Công ty ZTE của Trung Quốc bị Mỹ áp dụng mức phạt hơn 1 tỷ USD vì làm ăn với Triều Tiên
Trong một thỏa thuận đạt được với Bộ Thương mại, Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp Mỹ, Chính phủ Mỹ ngày 7-3 đã quyết định mức phạt kỷ lục 1 tỉ USD đối với Tập đoàn viễn thông ZTE của Trung Quốc, do vi phạm các điều khoản của Mỹ về hạn chế buôn bán hàng hóa với Iran và Triều Tiên. Đây được xem là khoản tiền phạt lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ liên quan đến các vi phạm về cấm vận và kiểm soát xuất khẩu.
Bộ Thương mại Mỹ đã mở cuộc điều tra nhằm vào ZTE sau khi hãng tin Reuters hồi năm 2012 công bố báo cáo về việc tập đoàn này đã ký kết nhiều hợp đồng trị giá hàng triệu USD bán phần cứng và phần mềm do các công ty công nghệ nổi tiếng nhất của Mỹ chế tạo cho nhà mạng viễn thông lớn nhất ở Iran. Quá trình điều tra, cơ quan chức năng của Mỹ còn phát hiện ZTE còn “đi đêm” làm ăn với Triều Tiên, vi phạm lệnh cấm vận của chính phủ Mỹ cũng như Hội đồng bảo an Liên hợp quốc.
Giới chức Mỹ xác định ZTE đã chuyển 283 lô hàng thiết bị nhạy cảm, gồm bộ định tuyến, bộ vi xử lý và máy chủ đến Triều Tiên, vi phạm các quy định về xuất khẩu của Washington. Chính vì thế, Chính phủ Mỹ quyết định trừng phạt bằng cách buộc ZTE sẽ phải trả khoản tiền 892 triệu USD, cùng với đó là mức phạt 300 triệu USD được treo trong 7 năm nếu công ty công nghệ cao này của Trung Quốc không tuân thủ quyết định của phía Mỹ.
ZTE thực ra chỉ là một trong số nhiều công ty của Trung Quốc đã “lọt vào tầm ngắm” của chính quyền Mỹ trong việc lén lút làm ăn với Triều Tiên bất chấp lệnh cấm vận của Liên hợp quốc cũng như các quốc gia khác trên thế giới, bao gồm cả Mỹ. Kể từ khi Triều Tiên lần đầu tiên thử hạt nhân vào năm 2006 và các vụ thử hạt nhân và tên lửa liên tiếp từ đó đó đến nay, Hội đồng bảo an Liên hợp quốc đã áp đặt 6 lệnh trừng phạt nhằm buộc Bình Nhưỡng dừng các chương trình phát triển hạt nhân và tên lửa.
Tuy nhiên, tất cả các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc cũng như của Mỹ, Liên minh châu Âu (EU)… đều không hiệu quả trong việc ngăn chặn các chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên. Bên cạnh việc Triều Tiên “gồng mình” chống lại các biện pháp trừng phạt ngoại giao và kinh tế, nước này vẫn có thể “luồn lách” làm ăn với thế giới, trong đó đặc biệt là với các đối tác ở quốc gia láng giềng Trung Quốc.
Sau khi rất nhiều lần kêu gọi ở cấp cao về việc Trung Quốc chấp hành các lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an LHQ mà Bắc Kinh là một thành viên thường trực, Mỹ hồi tháng 12 vừa qua đã cảnh báo sẽ áp đặt trừng phạt các công ty và ngân hàng Trung Quốc làm ăn trái phép với Triều Tiên nếu Bắc Kinh không thực thi các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc.
Trước đó, giới chức Mỹ vào tháng 9-2016 cũng đã bắt tay vào điều tra công ty Hồng Tường Đan Đông của Trung Quốc với cáo buộc đã “sử dụng một mạng lưới trái phép” gồm 25 tài khoản ngân hàng để “hỗ trợ chương trình phát triển vũ khí hạt nhân của Triều Tiên”.
Trước áp lực quốc tế, Trung Quốc tháng 2 vừa qua cũng lần đầu tiên có biện pháp khá mạnh nhằm tuân thủ lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc là ngừng nhập than đá từ Triều Tiên trong năm 2017, một biện pháp trừng phạt có thể khiến nguồn thu ngoại tệ của Triều Tiên thất thu khoảng 800 triệu USD/năm.
