu nhập của người lái taxi ngày càng đi xuống… đang là những bài toán đặt ra cho nhà quản lý.
Lãng phí khủng khiếp
Hiện tại, cả Hà Nội có 32 điểm đỗ, trung bình mỗi điểm phục vụ được cho 4 xe. Tức là số lượng xe có thể vào, quay vòng trong điểm đỗ mới chỉ được hơn 120 xe. Việc thiếu điểm đỗ xe đã khiến cho hầu hết các xe taxi phải chạy lòng vòng liên tục trên đường phố, và đó cũng là để “bắt khách”. Đa số vi phạm của taxi là dừng đỗ không đúng quy định, điều này cũng trùng khớp với kết quả kiểm tra, xử phạt của các lực lượng CSGT, TTGT trong thời gian qua, có tới 80 - 90% xe taxi bị phạt do lỗi sai về điểm đỗ…
Theo thống kê của Hiệp hội taxi Hà Nội, trên địa bàn Hà Nội hiện có 116 hãng taxi đang hoạt động, với tổng số gần 17.000 xe taxi các loại, còn các tài xế taxi thì tính toán: Trung bình mỗi ca xe chạy khoảng 200km, trong đó có tới 50% là xe “rỗng” (không có khách). Mỗi ngày, mỗi xe “dạo chơi” khoảng 100 km, nếu tính rẻ là hết 7 lít xăng, với 17.000 xe thì đã tiêu tốn khoảng 3 tỷ đồng tiền xăng một ngày, nếu tính cả năm con số này sẽ là hơn 1.000 tỷ đồng.
Có thể nói đây là một lãng phí xã hội lớn hiện nay, đó là còn chưa kể đến sự tham gia giao thông của lượng xe taxi này đã góp phần “tích cực” cho tình trạng ùn tắc giao thông đang ngày càng trầm trọng trong khu vực nội đô. Mới đây, Sở GTVT Hà Nội đã trình UBND thành phố phương án “quy hoạch hệ thống đỗ xe taxi trên địa bàn thành phố” và đã nhận được sự đồng ý về chủ trương, theo đó sẽ xây dựng 66 điểm đỗ taxi, tổng diện tích khoảng 10.350 m2 tại 10 quận, huyện đáp ứng nhu cầu điểm đỗ cho khoảng 700 xe taxi. Tuy nhiên, trong khi chờ đợi quy hoạch điểm đỗ, thì các xe taxi vẫn tiếp tục “dạo chơi” … như bình thường.
Quá tải taxi dẫn đến tình trạng luồn lỏi, tranh giành khách giữa phố đông |
16 xe taxi trên 1km đường
Nếu như trước kia khách hàng thường sử dụng điện thoại để gọi taxi, thì nay phần lớn họ đứng ngay trên vỉa hè để vẫy taxi, cho tiện lợi. Thống kê của Viện Chiến lược và Phát triển GTVT công bố vào năm 2012, cho biết mỗi kilômet đường đô thị của Hà Nội đang "cõng" 16 xe taxi. Con số này cho thấy mật độ dày đặc của taxi trên đường phố Hà Nội hiện nay. Có vẻ như với taxi hiện nay cung đã vượt quá cầu, khiến cho sự cạnh tranh về giá thành trở nên khốc liệt, khiến cho thu nhập của một bộ phận lớn người lái xe taxi đi xuống, kéo theo những hệ lụy là nạn “chặt chém”, tranh giành khách hàng, gian lận cước phí…
Không chỉ có vậy, đi taxi ở một số trường hợp còn rẻ hơn đi xe ôm. Qua kiểm chứng nếu đi một đoạn đường từ 1km trở xuống, thì đi taxi chỉ mất 12 -14 nghìn đồng, còn với các bác xe ôm thì không thể dưới 15 nghìn đồng cho quãng đường đó. Đây cũng chính là lý do có khá nhiều tài xế taxi từ chối vận chuyển khách ở cự ly quá gần. Kể cả với quãng đường xa hơn nếu đi taxi từ 2 người trở lên thì vẫn rẻ hơn đi xe ôm… Một số ý kiến cho rằng giá cước vận tải taxi nên theo giá xăng ở km đầu tiên. Tuy nhiên, đối mặt với sự cạnh tranh hiện nay, có lẽ chẳng hãng xe nào dám mạo hiểm như vậy.
Vẫn biết cần tạo môi trường công bằng trong lĩnh vực kinh doanh, song xét về mặt quản lý đô thị thì ngoài việc nhanh chóng quy hoạch điểm đỗ, cần có sự điều chỉnh hợp lý hơn về mật độ xe taxi đang lưu hành; điều chỉnh về giá cước vận tải... Đã rất cấp bách để có một sự điều hành chung để giảm thiểu vấn đề xe “rỗng”, từ đó tiết kiệm chi phí xã hội, đảm bảo việc làm, thu nhập cho một bộ phận lớn người lái taxi hiện nay sao cho họ có thể yên tâm sống được bằng nghề.
Anh Quang