Mới đây, Công an TP Hà Nội bắt giữ một người đang vận chuyển các gói lá cây khô cắt nhỏ đang trên đường giao cho khách. Công an thu giữ tang vật, đem đi giám định cho kết quả các gói lá khô trên có thành phần AMB.
Mới cập nhật nhưng đã “lỗi thời”
Trước đó, Công an tỉnh Tuyên Quang cũng bắt giữ một người, thu giữ các gói nhỏ lá cây xay vụn. Kết quả giám định phát hiện có chất AMB-Fubinaca.
Cục CSĐT tội phạm về ma túy (C47, Bộ Công an) cho biết AMB và AMB-Fubinaca là những chất mới trong nhóm cần sa tổng hợp, có tác dụng gây ảo giác tương tự Delte 9-TDC (là hoạt chất chính trong cần sa).
Tuy nhiên, hai chất trên chưa có trong danh mục các chất ma túy và tiền chất do Chính phủ ban hành cũng như chưa có trong danh mục các điều ước quốc tế về ma túy mà Việt Nam tham gia nên gây rất nhiều khó khăn cho công tác xử lý.
Ngoài những chất ma túy chưa có trong danh mục nêu trên, công an cũng phát hiện các loại ma túy tổng hợp (MTTH) mới với đủ chủng loại, mẫu mã, thành phần dạng viên nén, bột, tinh thể, dạng nước, thảo mộc xay vụn…
Thượng tá Bùi Đức Thiêm, Phó Trưởng phòng Đấu tranh với tội phạm MTTH và tiền chất (Cục C47), cho biết MTTH được sản xuất ra từ các loại tiền chất. Mỗi loại tiền chất tương ứng lại có thể điều chế ra một chất MTTH mới.
Tội phạm có thể tổng hợp một hoặc nhiều loại tiền chất khác nhau để cho ra các loại ma túy mới, thậm chí cũng các loại tiền chất đó nhưng pha trộn tỉ lệ khác nhau cũng cho ra các loại ma túy khác nhau. Do vậy MTTH mới sẽ xuất hiện ngày càng nhiều và rất khó kiểm soát.
“Nghị định 126/2015 của Chính phủ về danh mục các chất ma túy và tiền chất đã bổ sung một số chất nhưng vừa bổ sung đã lạc hậu vì sau đó đã xuất hiện một số chất ma túy và tiền chất mới”, ông Thiêm nói.
Lo ngại gia tăng sản xuất MTTH trong nước
Theo C47, MTTH đã và đang trở thành hiểm họa và đến nay vẫn chưa có phác đồ điều trị triệt để cho người sử dụng MTTH.
“Những người sử dụng ma túy truyền thống đang chuyển dần sang MTTH. Công an tăng cường ngăn ma túy thẩm lậu vào Việt Nam nên tội phạm đang tìm cách sản xuất MTTH trong nước để cung cấp cho người nghiện. Công tác quản lý tiền chất ở dạng hợp chất chưa chặt”, ông nói.
Theo ông Thiêm, các cơ quan quản lý tiền chất ở giai đoạn phân phối làm chưa tốt, các cửa hàng mua bán tân dược chỉ làm phiếu mà không biết nguồn thuốc đi đâu về đâu. “Các đối tượng sản xuất ma túy đi mua rồi gom lại để sản xuất ma túy. Thậm chí họ mua cả thuốc đã hết hạn sử dụng mang về chưng cất ra tiền chất để sản xuất MTTH”, ông Thiêm nói.
Ông cho hay tiền chất thông thường để sản xuất ma túy thì có đầy ở phố Hàng Hòm (Hà Nội) hay chợ Kim Biên (TPHCM), còn tiền chất nguy cơ cao thì chúng tìm đủ mọi cách, thậm chí mua ở nước ngoài về bằng con đường phi pháp.
Thường xuyên bổ sung, cập nhật
Theo quy định của công ước quốc tế và pháp luật Việt Nam, một chất trở thành chất ma túy phải đưa vào danh mục Chính phủ quản lý. Trong khi một số chất MTTH mới xuất hiện ở Việt Nam chưa có trong danh mục.
Hiện C47 đang phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm định chất nào là ma túy để sớm báo cáo Chính phủ đưa vào danh mục để quản lý; chất nào có thể bị lợi dụng để sản xuất MTTH để kiểm soát chặt hơn.
“Chúng tôi cũng thông báo đến các đơn vị, trong quá trình phát hiện các chất ma túy mới thì có thông tin, báo cáo kịp thời để đưa vào danh mục. Việc tẩm ướp các chất cần sa tổng hợp vào thảo mộc, cỏ khô mang bán trên thị trường đang lan rộng.
C47 đã có văn bản tham mưu cho Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an kiến nghị với Chính phủ bổ sung các chất mới trong nhóm cần sa tổng hợp để xử lý”, một lãnh đạo C47 cho biết.
Theo C47, trong 5 năm qua, cơ quan CSĐT tội phạm về ma túy toàn quốc đã phát hiện, bắt giữ gần 80.000 vụ liên quan đến ma túy, thu giữ hơn hai tấn MTTH.
Số lượng MTTH thu giữ năm sau luôn cao hơn năm trước, đặc biệt Hà Nội và TPHCM lượng MTTH tăng 50%. Riêng 6 tháng đầu năm 2017, thu giữ 759 kg và 436.115 viên MTTH, hơn 251 kg cần sa.
