Nhạc sĩ Phó Đức Phương là một trong những nhạc sĩ gạo cội của âm nhạc Việt Nam với nhiều tác phẩm nổi tiếng như Chảy đi sông ơi, Hồ trên núi, Trên đỉnh phù vân,..
Tuy thành công về âm nhạc nhưng nhạc sĩ Phó Đức Phương ít khi chia sẻ về người vợ kém 20 tuổi đã gắn bó với ông nhiều năm. Nhân dịp giới thiệu liveshow Trên đỉnh phù vân, Phó Đức Phương lần đầu chia sẻ về cuộc sống gia đình và công việc bảo vệ quyền tác giả nhiều ồn ào của mình.
Nhạc sĩ Phó Đức Phương.
“Vợ không bị cuốn theo cái hừng hực của tôi”
- Ông có người vợ kém 20 tuổi nhưng rất ít khi chia sẻ, giới thiệu với mọi người. Ông ngại điều gì?
Cũng không hiểu sao nữa, có lẽ cả tôi và Lan Anh (vợ nhạc sĩ Phó Đức Phương) đều không muốn bị nhắc quá nhiều đến cuộc sống riêng tư. Mình là nhạc sĩ thì để người ta chú ý đến những hoạt động và sáng tác âm nhạc vẫn hay hơn chứ.
Lúc cô ấy gặp tôi thì tôi đang là một nhạc sĩ, còn cô ấy là một sinh viên khoa thanh nhạc của Học viện Âm nhạc quốc gia. Mối quan hệ như vậy kể ra cũng hay ho đấy chứ, vì cô ấy biết tôi trước, cả hai cũng có sự đồng điệu về âm nhạc.
Đó cũng là duyên cớ đưa tôi và cô ấy đến với với nhau, có thể coi là định đoạt của số phận vậy. Hồi trẻ, tôi đam mê âm nhạc và sáng tác lắm, gần như không còn quỹ thời gian để theo đuổi cô gái nào. Bảo tôi bỏ âm nhạc để đi tìm tình yêu là chuyện không bao giờ có.
- Âm hưởng về tình yêu trong nhạc của Phó Đức Phương rất gai góc nhưng cũng vì thế mà người ta bảo rằng, ông yêu phải mãnh liệt và sâu sắc lắm. Có ca khúc nào được ông viết dành cho một người đàn bà đã đi qua trong cuộc đời ông không?
Tôi chưa từng viết một bài hát nào về ai cả. Tất nhiên tôi cũng có viết tình ca, những ca khúc như Chảy đi sông ơi hay Trên đỉnh phù vân đều là những bài hát được tôi viết khi thất tình đấy.
Có thể coi đó những bản tình ca dữ dội nhất mà tôi từng viết, nó không nhất thiết phải là “anh yêu em” hay chia tay, bi lụy. Mà sự thất tình đó gai góc đến kinh khủng, tôi tưởng chừng như chẳng thế vượt qua được.
Như trong bài Chảy đi sông ơi, tôi lúc đó thất tình đến mức chỉ muốn ra sông để tự tử. Nhưng trong lúc chạy từ triền đê xuống đến bờ sông, sự bao dung, độ lượng và hiền hòa của dòng sông khiến tôi từ bỏ ý định tự tử trước đó. Còn Trên đỉnh phù vân, nó cũng là cảm xúc khi thất tình, muốn bỏ lên núi để quên đời vậy.
Tôi không giống với nhiều người hay viết về một người phụ nữ nào đó, bởi tôi không tin vào những cảm xúc bất chợt. Hôm nay yêu đấy nhưng mai biết thế nào được.
Nhạc sĩ Phó Đức Phương không bao giờ tiết lộ ảnh chụp với vợ mình.
- Ông nổi tiếng với sự cá tính trong cách sống, sự bảo thủ và đôi khi quá cực đoan. Ở tuổi này, ông vẫn hừng hực khí thế để sống và làm việc rất siêng năng. Ở nhà, hẳn nhiên điều này phải khiến bà xã ông rất vui?
Vợ tôi không bị cuốn vào cái khí thế hừng hực đó đâu. Nhìn chung, cô ấy là một người hiểu tính tôi, cũng biết tôi khó tính. Những gì tôi đã quyết, cô ấy cũng biết không thay đổi được nên ít khi khuyên bảo, can thiệp gì.
- Nhạc sĩ Phó Đức Phương là một người như thế nào trong cuộc sống và tình yêu?
Có thể coi tôi là một “hợp chất”, tổng hòa của những tính cách, kĩ càng và đôi khi sâu sắc đến ghê gớm. Nhưng cũng có nhiều thứ, tôi cũng còn vụng dại và ngây thơ lắm. Đặc biệt là trong tình yêu, đến bây giờ tôi vẫn vụng dại và ngơ ngác như hồi trẻ vậy.
- Ông có thể chia sẻ về 3 người con của mình?
Tôi có 3 người con, hai con gái đầu và con trai út. Hai con gái đầu là Phó Vũ Thư và Phó Lệ Chi. Thư hiện đang là giảng viên thanh nhạc còn Chi là một biên tập viên truyền hình. Hai cháu đều đã lớn và lập gia đình, có cuộc sống ổn định nên tôi không còn phải lo toan gì nhiều.
