Lớp học đêm và những con chữ đầu đời
Lớn lên ở buôn làng, Đại úy A Bừng, Đồn Biên phòng Đăk Xú (Bờ Y, Quảng Ngãi) thấm thía cảnh đói nghèo khiến nhiều người dân không có điều kiện đến trường. Không biết chữ, bà con thiệt thòi đủ bề, từ tính toán mua bán, làm giấy tờ đến tiếp cận các chính sách hỗ trợ. Chính vì thế, anh luôn trăn trở làm sao để cuộc sống của đồng bào bước sang trang mới.
Năm 2023, từ đề xuất của Đại úy A Bừng, Đồn Biên phòng Đăk Xú phối hợp chính quyền xã Bờ Y mở hai lớp xóa mù chữ tại thôn Phia Pháp và Ke Joi với hơn 40 học viên. Nhiều người tóc đã bạc vẫn kiên trì đến lớp, mong đọc được cái tên của chính mình.
Ban ngày làm nhiệm vụ, tối đến Đại úy A Bừng lại cầm phấn đứng lớp tại nhà văn hóa thôn. Lớp học diễn ra từ 18 giờ 30 đến 21 giờ, mỗi tuần ba buổi, kéo dài suốt 9 tháng.
“Nghỉ buổi nào là bà con lại bảo sợ quên chữ, nên mình cố gắng đến lớp dù trời mưa gió”, Đại úy A Bừng chia sẻ.
Dạy chữ cho người lớn tuổi với Đại úy A Bừng không hề dễ. Nhiều học viên mắt mờ, tay run, một nét chữ phải viết đi viết lại cả chục lần. Trang thiết bị thiếu thốn, học viên ban ngày bận làm rẫy, tối học nên ít có thời gian ôn bài, dễ quên kiến thức. Không những vậy, dạy học viên lớn tuổi đòi hỏi phải kiên trì, nhẫn nại và thấu hiểu để người dân không tủi thân hay xấu hổ.
Để người dân hứng thú hơn, anh lồng ghép văn nghệ, kể chuyện pháp luật, chuyện đời sống ngay trong từng bài giảng.
“Dạy người lớn biết đọc, biết viết đòi hỏi rất nhiều kiên nhẫn. Nhưng nghĩ đến cảnh bà con có thể tự ký tên, ghi chép khi buôn bán, đọc giấy tờ…, bản thân lại có thêm động lực”, Đại úy A Bừng bộc bạch.
Đến nay, phần lớn học viên đều đọc thông, viết thạo, làm được những phép tính cơ bản. Nhiều người còn tự tin hướng dẫn cháu nhỏ học chữ ngay tại nhà.
Ở tuổi 52, bà Y Trinh xúc động khi lần đầu tự viết được tên mình: “Ngày trước đi chợ phải nhờ người tính tiền, lên xã làm giấy tờ thì điểm chỉ. Giờ biết đọc, biết viết, tôi tự tin hơn nhiều. Sau này, tôi có thể hướng dẫn con, cháu học hoặc làm gương để chúng cố gắng phấn đấu hơn. Mừng lắm, cảm ơn thầy A Bừng đã dạy chữ cho chúng tôi”.
Những học viên vì ốm đau không thể đến lớp, Đại úy A Bừng cũng tranh thủ đến tận nhà dạy kèm vào thời gian rảnh để bà con không quên con chữ.
Từ con chữ đến nếp nghĩ, cách làm mới
Không chỉ dạy chữ, Đại úy A Bừng biến mỗi buổi học thành một buổi sinh hoạt dân vận gần gũi. Anh lồng ghép nội dung về luật biên giới quốc gia, phòng chống ma túy, hôn nhân và gia đình. Cùng với đó, vận động người dân không tảo hôn, không kết hôn cận huyết, không vượt biên trái phép.
Ngoài giờ lên lớp, anh cùng đồng đội xuống làng gặt lúa, làm rẫy, hướng dẫn bà con áp dụng kỹ thuật mới vào sản xuất. Anh tận tình chỉ cách trồng cây công nghiệp, cây ăn quả, chăn nuôi gia súc, gia cầm, làm chuồng trại hợp vệ sinh…
Từng bước một, người dân thay đổi nếp nghĩ, mạnh dạn chuyển đổi giống cây trồng, vật nuôi phù hợp điều kiện địa phương. Nhờ đó, nhiều hộ dân ở Phia Pháp và Ke Joi đã cải thiện sinh kế, vươn lên thoát nghèo, đời sống ổn định hơn. Công tác phối hợp giữa Đồn Biên phòng Đăk Xú với cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể cũng ngày càng chặt chẽ, góp phần nâng cao hiệu quả vận động quần chúng.
Phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia” được triển khai sâu rộng. Cùng với đó, an ninh trật tự xã Bờ Y ổn định, khối đoàn kết các dân tộc thêm bền chặt.
Trung tá Phan Văn Tuấn, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Đăk Xú, nhận xét: “Đại úy A Bừng không chỉ dạy chữ mà còn thắp lên niềm tự hào, ý chí vươn lên trong bà con. Những việc làm bình dị mỗi ngày của anh góp phần tô đậm hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ nơi phên dậu Tổ quốc”.
Với những đóng góp bền bỉ, Đại úy A Bừng nhiều lần được Chủ tịch UBND tỉnh và Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Kon Tum (cũ) khen thưởng. Đặc biệt, anh là một trong 80 thầy, cô giáo tiêu biểu được vinh danh tại Chương trình “Chia sẻ cùng thầy cô” năm 2025.
