Ngày nhà giáo thế giới (5/10): GV là ưu tiên hàng đầu

(GD&TĐ) - Giáo viên là trọng tâm của Sáng kiến ưu tiên hàng đầu cho giáo dục của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc nhằm đảm bảo mọi trẻ em phải được đến trường, được hưởng một nền giáo dục chất lượng, và phát triển ý thức công dân toàn cầu.

Đó là thông điệp của lãnh đạo các tổ chức UNESCO, ILO, UNICEF, UNDP và Education International nhân ngày Nhà giáo thế giới 5/10.
 
Thông điệp chung kêu gọi ủng hộ nhà giáo của các tổ chức này nêu rõ: Nhà giáo là những người đóng vai trò then chốt trong việc tạo ra một tương lai tốt đẹp hơn cho mọi người. Họ là những người thắp lửa, thôi thúc, thử thách, và trang bị cho những công dân toàn cầu tương lai năng lực đổi mới và tinh thần trách nhiệm.

Nhờ có những người giáo viên mà trẻ em được cắp sách đến trường, được trông nom dạy bảo. Những người giáo viên vẫn hàng ngày cần mẫn đóng góp vào việc xây dựng những xã hội tri thức cho mọi người vì một thế giới ngày mai và mãi sau. Nhân dịp Ngày Nhà giáo Thế giới, chúng ta đồng lòng gửi đến những người giáo viên lời cám ơn sâu sắc và chân thành, đồng thời cũng kêu gọi để một thế hệ Nhà giáo được đào tạo tốt hơn và được hỗ trợ nhiều hơn.

Không ai có thể thay thế một người giáo viên giỏi. Thực tiễn cho thấy những người giáo viên với năng lực phẩm chất và trình độ chuyên môn, kĩ năng sư phạm là những yếu tố quan trọng hàng đầu cho một nền giáo dục chất lượng. Để có được điều đó, đòi hỏi những người giáo viên phải được đào tạo chất lượng hơn, có cơ hội phát triển chuyên môn nghiệp vụ thường xuyên để nâng cao chất lượng giảng dạy, và đồng thời kết quả học tập của người học.

Trên thực tế thì trình độ chuyên môn nghiệp vụ của nhiều giáo viên ngày nay còn thấp, chưa đáp ứng được yêu cầu của nền giáo dục hiện đại, và người giáo viên chưa được đãi ngộ tương xứng, thể hiện ở mức lương nghèo nàn, vị trí xã hội thấp, chưa được tham gia vào quyết sách giáo dục mà họ là những người trong cuộc và bị ảnh hưởng bởi các chính sách đó.

Hơn nữa, ở cấp độ toàn cầu, lực lượng giáo viên vẫn còn mỏng, chưa đáp ứng được nhu cầu đào tạo. Không chỉ thiếu về mặt số lượng, chất lượng giáo viên cũng là một vấn đề đáng quan tâm và cần phải được nâng cao hơn nữa. Ngoài ra, người giáo viên cần phải có những hỗ trợ thiết yếu để đảm bảo chất lượng học tập của học sinh được cải thiện.

Việc nâng cao chất lượng và tăng cường hỗ trợ giáo viên là vô cùng quan trọng để đảm bảo cho mọi người học có quyền được hưởng một nền giáo dục chất lượng - đặc biệt là đối với 57 triệu trẻ em đang trong độ tuổi đến trường nhưng không được đi học. 

Đáng lo ngại thêm là chất lượng học còn rất thấp - ước tính 250 triệu trẻ em ở độ tuổi lớp 4 không biết đọc, biết viết, một nửa trong số này hiện vẫn đang cắp sách tới trường. Như vậy sự khủng hoảng học và khả năng tiếp cận các cơ hội học tập cần được giải quyết một cách khẩn cấp.

Học tập sẽ không thực hiện được nếu không có những người giáo viên được đào tạo chất lượng, có kĩ năng và trình độ, được hỗ trợ cần thiết, có trách nhiệm và được trọng dụng. Người giáo viên chính là giải pháp then chốt của cuộc khủng hoảng học này; tuy nhiên trên thực tế thì còn quá nhiều giáo viên chưa được đào tạo đến nơi đến chốn và chưa nhận được sự hỗ trợ thích đáng. Họ thường đứng ngoài lề các quyết sách giáo dục ảnh hưởng đến họ.

Giáo viên cũng là người chủ chốt trong việc tạo ra một môi trường học an toàn và mang tính tương hỗ, nhưng trên thực tế thì còn quá nhiều giáo viên vẫn đang giảng dạy trong những điều kiện vô cùng khó khăn, thiếu thốn, bấp bênh, và thậm chí bị ngược đãi.

Tuy nhiên, vẫn còn có những tia hi vọng. Cho đến nay đã có rất nhiều nỗ lực cải thiện vị thế của người giáo viên- thông qua các chương trình chuyên nghiệp hóa giáo viên và chứng nhận nghề giáo, các biện pháp khuyến khích các giáo viên phục vụ ở những vùng xa xôi hẻo lánh, luật lương tối thiểu, các mô hình phát triển nghề, phát triển chuyên môn nghiệp vụ thường xuyên, các hỗ trợ dành cho giáo viên nữ ở các vùng xa, các hoạt động mang tính tương hỗ giữa các đồng nghiệp thuộc cùng hoặc khác thế hệ, các hoạt động hướng dẫn của giáo viên thâm niên đối với giáo viên mới vào nghề, các giải thưởng công nhận và các biện pháp khuyến khích cải tiến chất lượng giảng dạy, nâng tiêu chí tuyển sinh vào các chương trình đào tạo giáo viên, các chiến dịch nâng cao nhận thức của cộng đồng, các chương trình đào tạo miễn phí và các ưu đãi tuyển dụng.

Những hoạt động, chương trình này đảm bảo công bằng, bình đẳng và chất lượng, góp phần nâng cao chất lượng học của học sinh, cần phải được tiếp tục duy trì, phát huy và nhân rộng.

Bởi vậy, cần có những nỗ lực hành động mang tính quốc tế, toàn cầu, nhằm hỗ trợ các nỗ lực của từng quốc gia trong việc tăng cường và phát triển giáo viên và các tổ chức giáo dục, nhằm cải thiện các cơ hội giáo dục cho mọi trẻ em. Trước hết phải đảm bảo người giáo viên được hưởng lương tương xứng và điều kiện làm việc tốt, nhằm tạo ra một lực lượng giảng dạy có trình độ và tâm huyết, góp phần tạo nên một nền giáo dục chất lượng cao.

Chính vì vậy giáo viên là trọng tâm của Sáng kiến Ưu tiên hàng đầu cho Giáo dục của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc nhằm đảm bảo mọi trẻ em phải được đến trường, được hưởng một nền giáo dục chất lượng, và phát triển ý thức công dân toàn cầu. Đó chính là lời kêu gọi ủng hộ giáo viên ngày hôm nay.

Hải Bình