Con trai út của tôi là Phó Đức Hoàng đã tốt nghiệp Nhạc viện Boston tại Mỹ và đang học cao học ở Florida. Hoàng là người theo đuổi âm nhạc một cách chuyên sâu để thõa mãn những đam mê của mình. Tôi không mong cháu nổi tiếng hay đình đám gì mà cứ để nó được sống với những điều nó muốn.
Sự trau dồi và ý thức học tập của Hoàng làm tôi yên tâm và hài lòng. Tôi hi vọng khi về Việt Nam, cháu sẽ cống hiến được nhiều cho âm nhạc và xã hội.
Phó Đức Phương và con trai út.
"Không ai cũng sẵn sàng chết như tôi"
- Tính đến nay ông đã làm công tác bảo vệ quyền tác giả được 14 năm. Đảm nhiệm vai trò này, ông thấy mình được gì và mất gì?
Tôi mất đi thời gian để sáng tác. Bạn thấy đấy, nhiều năm nay tôi có sáng tác được ca khúc nào đâu. Ngày xưa, trung bình một năm tôi viết được hai 2 ca khúc. Tính ra, 14 năm qua, tôi mất đến gần 30 ca khúc tốt. Đấy là sự mất mát lớn lắm chứ.
Còn được, tôi nghĩ đó là vấn đề tinh thần và những đóng góp cho vấn đề bản quyền âm nhạc trong nước. Nhiều năm trước, bản quyền âm nhạc bị xâm hại nghiêm trọng, đến nay tình trạng này đã giảm bớt và được ý thức nhiều hơn.
Đó là những cái được cho cả một nền âm nhạc văn minh và ngày càng phát triển, thậm chí còn rất quan trọng cho sự đi lên của một đất nước.
Nếu quyền tác giả mà làm không tốt thì nền âm nhạc của chúng ta sẽ mất mát rất nhiều sản phẩm hay.
- Đảm nhiệm công việc này với ông có khó khăn gì?
Khó khăn thì nhiều vô kể, ý thức của nhiều người nhìn chung chưa cao nên cần thời gian để thay đổi. Tôi và các anh em ở Trung tâm bảo vệ quyền tác giả gặp rất nhiều khó khăn, kể cả những thị phi, dèm pha rất lớn từ dư luận. Nhưng đã là công việc, tôi chấp nhận khó khăn và sẽ làm hết mình.
- Ông bây giờ cũng đã 72 tuổi rồi, cũng là độ tuổi có thể an nhàn mà sống nốt với đam mê sáng tác nhạc, sao cứ phải vật lộn với công việc bảo vệ quyền tác giả nhiều khó khăn như thế để rồi ôm bực tức vào người?
Tôi cho rằng đó là cái “căn”, là duyên số của mình. Vợ con, rồi cả nhà tôi đều khuyên bỏ công việc này đi cho đỡ khổ. Vợ tôi cũng muốn tôi bỏ lắm nhưng cô ấy biết không thể thuyết phục được tôi nên đành chịu.
Có lần cả gia đình tôi họp lại để bảo tôi bỏ đi nhưng tôi cương quyết không nghe. Thậm chí, có lần tôi còn to tiếng với anh trai ruột của tôi về vấn đề này.
Tôi đã coi đó là cái nghiệp của mình thì tôi phải hoàn thành, kể cả phải chết. Căn bản cũng bởi vì, không phải ai cũng làm được công việc này, phải có uy tín và chuyên môn, không phải ai cũng sẵn sàng chết và quên mình như tôi.
Công việc bảo vệ quyền tác giả khiến nhạc sĩ "Về quê" gặp nhiều thị phi nhưng ông coi đó là duyên số.
- Những vụ tranh chấp bản quyền với nhiều đêm nhạc, ca sĩ khiến Phó Đức Phương dính vào những thị phi không đáng có. Uy tín của ông, vì thế, phần nào cũng bị ảnh hưởng? Ông nghĩ gì?
Tôi không quan tâm lắm, chỉ biết rằng những gì đúng thì tôi phải làm. Làm đúng thì không có gì phải sợ, suy nghĩ và phân tâm làm gì cả. Tôi sẽ còn làm công việc này, hi sinh thân mình đến chết.
- Ông chuẩn bị tổ chức liveshow đầu tiên trong sự nghiệp có tên Trên đỉnh phù vân. Quy mô của nó như thế nào?
Tôi đầu tư gần 5 tỷ đồng cho liveshow này, một con số lớn. Tất nhiên, tôi có những mạnh thường quân đứng sau.
Liveshow sẽ có những điểm mới về cách dàn dựng, các tiết mục, bản phối,.. Những ca khúc nổi tiếng của tôi sẽ được trình diễn lại qua các giọng ca Bằng Kiều, Thu Phương, Tấn Minh,…. Thu Phương được tôi gửi gắm ca khúc Trên đỉnh phù vân còn Bằng Kiều sẽ thể hiện Chảy đi sông ơi.
Tôi đang rất hào hứng với liveshow này, hi vọng sau khi kết thúc không phải bán nhà để trả nợ vì lỗ vốn (cười lớn).
- Xin cảm ơn ông!