Người lớn cũng nên đi tiêm phòng
ThS.BS Nguyễn Hải Hà - Trưởng Đơn nguyên Vắc-xin, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City chia sẻ, dù dịch bệnh tại Việt Nam đã tạm thời lắng xuống, nhưng vẫn còn rất phức tạp và khó lường ở nhiều quốc gia trên thế giới:
“Nhiều dịch bệnh có khả năng gây tử vong lớn nếu mọi người không tiêm chủng đầy đủ như sởi, cúm, ho gà, viêm não, viêm màng não... Cúm mùa có khả năng thành đại dịch với 500 - 800 triệu ca mắc và từ 250 - 500 nghìn người tử vong mỗi năm” - ThS.BS Nguyễn Hải Hà nói.
Theo chuyên gia này, trong thời gian cách ly xã hội vừa qua, nhiều trường hợp hoãn tiêm. Nhiều gia đình không cho trẻ tiêm bất kì vắcxin nào. Đây cũng là một trong những nguyên nhân có thể gây nên sự bùng phát của dịch bệnh. Do đó, bên cạnh việc cảnh giác với Covid-19, người dân cần tiêm chủng để phòng ngừa các bệnh khác. Cha mẹ cần đưa con đi tiêm các loại vắcxin theo đúng độ tuổi. Đặc biệt là các vắcxin phòng sởi, sởi - quai bị - rubella, thủy đậu, bạch hầu - ho gà - uốn ván, cúm, phế cầu. Các bệnh truyền nhiễm được khuyến cáo cho trẻ theo lứa tuổi như viêm não, viêm màng não...
Một số ý kiến cho rằng, tỷ lệ trẻ em nhiễm Covid-19 thấp hơn so với các độ tuổi khác là do các em được tiêm phòng đầy đủ. Giải đáp về vấn đề này, bác sĩ Hà cho hay, không chỉ Covid-19, cả virus gây dịch MERS và SARS cũng không tấn công mạnh vào trẻ em.
“Nguyên nhân chính xác vẫn chưa rõ ràng, nhưng cách giải thích hiện nay được công nhận là trẻ em được bảo vệ bằng 2 mũi vắcxin sởi và thủy đậu, có phản ứng chéo với virus SARS-CoV-2. Điều này được chứng minh qua 2 đợt dịch trước là SARS, MERS và dịch Covid-19 lần này”, bác sĩ Hà nhận định.
Do đó, chuyên gia khuyến cáo, người lớn cũng nên đi tiêm vắcxin phòng sởi - quai bị - rubella và thủy đậu như trẻ em, với hi vọng có khả năng bảo vệ chéo. Bác sĩ Hà lấy dẫn chứng, một số nước tiêm vắcxin lao cũng ghi nhận tỉ lệ mắc Covid-19 thấp và ít ca nặng hơn. Vì vậy, dù chưa có bằng chứng vắcxin phòng lao giúp tránh được Covid-19, nhưng đây cũng là một giả thuyết có căn cứ.
“Nhiều người lớn nên đi tiêm chủng do họ có thể mang mầm bệnh từ bên ngoài xã hội, hoặc có mắc bệnh nhưng không biết vì các triệu chứng bệnh thể hiện không rõ. Họ chính là trung gian truyền bệnh cho trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ hoặc trẻ sơ sinh chưa đến độ tuổi tiêm phòng”, bác sĩ Hà cảnh báo.
Hạn chế tiêm nhiều mũi trong 1 lần
Ngày 24/4, Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) cho biết, hàng triệu trẻ em trên thế giới đang phải đối mặt với nguy cơ không được tiêm vắcxin chống các bệnh sởi, bạch hầu và bại liệt, do sự gián đoạn của dịch vụ tiêm chủng khi Covid-19 bùng phát. UNICEF cảnh báo, vấn đề này có thể dẫn tới sự bùng phát của những dịch bệnh khác trong năm 2020 và những năm tiếp theo.
Theo bác sĩ Nguyễn Hải Hà, hiện tại, người trưởng thành nên ưu tiên vắcxin cúm và vắcxin phòng phế cầu. Đặc biệt, người trên 65 tuổi có bệnh lí hô hấp như COPD, hen phế quản hay bệnh lí mạn tính như tiểu đường, cần tiêm 2 loại vắcxin này.
“Tiếp theo là vắcxin phòng thủy đậu, sởi - quai bị - rubella. Nếu chưa từng bị bệnh hoặc chưa tiêm đủ liều, chắc chắn người đó sẽ nhiễm nếu tiếp xúc với bệnh nhân. Đây cũng chính là 2 loại vắcxin cùng với vắc xin phòng cúm, phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván được khuyến cáo tiêm cho phụ nữ trước khi mang thai để bảo vệ người mẹ và tránh dị tật thai nhi. Vì thế, thời gian qua, một số tổ chức đã tiêm phòng cúm và thủy đậu, sởi quai bị - rubella cho cán bộ, nhân viên để tạo miễn dịch trong gia đình và công sở/tập thể”, chuyên gia nói thêm.
Bên cạnh đó, người trưởng thành và người cao tuổi cũng được khuyến cáo tiêm nhắc lại vắcxin phòng bạch hầu - uốn ván - ho gà để bảo vệ cơ thể.
Về việc kết hợp 2 mũi tiêm trong 1 lần, bác sĩ Hà cho rằng đây là điều hoàn toàn được phép, nếu 2 loại vắcxin đó không bị chống chỉ định kết hợp với nhau. Tuy nhiên, mọi người cần hạn chế tiêm quá nhiều mũi trong 1 lần, tránh trường hợp gặp sự cố có phản ứng nặng sẽ không thể xác định là vắcxin gì và mất đi cơ hội được tiêm tiếp những vắcxin này sau đó.
Bác sĩ Hà nhấn mạnh, để được an toàn, mọi người cần được khám sàng lọc trước tiêm, hướng dẫn theo dõi, xử trí phản ứng sau tiêm.
“Dù có tiêm kết hợp hay không thì quan trọng nhất vẫn là tiêm đúng lịch, đủ liều và lựa chọn được cơ sở tiêm chủng có nguồn vắcxin bảo đảm chất lượng, thực hành tiêm chủng tốt, có hệ thống theo dõi, cấp cứu đề phòng tai biến sau tiêm chủng”, chuyên gia khuyến cáo.