Đánh mất cảm giác “năng suất”
Trong một loạt các nghiên cứu, các nhà khoa học đã phát hiện việc có quá ít hoặc quá nhiều thời gian rảnh rỗi đều làm cạn kiệt hạnh phúc của mọi người.
Không có gì ngạc nhiên khi cảm thấy thường xuyên bị thúc ép về thời gian và căng thẳng đi kèm có thể ảnh hưởng đến hạnh phúc. Nhiều nghiên cứu đã ghi nhận điều này.
Nhà nghiên cứu Marissa Sharif, phó giáo sư tại Đại học Pennsylvania ở Philadelphia, cho biết những phát hiện mới làm nổi bật mặt trái của sự rảnh rỗi.
Quá nhiều thời gian rảnh rỗi có thể làm giảm hạnh phúc vì mọi người cảm thấy họ không tạo ra năng suất.
Sự bận rộn đã trở thành một thứ gì đó giống như “biểu tượng địa vị” trong xã hội ngày nay - một dấu hiệu cho thấy tầm quan trọng của một người.
Tuy nhiên, cảm giác “năng suất” còn có ý nghĩa to lớn hơn cả sự bận rộn. Nó gắn liền với ý thức về mục đích trong cuộc sống của chúng ta. Sharif cho biết: “Đó là điều có thể thiếu khi chúng ta có quá nhiều thời gian rảnh rỗi.”
Quá nhiều thời gian rảnh rỗi có thể làm giảm hạnh phúc vì mọi người cảm thấy họ không tạo ra năng suất.
Sự bận rộn đã trở thành một thứ gì đó giống như “biểu tượng địa vị” trong xã hội ngày nay - một dấu hiệu cho thấy tầm quan trọng của một người.
Tuy nhiên, cảm giác “năng suất” còn có ý nghĩa to lớn hơn cả sự bận rộn. Nó gắn liền với ý thức về mục đích trong cuộc sống của chúng ta. Sharif cho biết: “Đó là điều có thể thiếu khi chúng ta có quá nhiều thời gian rảnh rỗi.”
Nghiên cứu mới, được công bố vào ngày 9 tháng 9 năm 2024 trên Tạp chí Tâm lý học Xã hội và Nhân cách, liên quan đến một số tập dữ liệu. Đầu tiên, các nhà nghiên cứu đã sử dụng hai cuộc khảo sát để hỏi người Mỹ về cách sử dụng thời gian và mức độ hạnh phúc chủ quan của họ.
Trong một cuộc khảo sát, trong số hơn 13.600 người lớn đang đi làm, những người có ít thời gian rảnh rỗi nhất - khoảng một giờ mỗi ngày - có xu hướng đánh giá thấp hơn về mức độ hài lòng trong cuộc sống của họ.
Cuộc khảo sát thứ hai cũng phát hiện ra điều tương tự, cho rằng có nhiều thời gian rảnh rỗi cũng không tốt.
Cuộc khảo sát bao gồm hơn 21.700 người Mỹ có việc làm và thất nghiệp. Trong khi việc thiếu thời gian rảnh rỗi có liên quan đến mức độ hạnh phúc thấp hơn, thì lợi ích của thời gian rảnh rỗi dường như dừng lại ở mức hai giờ một ngày, nghĩa là có nhiều thời gian rảnh rỗi hơn không khiến mọi người hạnh phúc hơn.
Khi bạn có hơn năm giờ rảnh rỗi mỗi ngày, hạnh phúc bắt đầu giảm xuống

Nhóm nghiên cứu của Sharif phát hiện những người có nhiều thời gian rảnh rỗi ít hạnh phúc hơn, không phải vì họ thất nghiệp hay đã nghỉ hưu, hay vì họ chưa kết hôn hoặc không có con.
Tuy nhiên, vẫn còn câu hỏi về cách mọi người sử dụng thời gian rảnh rỗi của mình. Vì vậy, nhóm của Sharif muốn xem liệu việc dành thời gian rảnh rỗi một cách hiệu quả có khác với việc không làm gì hay không.
Các nhà nghiên cứu đã tiến hành một thí nghiệm trong đó những người tham gia tưởng tượng rằng họ có một lượng thời gian rảnh vừa phải (3,5 giờ) hoặc rất nhiều thời gian rảnh (7 giờ) mỗi ngày. Họ cũng tưởng tượng rằng họ sẽ dành thời gian đó một cách hiệu quả (như dành cho sở thích, tập thể dục hoặc chơi với con cái) hoặc không hiệu quả (như xem TV).
Nhìn chung, những người tham gia nghĩ rằng hạnh phúc của họ sẽ giảm đi nếu họ có nhiều thời gian rảnh, nhưng chỉ khi đó là thời gian không hiệu quả.
Tuy nhiên, James Maddux, một nhà nghiên cứu không tham gia vào nghiên cứu này, cho biết rất khó để chuyển những bài tập mô phỏng như vậy thành cuộc sống thực.
“Đó là vì các nghiên cứu trước đây đã phát hiện ra một sự thật phũ phàng: Con người rất tệ trong việc dự đoán điều gì sẽ khiến họ hạnh phúc”, Maddux, một học giả cao cấp tại Trung tâm Phát triển Hạnh phúc tại Đại học George Mason ở Fairfax, Virginia, nói.
Theo Maddux, thời gian rảnh rỗi có hiệu quả sẽ khác với thời gian không có định hướng. Ông chỉ ra nghiên cứu về khái niệm “dòng chảy”, nơi mọi người hoàn toàn tập trung vào những gì họ đang làm.
Những nghiên cứu đó cho thấy mọi người có xu hướng vui vẻ hơn khi họ đang làm việc và tập trung hoàn toàn vào nhiệm vụ trước mắt, so với một ngày nghỉ không có mục đích.
Tất nhiên, con người rất đa dạng. Một số người phát triển mạnh trong công việc và không muốn đổi lấy thời gian rảnh rỗi. Những người khác có thể cần cân nhắc xem họ có thể làm việc ít hơn - và có thể kiếm ít tiền hơn - nhưng có nhiều thời gian hơn cho bản thân và gia đình hay không.
Theo Maddux, không có định nghĩa chung nào về “năng suất”. Đọc một cuốn sách hay có thể vô ích đối với một số người, trong khi những người khác lại đánh giá cao sự kích thích về mặt tinh thần do sách mang lại.
Do đó, những phát hiện của các nghiên cứu không thể đưa ra “đơn thuốc” phù hợp cho lượng thời gian rảnh rỗi của mỗi người.