Tuy nhiên, rất nhiều người chưa hiểu rõ cách sử dụng, dẫn đến dùng sai, thậm chí có trường hợp nhập viện vì ngộ độc.
Tưởng con bị... ma ám
Bệnh nhân vẫn còn suy nghĩ, miếng dán luôn an toàn, đối tượng nào sử dụng cũng được. Đặc biệt, phụ huynh vẫn còn thờ ơ trong việc cho con sử dụng miếng dán dẫn đến không ít trường hợp ngộ độc đáng tiếc. Tuy nhiên, ngay cả khi con ngộ độc, nhiều phụ huynh vẫn không phát hiện, cho rằng con bị... ma ám do có những hành vi lạ kỳ.
Cách đây không lâu, chị K.T chia sẻ lên facebook rằng đã thở phào nhẹ nhõm vì gia đình vừa trải qua một biến cố liên quan đến sức khỏe của con gái 6 tuổi. Theo chị K.T khi đưa con về quê, chồng chị đã mua một miếng dán say tàu xe dán vào cho con.
Do chỉ mua một miếng nên chồng chị không nhận được tờ hướng dẫn sử dụng và cũng không được người bán căn dặn gì thêm. Chị T. bắt đầu dán cho con lúc 6h sáng, khoảng 11 giờ khi con đi chơi về thì thấy mặt ửng đỏ, tưởng con bị say nắng nên bắt con nghỉ ngơi.
Trong chuyến đi hôm đó, con chị ngủ rất ngon và không bị nôn ói. Đến 16 giờ cùng ngày, chị T. thấy con có biểu hiện không bình thường: miệng nói nhảm, không nhận rõ vật, đi loạng choạng, bị đâm đầu vào tường và bàn ghế mà không biết, thậm chí không nhận ra được ba mẹ; bé hoạt động lúc nhanh, lúc đờ đẫn.
Cả gia đình cho rằng: bé về quê nên bị... ma ám, đã nghĩ đến phương án mời thầy về cúng. Càng về khuya, bé có biểu hiện nặng hơn, tự cào cấu mặt mũi, la hét, đi lại không ngừng.
Sợ con gây thương tích, hai vợ chồng phải cho con cào cấu mình. Đến 5 giờ sáng, thấy con tỉnh táo hơn nhiều, vợ chồng chị mừng thầm nhưng mấy ngày sau mắt bé vẫn bị mờ, không nhìn rõ mọi vật, trí nhớ chưa phục hồi hoàn toàn.
Đưa con đến bệnh viện, gia đình mới tá hỏa khi bác sĩ cho biết bé bị ngộ độc miếng dán say tàu xe. Do trong miếng dán có thành phần scopolamine 1,5mg/miếng, có tác dụng phụ là liệt cơ mắt, giãn đồng tử, làm mờ mắt khiến mắt không nhìn gần được. Tác dụng phụ sẽ đỡ sau 72 giờ.
Băng dán xuyên da chứa scopolamin
Thuốc dạng băng dán có hai loại cho hai tác dụng
Một là loại dán lên da cho tác dụng tại chỗ kiểu như dán miếng cao dán Salonpas hay một số miếng dán trị đau mỏi cơ chỉ có tác dụng giảm đau ở chỗ vùng dán.
Còn loại thứ hai gọi là băng dán xuyên da (còn gọi là hệ điều trị xuyên da, viết tắt là TTS), mặc dù dán lên da nhưng cho tác dụng toàn thân, tức là cho tác dụng không khác gì thuốc uống hay tiêm, kiểu như dán thuốc lên da ở ngực nhưng trị được đau thắt ngực, phòng nhồi máu cơ tim hay miếng dán say tàu xe.
Loại miếng dán cho tác dụng toàn thân nếu sử dụng không đúng dễ gây ngộ độc. Tại các bệnh viện tiếp nhận không ít trường hợp bị ngộ độc miếng dán.
Nguyên nhân thường gặp do một số nhà thuốc, nhân viên bán thuốc không tư vấn kỹ; do không đọc kỹ hướng dẫn sử dụng; do suy nghĩ chỉ là miếng dán chứ không phải thuốc nên muốn dán thật nhiều thì tác dụng mới nhanh và lâu nên thường sử dụng một lúc 2 - 3 miếng dán...
Nên đọc kỹ hướng dẫn sử dụng
Băng dán xuyên da có nhiều ưu điểm: không gây tai biến và bất tiện như dạng thuốc tiêm; không có sự biến đổi hấp thu và bị chuyển hóa bởi gan như dạng thuốc uống; có thể cung cấp dược chất một cách liên tục không phải dùng thuốc nhiều lần trong ngày; nếu cần ngưng ngay sự điều trị chỉ cần bóc miếng băng dán ra khỏi da…
Do có nhiều ưu điểm kể trên nên băng dán xuyên da hiện nay được dùng điều trị nhiều bệnh lý khác nhau như: Nitroderm TTS chứa trinitrin dùng trị đau thắt ngực, phòng nhồi máu cơ tim, Scopoderm TTS (có tên thuốc không có chữ TTS như Kimite) chứa scopolamin dùng phòng chống say tàu xe, Estraderm TTS chứa estrogen dùng trị rối loạn mãn kinh do thiếu hoóc-môn sinh dục nữ, Fetanyl TTS chứa fetanyl dùng trị đau nhức nặng như đau ung thư giai đoạn cuối, Nicoderm TTS chứa nicotin dùng cai hút thuốc lá…
Cần lưu ý những điều sau:
- Nên dán Kimite phòng say tàu xe vào vùng da khô sau tai 4 giờ trước khi lên xe (nếu sáng sớm ngày hôm sau khởi hành, nên dán vào đêm ngay trước khi ngủ để thuốc có đủ thời gian thấm qua da vào máu).
- Khi gặp tác dụng phụ phải ngưng ngay sự điều trị bằng cách bóc băng dán ra khỏi da, nếu đang dùng thuốc theo sự chỉ định của bác sĩ phải báo cho bác sĩ biết.
Không được dùng ở phụ nữ có thai, phụ nữ cho con bú, trẻ em. Ví dụ: trẻ dưới 8 tuổi không dùng miếng dán Kimite chống say tàu xe, trẻ từ 8 - 15 tuổi có thể dùng nhưng chỉ dùng một nửa băng dán Kimite, phải dùng kéo cắt đôi miếng dán. Đã có trường hợp ngộ độc chỉ vì trẻ được bố mẹ dán một lần cả 2 miếng dán lên da sau hai tai.
- Cần tuân theo sự hướng dẫn về cách dùng như thời điểm dán, dán trong bao lâu, dán cách nào và cách thay băng dán mới, cách hủy băng dán sau khi dùng xong.
Sau khi dùng, không nên bỏ miếng dán bừa bãi (nên bỏ vào thùng rác có nắp đậy kín) vì lượng thuốc còn thừa có thể gây hại cho trẻ em nếu chúng lấy dán vào da.
- Không dán vào những vùng da bị trầy xước vì thuốc trực tiếp đi vào máu không có lợi hoặc có thể gây nhiễm trùng. Nếu vùng dán nổi mẩn đỏ thì không nên dán tiếp do có thể bị dị ứng.
Nhiều người có tâm lý, dán một miếng sợ không đủ liều nên thường dán nhiều miếng. Như thế là không nên vì có thể bị quá liều thuốc gây tai biến.
