“Tàu ngầm hạt nhân đa nhiệm lớp Oscar mang tên Orel thuộc Đề án 949A được tái nhập biên chế của Hải quân Nga sau khi quá trình đại tu”, ông Dygalo cho biết.
Con tàu đang trải qua giai đoạn đại tu, bảo dưỡng cuối cùng tại trung tâm bảo dưỡng tàu Zvyozdochka ở Severodvinsk. Trong quá trình đại tu và bảo dưỡng, tàu được nâng cấp các hệ thống radio, hệ thống cứu hộ và hoa tiêu.
Công tác đại tu tàu ngầm này bắt đầu được tiến hành từ năm 2013. Hải quân Nga được trang bị tổng cộng 13 tàu ngầm lớp Oscar từ ngăm 1975 đến 1996.
Được trang bị 24 tên lửa hành trình P-700 Granit tầm bắn 625 km, tàu ngầm Oscar của Liên Xô là mối đe dọa thực sự với tàu sân bay Mỹ.
Thời Chiến tranh Lạnh, Liên Xô thiết kế tàu ngầm tấn công hạt nhân khổng lồ Đề án 949 Granit (NATO định danh: Oscar) với nhiệm vụ duy nhất là săn lùng tàu sân bay, biểu tượng cho sức mạnh và niềm tự hào của Hải quân Mỹ, theo National Interest.
Theo chuyên gia quân sự Sebastien Roblin, mỗi tàu sân bay Mỹ đều có một lực lượng tàu chiến hộ tống. Nhiều chiếc trong số đó chuyên tác chiến săn ngầm, nên tàu Oscar không thể bí mật tiếp cận để dùng ngư lôi tấn công tàu sân bay. Thay vào đó, nó được thiết kế để phóng tên lửa hành trình diệt hạm từ khoảng cách hàng trăm km.
Tàu ngầm lớp Oscar có kích cỡ lớn để mang vũ khí hạng nặng. Với chiều dài 154 m, lượng giãn nước 12.500 tấn khi nổi, đây là loại tàu ngầm lớn thứ tư từng được chế tạo trong lịch sử. Tàu đạt vận tốc tối đa là 60 km/h khi lặn, độ sâu tối đa tới 500 m.
Dù có tốc độ lặn chậm, khả năng cơ động thấp, tàu ngầm lớp Oscar có thể phóng tới 24 tên lửa hành trình P-700 Granit (NATO định danh: SS-N-19 Shipwrecks) có uy lực diệt hạm rất lớn.
Mỗi quả tên lửa P-700 dài 10 m, nặng 8 tấn, tầm bắn 62 km và vận tốc hành trình gấp 2,5 lần tốc độ âm thanh (3.087 km/h). Tên lửa được dẫn đường bằng vệ tinh, thông qua một ăng ten gắn trên thân. Trong trường hợp khai hỏa đồng loạt, chúng có thể kết nối qua đường truyền dữ liệu (datalink) để chia sẻ thông tin mục tiêu, giúp tiếp cận theo nhiều góc độ khác nhau.
P-700 thường sử dụng đầu nổ mạnh (HE) nặng 750 kg. Ngoài ra, nó có thể trang bị đầu đạn hạt nhân có sức công phá 500 kiloton, tương đương 500.000 tấn thuốc nổ TNT.
So với tuần dương hạm hạng nặng lớp Kirov và tàu sân bay Đô đốc Kuznetsov, tàu ngầm Oscar khó bị phát hiện hơn. Nó còn có khả năng phóng tên lửa từ dưới lòng biển mà không sợ bị tấn công trả đũa.
Tàu ngầm Oscar còn được trang bị hệ thống vũ khí tầm ngắn, bao gồm 4 ống phóng cỡ 533 mm cho tên lửa chống ngầm RPK-2 (NATO định danh: SS-N-15 Starfish), hai ống phóng cỡ 650 mm cho đạn RPK-6/7 (NATO định danh: SS-N-16 Stallion) nhằm diệt mục tiêu ở khoảng cách 101 km. Cả hai loại vũ khí này có thể dùng đầu đạn ngư lôi thông thường hoặc hạt nhân.
Hai chiếc Oscar đầu tiên có tên Arkhangelsk và Murmansk được hoàn thiện tại nhà máy đóng tàu Severodvinsk vào năm 1980 và 1982. Trong giai đoạn 1982-1996, 11 chiếc được nâng cấp thuộc Đề án 949A Antey (NATO định danh: Oscar II). Tàu dài hơn phiên bản cũ 10 m, được trang bị các hệ thống điện tử hiện đại.
Hải quân Nga đang vận hành 7-8 tàu ngầm lớp Oscar trong biên chế hạm đội Biển Bắc và Thái Bình Dương. Tàu ngầm tàng hình Đề án 885 Yasen (NATO định danh: Severodvinsk) trong tương lai sẽ thay thế lớp Oscar trong vai trò diệt tàu sân bay.
Quân đội Nga đã tuyên bố sẽ nâng cấp ít nhất ba tàu ngầm theo thiết kế Đề án 949AM vào năm 2020, với mức giá 180 triệu USD/chiếc. 24 tên lửa P-700 lạc hậu sẽ được thay thế bằng 72 tên lửa P-800 Oniks hoặc Kalibr. Hệ thống định hướng, tác chiến thông tin và thiết bị cảm biến mới cũng sẽ được bổ sung.
Dù không sở hữu công nghệ tàng hình tối tân, nhưng lớp Oscar vẫn là công cụ răn đe hiệu quả từ khoảng cách xa với các tàu mặt nước quý giá của Mỹ, chuyên gia Roblin nhận định.
